Η ιστορία μιας συγκεκριμένης περιοχής στη Δυτική Όχθη – του Μασαφέρ Γιάτα – έχει γίνει επίκεντρο της ισραηλινής πολιτικής και της διεθνούς διπλωματίας εδώ και πολλές δεκαετίες. Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, ο ισραηλινός στρατός κήρυξε την περιοχή αυτή ως χώρο στρατιωτικής εκπαίδευσης. Μέχρι το 2022, το ανώτατο δικαστήριο του Ισραήλ ενέκρινε την κατεδάφιση περίπου 20 παλαιστινιακών κοινοτήτων, συνολικά 1.000 κάτοικοι επηρεάστηκαν άμεσα. Η γερμανική κυβέρνηση αντέδρασε, εκφράζοντας ανησυχίες και καλώντας το Ισραήλ να αναστείλει τα σχέδια αυτά.
Το ντοκιμαντέρ “No Other Land” αποδίδει τη συναισθηματική πλευρά της κατάστασης μέσα από τα μάτια των Παλαιστινίων κατοίκων.
Ο Μπασέλ Άντρα, ένας νεαρός από το Μασαφέρ Γιάτα, ξεκινά την ταινία με υλικό που κατέγραψε το 2019. Στις πρώτες σκηνές βλέπουμε γυναίκες να προσπαθούν να διασώσουν τα προσωπικά τους αντικείμενα από τις κατεδαφίσεις. Ο πατέρας του Άντρα δηλώνει χαρακτηριστικά: «Είναι τόσο απογοητευτικό που νιώθω την ανάγκη να αντιδράσω, αλλά προσπαθώ να κρατηθώ.»
«Γιατί σε νοιάζει;»
Εν τω μεταξύ, ο Ισραηλινός δημοσιογράφος Γιουβάλ Αμπραχάμ επισκέπτεται την περιοχή, μιλώντας άπταιστα αραβικά και επιδιώκοντας να καταγράψει τις ενέργειες του ισραηλινού στρατού. Σε μία σκηνή της ταινίας, όταν στρατιώτης τον ρωτάει τη γνωστή ερώτηση «Γιατί σε νοιάζει;», εκείνος απαντά: «Με νοιάζει, γιατί όλα αυτά συμβαίνουν με το όνομά μου.»
Οι Άντρα και Αμπραχάμ συνεργάζονται στο ντοκιμαντέρ, καταγράφοντας συνέχεια μπουλντόζες να κατεδαφίζουν σπίτια, στρατιώτες σε δράση και πολίτες που αντέχουν και προσπαθούν να ξαναχτίσουν τις ζωές τους.
Γνώρισε επιτυχία στην Μπερλινάλε
Το “No Other Land”, που κυκλοφορεί τώρα στους κινηματογράφους, απέσπασε το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ και το Βραβείο Κοινού στην πρόσφατη Μπερλινάλε. Ωστόσο, η επίδραση της ταινίας ξεπέρασε τα βραβεία, δημιουργώντας σημαντική συζήτηση.
Ορισμένοι σκηνοθέτες άσκησαν κριτική στο Ισραήλ, προκαλώντας αντίκτυπο που παρόμοιοι εκφραστές χαρακτήρισαν ως μεροληπτική και αντισημιτική στάση. Το Κεντρικό Συμβούλιο των Εβραίων δήλωσε ότι πρόκειται για «ιδεολογικό μίσος ενάντια στο Ισραήλ και τους Εβραίους». Όπως αναφέρθηκε, η βία κατά των Ισραηλινών σχεδόν δεν αναφέρθηκε, παρά τις πρόσφατες επιθέσεις της Χαμάς. Ο Αμπραχάμ, που μίλησε για «κατάσταση απαρτχάιντ» ανάμεσα στις δύο πλευρές, βρέθηκε αντιμέτωπος με κατηγορίες για αντισημιτισμό, τις οποίες απέρριψε εντελώς, επισημαίνοντας την ιστορία της οικογένειάς του.
Μια μοναδική προοπτική
Το ντοκιμαντέρ “No Other Land” φώτισε μόνο μία πλευρά της διαρκούς σύγκρουσης Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Προβάλλει μια δυνατή αφήγηση για το ποιοι είναι οι «καλοί» και ποιοι οι «κακοί», προσφέροντας ωστόσο και μια εναλλακτική οπτική που συχνά αγνοείται. Είναι μια ταινία που μπορεί να σας φέρει σε δυσάρεστη θέση – έστω και για μόλις 90 λεπτά.
