Στις 30 Δεκεμβρίου του 1963 μπαίνει ένα από τα πιο κρίσιμα θεμέλια για τη μελλοντική διαίρεση της Κύπρου. Έπειτα από εβδομάδες αιματηρών συγκρούσεων ανάμεσα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, link χαράσσεται η «Πράσινη Γραμμή», μία γραμμή που θα εξελιχθεί στο συμβολικό και πρακτικό όριο των δύο κοινοτήτων.
Ξεκινώντας γύρω στις 21 Δεκεμβρίου, τα επεισόδια εκείνα έμειναν στην ιστορία ως «Ματωμένα Χριστούγεννα» του 1963. Η βασική αιτία τους βρισκόταν στην κρίση του Συντάγματος του 1960, το οποίο προέβλεπε ένα δυσλειτουργικό κυβερνητικό σύστημα, με ειδικά δικαιώματα και βέτο για τις δύο κοινότητες, κάτι που όξυνε τις εντάσεις.
Καθώς οι μάχες επεκτείνονταν σε όλο το νησί, οδηγώντας σε εκατοντάδες νεκρούς και χιλιάδες εκτοπισμένους, η βρετανική δύναμη παρενέβη ως εγγυήτρια. Οι Βρετανοί προσπάθησαν να σταματήσουν τη βία, με την πρώτη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός να υπογράφεται από τον Μακάριο, τον Κιουτσούκ, τον Κληρίδη, τον Ντεκτάς και τον Βρετανό υπουργό Ντάνκαν Σάντις.
Εκείνο το βράδυ, της 30ής Δεκεμβρίου, ο Βρετανός στρατηγός Peter Young σχεδίασε με ένα πράσινο μολύβι πάνω σε έναν χάρτη της Λευκωσίας τη γραμμή που οριοθετούσε τις περιοχές των δύο κοινοτήτων, για να σταματήσουν οι μάχες. Έτσι πήρε το όνομά της η «Πράσινη Γραμμή». Από την ελληνοκυπριακή πλευρά, αυτή η εξέλιξη θεωρήθηκε ως προαναγγελία της τουρκικής ανταρσίας, που θα οδηγούσε στη διχοτόμηση, ενώ οι Τουρκοκύπριοι την είδαν ως αναγκαία αντίδραση στις επιθέσεις, που δικαιολογούσε την ανάγκη για αυτόνομους θύλακες.
Ενώ αρχικά η γραμμή αυτή προοριζόταν για προσωρινή, ένας διαχωρισμός των ελληνοκυπριακών και τουρκοκυπριακών κατοικημένων ζωνών, τελικά παρέμεινε. Εξελίχθηκε σε μόνιμο σύνορο διαχωρισμού, ειδικά μετά τα γεγονότα του 1974, όπου επεκτάθηκε και εκτός Λευκωσίας, σχηματίζοντας τη σημερινή παρεμβαλλόμενη ζώνη του ΟΗΕ στην Κύπρο. Αυτή η ζώνη, συμβολίζοντας τον διχασμό, χώρισε de facto το νησί.
Αυτή η αρχική μορφή της «Πράσινης Γραμμής» δεν λειτούργησε απλά σαν γραμμή κατάπαυσης του πυρός. Στην ουσία, σφράγισε την έναρξη της διχοτόμησης της πρωτεύουσας, σε γειτονιές που προηγουμένως ήταν μικτές και αρμονικά συνδεδεμένες.
Σημαντικά γεγονότα της 30ης Δεκεμβρίου
Το 1871, η πρωτοπόρος φεμινίστρια Βικτόρια Γούντχαλ, που αργότερα έγινε υποψήφια για την προεδρία των ΗΠΑ, δημοσιεύει το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» των Καρλ Μαρξ και Φρίντριχ Ένγκελς στην εφημερίδα της. Έτσι, έφερε τις ιδέες του επιστημονικού σοσιαλισμού στο αμερικανικό κοινό.
Το 1922, στη Μόσχα γίνεται επίσημα η συγκρότηση της ΕΣΣΔ, με την ένωση της Ρωσίας, της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας και της Υπερκαυκασίας σε ένα ομοσπονδιακό σοσιαλιστικό κράτος.
Στις 30 Δεκεμβρίου 1934, υπογράφεται στην Ελλάδα η σύμβαση για την ίδρυση του πρώτου ραδιοφωνικού σταθμού.
