Έκδηλη ανησυχία επικρατεί στην Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Επιτραπέζιων Ελιών (ΔΟΕΠΕΛ) σχετικά με την προοπτική επιβολής δασμών από τις ΗΠΑ στις εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς. Η πιθανή αυτή εξέλιξη θα μπορούσε να έχει σημαντικές επιπτώσεις στον ελληνικό κλάδο.
Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης με εκπροσώπους φορέων-μελών της ΔΟΕΠΕΛ, που κάλυψαν όλο το φάσμα του κλάδου – από την πρωτογενή παραγωγή μέχρι τη μεταποίηση και την εμπορία – εκφράστηκε η κοινή ανησυχία για τις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες στο διεθνές πολιτικό και οικονομικό σκηνικό. Οι επιτραπέζιες ελιές και οι εξαγωγές τους βρίσκονται στο μικροσκόπιο.
«Εάν οι ΗΠΑ αποφασίσουν να επιβάλουν δασμούς, οι συνέπειες για τις ελληνικές εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς θα είναι σοβαρές, δεδομένου ότι περίπου το 30% των συνολικών ελληνικών εξαγωγών του συγκεκριμένου προϊόντος κατευθύνεται στην αμερικανική αγορά», τονίζουν χαρακτηριστικά από τη ΔΟΕΠΕΛ. Η αγορά των ΗΠΑ είναι κρίσιμη για την ελληνική επιτραπέζια ελιά.
Τρέχουσα κατάσταση στην αγορά επιτραπέζιων ελιών
Επιπλέον, στο επίκεντρο της τηλεδιάσκεψης βρέθηκε η ανάλυση της τρέχουσας κατάστασης στην αγορά των μαύρων επιτραπέζιων ελιών, καθώς και η πορεία της συγκομιδής ελιάς για την εσοδεία 2024/25. Η εσοδεία επιτραπέζιων ελιών είναι καθοριστική για τις εμπορικές κινήσεις.
Η παραγωγή μαύρης επιτραπέζιας ελιάς της φημισμένης ποικιλίας “Καλαμών” / “Καλαμάτα” κινήθηκε σε ικανοποιητικά επίπεδα. Ωστόσο, ένα σχετικά μικρό ποσοστό, μόλις 6% της συνολικής παραγωγής, διοχετεύθηκε στη μεταποίηση, καθώς οι προσφερόμενες τιμές δεν ανταποκρίνονταν στις προσδοκίες των ελαιοπαραγωγών. Οι τιμές παραγωγού για την επιτραπέζια ελιά επηρεάζουν άμεσα τη διάθεση προς μεταποίηση.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν από τους εμπλεκόμενους φορείς, η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου ποικιλίας “Καλαμών” / “Καλαμάτα” που προορίζεται για επιτραπέζια χρήση εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ 100.000 και 110.000 τόνων, ποσότητα που θεωρείται επαρκής για να καλύψει τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς. Η επάρκεια εγχώριας παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς εξασφαλίζει την ομαλή τροφοδοσία της αγοράς.
Παρά το ικανοποιητικό μέγεθος της πρωτογενούς παραγωγής μαύρου ελαιόκαρπου “Καλαμών” / “Καλαμάτα”, ένα μικρό ποσοστό της τάξης του 6% διατέθηκε από τους παραγωγούς στις μεταποιητικές μονάδες. Οι εκπρόσωποι των μεταποιητικών επιχειρήσεων εξέφρασαν την ανησυχία τους για την δυσκολία σύναψης συμφωνιών που θα εξασφάλιζαν την ομαλή ροή του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού, χωρίς χρονικά κενά. Οι μεταποιητικές επιχειρήσεις επιτραπέζιας ελιάς χρειάζονται σταθερή ροή προϊόντος για τις εξαγωγές.
Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι του πρωτογενούς τομέα (οι ελαιοπαραγωγοί) υποστήριξαν ότι η ακολουθούμενη πολιτική τιμών από τις μεταποιητικές επιχειρήσεις δεν ευνοεί την απρόσκοπτη διάθεση του προϊόντος. Η τιμολογιακή πολιτική στην αγορά επιτραπέζιας ελιάς αποτελεί σημείο τριβής μεταξύ παραγωγών και μεταποιητών.
Μειωμένη παραγωγή στις ποικιλίες “Αμφίσσης” και “Θρούμπα Θάσου”
Αντίθετα, για την τρέχουσα σεζόν 2024/25, καταγράφεται μειωμένη παραγωγή στις ποικιλίες “Αμφίσσης” / “Κονσερβολιά” και “Θρούμπα Θάσου”. Τα προβλήματα στην παραγωγή επιτραπέζιας ελιάς επηρεάζουν συγκεκριμένες ποικιλίες.
Συγκεκριμένα, η παραγωγή του μαύρου ελαιόκαρπου ποικιλίας “Αμφίσσης” / “Κονσερβολιά” εκτιμάται σε 7.000 – 8.000 τόνους, ποσότητα που υπολείπεται σημαντικά των εγχώριων αναγκών, οι οποίες κυμαίνονται μεταξύ 25.000 και 30.000 τόνων. Η ποικιλία ελιάς “Κονσερβολιά” αντιμετωπίζει προβλήματα επάρκειας παραγωγής.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα σημαντικό ποσοστό (άνω του 50%) του ελαιόκαρπου ποικιλίας “Αμφίσσης” / “Κονσερβολιά” κατέληξε προς ελαιοποίηση στο στάδιο του πρασινοκόκκινου καρπού, λόγω του μικρού μεγέθους των καρπών, της παρατεταμένης ξηρασίας και της έλλειψης εργατικών χεριών, που αύξησε το κόστος συλλογής. Οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες επηρέασαν την ποιότητα της ελιάς “Κονσερβολιά”.
Επιπλέον, η παραγωγή μαύρου ελαιόκαρπου ποικιλίας “Θρούμπα Θάσου” ανήλθε μόλις στους 500 τόνους, ποσότητα που υπολείπεται κατά περισσότερο από 50% των αναγκών της χώρας σε κατανάλωση και εξαγωγές. Η παραγωγή της ποικιλίας ελιάς “Θρούμπα Θάσου” είναι σημαντικά μειωμένη.
Τέλος, τα αποθέματα μαύρων επιτραπέζιων ελιών στις αρχές της περιόδου 2024/25 ανέρχονταν σε 29.000 τόνους, ποσότητα που δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών της χώρας σε εξαγωγές και κατανάλωση, έως ότου η νέα εσοδεία είναι έτοιμη προς διάθεση. Τα αποθέματα επιτραπέζιας ελιάς δεν αρκούν για να καλύψουν το διάστημα μέχρι τη νέα εσοδεία.
