Χιλιάδες συνταξιούχοι περιμένουν: εκκρεμή αναδρομικά και αριθμοί που «δαγκώνουν»
Χιλιάδες ηλικιωμένοι στην Ελλάδα παραμένουν χωρίς τα δικαιούμενα αναδρομικά, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τα εκκρεμή ποσά φτάνουν έως και τα 16.800 ευρώ. Η αναμονή αφορά τόσο όσους συνταξιοδοτήθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 όσο και παλαιότερους δικαιούχους, με αποτέλεσμα να δημιουργείται αβεβαιότητα για τα μηνιαία εισοδήματα—σε κάποιες περιπτώσεις οι συντάξεις θα έπρεπε να είναι υψηλότερες κατά 200–300 ευρώ το μήνα, σύμφωνα με εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στις αναφορές των αρμοδίων φορέων.
Δύο κατηγορίες εκκρεμοτήτων
Οι εκκρεμότητες χωρίζονται σαφώς σε δύο ομάδες, όπως καταγράφει το υπόβαθρο των υποθέσεων:
Το νομικό και διοικητικό πλαίσιο — γιατί το χρονοδιάγραμμα μπάζει νερά
Ο φορέας που διαχειρίζεται το πρόβλημα είναι ο ΕΦΚΑ, ο οποίος προέκυψε το 2016 από τη συγχώνευση δεκάδων ταμείων, με στόχο την ενοποίηση και απλούστευση της ασφάλισης. Η μεταφορά των αρχείων, οι πολύπλοκοι υπολογισμοί για τις επικουρικές και η ανάγκη επανελέγχου εκατοντάδων χιλιάδων φακέλων δημιούργησαν διοικητικό φορτίο που υπερβαίνει τις δυνατότητες των υφιστάμενων συστημάτων.
Ο νόμος 4387/2016 (γνωστός ως «Κατρούγκαλου») εισήγαγε νέους κανόνες για τον υπολογισμό των συντάξεων και τις εισφορές, ενώ διατάξεις που αφορούν την προσαύξηση για επιπλέον εισφορές διατηρήθηκαν με τον νόμο 4660/2020 — γεγονός που εξηγεί γιατί δικαιώματα για περιόδους 2017–2022 αναβιώνουν μετά την υλοποίηση των νέων οδηγιών το 2022–2023. Παράλληλα, οι δικαστικές αποφάσεις για τις περικοπές του 2015 άνοιξαν τον δρόμο για τις επιστροφές στους παλαιούς συνταξιούχους, αλλά θέτουν και όρους (π.χ. προθεσμία αγωγών έως Ιούλιο 2020) που αφήνουν εκτός όσους δεν είχαν προσφύγει έγκαιρα.
Συνέπειες και η τρέχουσα εικόνα
Οι επιπτώσεις είναι διπλές: από τη μία υπάρχει άμεση οικονομική πίεση για χιλιάδες νοικοκυριά· από την άλλη, το Δημόσιο αντιμετωπίζει ένα μεγάλο «ανοιχτό λογαριασμό» που απαιτεί εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και μήνες εργασίας για πλήρη εκκαθάριση. Οι ψηφιοποιήσεις και οι νέες διαδικασίες στον ΕΦΚΑ έχουν βελτιώσει την εικόνα, αλλά οι καθυστερήσεις και οι εκκρεμότητες παραμένουν.