Επίσης το 1941, καθελκύεται στις ΗΠΑ το πρώτο πλοίο τύπου Λίμπερτι, ένα πλοίο που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση της ελληνικής ναυτιλίας μετά τον πόλεμο.
Το 1998, οι ηγέτες των Ερυθρών Χμερ ζητούν συγγνώμη για τη γενοκτονία που διέπραξαν τη δεκαετία του ’70 στην Καμπότζη και που κόστισε τη ζωή σε πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους.
Το 2008, το κυπριακό σκάφος Dignity, που ανήκε στην οργάνωση «Ελευθερώστε τη Γάζα» και μετέφερε ανθρωπιστική βοήθεια, εμβολίζεται από σκάφος του ισραηλινού πολεμικού Ναυτικού σε διεθνή ύδατα.
Το 2010, μια ισχυρή έκρηξη σημειώνεται στις 8:22 το πρωί έξω από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών, επί της οδού Λουίζης Ριανκούρ στους Αμπελόκηπους. Η έκρηξη προκαλεί εκτεταμένες ζημιές στο Πρωτοδικείο, σε παρακείμενα κτίρια, καθώς και σε πολλά αυτοκίνητα που ήταν σταθμευμένα στο σημείο.
Γεννήσεις της 30ης Δεκεμβρίου
Το 1865 γεννιέται ο Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, Βρετανός συγγραφέας και ποιητής, ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες της βικτωριανής εποχής και ο νεότερος που τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας. Έγινε γνωστός παγκοσμίως κυρίως για το «Βιβλίο της Ζούγκλας» και άλλα έργα που συνδύαζαν μύθο, περιπέτεια και ηθικά μηνύματα.
Το 1946 έρχεται στη ζωή η Πάτι Σμιθ, Αμερικανίδα τραγουδίστρια, ποιήτρια και εικαστικός, μία από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες της πανκ και ροκ κουλτούρας. Το άλμπουμ της «Horses» θεωρείται ορόσημο στην ιστορία της πανκ.
Επίσης το 1957 γεννιέται ο Νίκος Πορτοκάλογλου, Έλληνας τραγουδοποιός, ένας από τους σημαντικότερους δημιουργούς της ελληνικής ροκ και έντεχνης σκηνής. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και βασικό στέλεχος του συγκροτήματος «Φατμέ», πριν ακολουθήσει μια μακρά και επιτυχημένη σόλο καριέρα.
Το 1984 γεννιέται ο ΛεΜπρόν Τζέιμς, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής, ένας από τους κορυφαίους παίκτες στην ιστορία του NBA. Έχει κατακτήσει πολλά πρωταθλήματα και βραβεία MVP, αφήνοντας ανεξίτηλο το στίγμα του στο μπάσκετ.
Θάνατοι της 30ης Δεκεμβρίου
Το 1916 πεθαίνει ο Γκριγκόρι Ρασπούτιν, Ρώσος μυστικιστής και άτυπος σύμβουλος της αυτοκρατορικής οικογένειας των Ρομανόφ. Έγινε αυτός που επηρέασε τις αποφάσεις της τσαρικής αυλής.
Το 2006 εκτελείται ο Σαντάμ Χουσεΐν, Ιρακινός πολιτικός και δικτάτορας του Ιράκ, που κυβέρνησε τη χώρα με αυταρχικό τρόπο από το 1979 έως την ανατροπή του το 2003. Το καθεστώς του συνδέθηκε με σκληρή καταστολή, πολέμους και συστηματικές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το 2012 φεύγει από τη ζωή η Ρίτα Λέβι Μονταλτσίνι, Ιταλίδα νευρολόγος και μια εμβληματική μορφή της σύγχρονης επιστήμης. Τιμήθηκε με Νόμπελ Ιατρικής για την ανακάλυψη του νευρικού αυξητικού παράγοντα (NGF).
Το 2009 πεθαίνει ο Νίκος Κακαουνάκης, Έλληνας δημοσιογράφος και εκδότης, μία από τις πιο επιδραστικές προσωπικότητες της ελληνικής δημοσιογραφίας. Άφησε το στίγμα του τόσο στον έντυπο Τύπο όσο και στην τηλεόραση, με έναν παρεμβατικό λόγο και αποκαλυπτικές έρευνες.
Εορτολόγιο
Ανυσία
