Χιλιάδες συνταξιούχοι βρίσκονται σε αναμονή για την εκκαθάριση των αναδρομικών τους, ποσά που δικαιούνται είτε λόγω παλαιών περικοπών είτε εξαιτίας λανθασμένων υπολογισμών στις επικουρικές τους συντάξεις. Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα οφειλόμενα φτάνουν μέχρι και τις 15.000 ευρώ, δημιουργώντας ένα κλίμα αβεβαιότητας για την οικονομική τους κατάσταση.
Δύο κατηγορίες συνταξιούχων σε αναμονή
Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες συνταξιούχων που περιμένουν αυτά τα χρήματα. Η πρώτη ομάδα αφορά περίπου 100.000 άτομα που συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016. Για αυτούς, οι επικουρικές συντάξεις δεν περιλάμβαναν την προβλεπόμενη προσαύξηση, παρότι είχαν καταβάλει αυξημένες εισφορές.
Ο νόμος 4387/2016, που διατηρήθηκε και με τον νόμο 4660/2020, προέβλεπε μια προσαύξηση 0,075% για κάθε έτος ασφάλισης, όταν οι εισφορές ήταν αυξημένες κατά 1%. Ωστόσο, η εφαρμογή αυτής της διάταξης καθυστέρησε πολύ, ξεκινώντας ουσιαστικά το 2022-2023. Έτσι, πολλοί που συνταξιοδοτήθηκαν μεταξύ 2017 και 2022, κυρίως από ταμεία τραπεζών, ΔΕΚΟ και ειδικούς κλάδους, έμειναν εκτός. Οι διαφορές στις επικουρικές τους συντάξεις μπορεί να φτάνουν έως και τα 16.800 ευρώ, ενώ μηνιαία θα έπρεπε να λαμβάνουν 200-300 ευρώ παραπάνω, ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης και τις εισφορές τους.
Οι παλιοί συνταξιούχοι και οι αντισυνταγματικές περικοπές
Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει περίπου 400.000 παλαιούς συνταξιούχους, δηλαδή όσους αποχώρησαν πριν την 1η Ιανουαρίου 2015. Αυτοί υπέστησαν περικοπές στις επικουρικές τους συντάξεις για το 11μηνο Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016. Οι περικοπές αυτές κρίθηκαν αντισυνταγματικές, και ο ΕΦΚΑ οφείλει να τους καταβάλει τα αναδρομικά, τα οποία συχνά φτάνουν έως και τα 4.000 ευρώ.
Η ρύθμιση του νόμου του 2020 κάλυψε μόνο τις κύριες συντάξεις και τα δώρα, αφήνοντας εκτός τις επικουρικές. Δικαιούχοι είναι μόνο όσοι είχαν ασκήσει αγωγές μέχρι τον Ιούλιο του 2020. Οι υπόλοιποι θεωρείται ότι έχασαν το δικαίωμα διεκδίκησης. Ήδη, αρκετοί έχουν λάβει ποσά από 2.500 έως 3.000 ευρώ, μαζί με τους νόμιμους τόκους. Οι δικαστικές αποφάσεις συνεχίζουν να είναι υπέρ των συνταξιούχων, ανοίγοντας τον δρόμο για περαιτέρω καταβολές.
Πλεονάσματα και ψηφιοποίηση
Το ζήτημα των αναδρομικών δημιουργεί σημαντική οικονομική πίεση στους δικαιούχους, καθώς τα οφειλόμενα ποσά θα μπορούσαν να καλύψουν βασικές ανάγκες. Παράλληλα, το Δημόσιο έχει έναν «ανοιχτό λογαριασμό» εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ, με την πλήρη εκκαθάριση να απαιτεί πολλούς μήνες. Ο ΕΦΚΑ, πάντως, προχωρά σε ψηφιακές βελτιώσεις, όπως το νέο Dashboard του Πολίτη, για να επιταχύνει την έκδοση συντάξεων και την εκκαθάριση.
Μάλιστα, ο κλάδος ΕΤΕΑΕΠ του ΕΦΚΑ προβλέπει πλεόνασμα 188 εκατ. ευρώ για το 2025, κάτι που ανοίγει τον δρόμο για τις πρώτες αυξήσεις στις επικουρικές συντάξεις μετά από 15 χρόνια περικοπών. Η μέση επικουρική σύνταξη σήμερα είναι στα 195 ευρώ μηνιαίως. Ήδη, έχουν καταβληθεί αναδρομικά σε συγκεκριμένες ομάδες, όπως 6,4 εκατ. ευρώ σε πρώην εργαζόμενους της Ολυμπιακής τον Απρίλιο του 2025 και σε 70.000 αποστράτους έως τον Σεπτέμβριο του 2025. Ωστόσο, η ανάγκη για ταχύτερη και πιο διαφανή διαχείριση των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων παραμένει επιτακτική.
