Η κατανάλωση αλκοόλ δεν περιορίζεται μόνο στον ανθρώπινο κόσμο, αλλά βρίσκεται και στη φύση σε ποικιλία μορφών, όπως αποκαλύπτουν οι τελευταίες επιστημονικές μελέτες.
Μια σειρά ερευνών δείχνει ότι το αλκοόλ είναι παρόν σχεδόν σε κάθε οικοσύστημα της Γης. Αυτό υποδηλώνει ότι πολλά ζώα που τρέφονται με ζαχαρούχα φρούτα και νέκταρ απολαμβάνουν τη μεθυστική αυτή ουσία πιο συχνά από όσο φανταζόμαστε. Ενώ εκατοντάδες είδη έχουν αναπτύξει ικανότητες για να αντέχουν την κατανάλωση αλκοόλ, ορισμένα είδη προσαρμόστηκαν μάλιστα και το χρησιμοποιούν προς όφελός τους. Από την άλλη, υπάρχουν ζώα που αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τις επιδράσεις του αλκοόλ.
«Η αντίληψή μας ότι το αλκοόλ είναι μόνο υπόθεση των ανθρώπων παύει να είναι αληθινή, καθώς μαθαίνουμε ότι η αιθανόλη είναι ευρέως διαδεδομένη στον φυσικό κόσμο», δηλώνει η Anna Bowland, ερευνήτρια από το Πανεπιστήμιο του Exeter. Οι επιστήμονες, μέσα από μια ενδελεχή αναζήτηση ερευνητικών εγγράφων, κατέληξαν σε μια «ποικιλόμορφη συνομοταξία» ειδών που έχουν ενσωματώσει την αιθανόλη στη διατροφή τους, κυρίως μέσα από φρούτα, χυμούς και νέκταρ.
Η αιθανόλη άρχισε να γίνεται διαθέσιμη στη Γη πριν από περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια με την έλευση των ανθοφόρων φυτών που παράγουν ζαχαρούχα φρούτα και νέκταρ. Η περιεκτικότητα σε αλκοόλ συνήθως είναι χαμηλή, γύρω στο 1% έως 2%, αλλά σε φρούτα που είναι υπερώριμα, όπως τα φρούτα φοινίκων, μπορεί να φτάσει ακόμα και το 10%.
Αλκοόλ και συμπεριφορές στους χιμπατζήδες και τις μαϊμούδες
Σε μια μελέτη, άγριοι χιμπατζήδες στην νοτιοανατολική Γουινέα παρατηρήθηκαν να απολαμβάνουν τον αλκοολούχο χυμό από φοινικόδεντρα. Εν τω μεταξύ, οι μαϊμούδες σε ένα νησί του Παναμά δείχνουν προτίμηση σε φρούτα που περιέχουν αλκοόλ μεταξύ 1% και 2,5%. «Οι ενδείξεις αυξάνονται ότι η κατανάλωση αλκοόλ δεν περιορίζεται μόνο στον άνθρωπο», σημειώνουν οι ερευνητές στο περιοδικό Trends in Ecology and Evolution.
Το ερώτημα αν οι καταναλωτές καταλήγουν μεθυσμένοι είναι διαφορετικό. Οι ιστορίες μεθυσμένων ζώων είναι πολλές, από ελέφαντες και μπαμπουίνους που καταναλώνουν φρούτα στη Μποτσουάνα έως έναν τάρανδο που βρέθηκε με το κεφάλι του κολλημένο σε ένα δέντρο στη Σουηδία επειδή είχε καταναλώσει μήλα. Ωστόσο, σε καμία από αυτές τις περιπτώσεις δεν μετρήθηκε το επίπεδο αλκοόλ στα ζώα ή στα φρούτα.
Αλκοόλ και έντομα: Φρουτόμυγες και σφήκες
Μια από τις πιο εντυπωσιακές παρατηρήσεις σχετικά με τις επιπτώσεις του αλκοόλ παρατηρείται στα έντομα. Οι αρσενικές φρουτόμυγες στρέφονται στο αλκοόλ ως μέσο ανακούφισης όταν απορρίπτονται από τις συντρόφους τους, ενώ τα θηλυκά ενός συγγενικού είδους γίνονται λιγότερο επιλεκτικά και συνάπτουν περισσότερες σεξουαλικές σχέσεις μετά την κατανάλωση αλκοόλ. Οι φρουτόμυγες μάλιστα εναποθέτουν τα αυγά τους σε τροφές πλούσιες σε αιθανόλη, προσφέροντας φυσική προφύλαξη από παράσιτα.
Πρόσφατες έρευνες με επικεφαλής τον Έραν Λεβίν από το Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ εξέτασαν ότι οι σφήκες μπορεί να είναι τα μόνα ζώα που μπορούν να καταναλώνουν αλκοόλ χωρίς να επιφέρουν αρνητικές συνέπειες στην υγεία τους. «Είναι ικανές να καταναλώνουν διαλύματα αιθανόλης με περιεκτικότητα έως 80% χωρίς να πλήττονται από θνησιμότητα ή συμπεριφορές», αναφέρει η δρ Σοφία Μπουσέμπτι, μία από τις συγγραφείς της μελέτης.* Με πληροφορίες από Guardian