Ποιοι Δικαιούνται Αστυνομική Συνοδεία Στην Ελλάδα;
Οι δρόμοι της Αθήνας και άλλων μεγαλουπόλεων συχνά γεμίζουν με την εικόνα πολιτικών, επιχειρηματιών και άλλων δημοσίων προσώπων να κυκλοφορούν με αστυνομική συνοδεία. Μαύρα οχήματα με φιμέ τζάμια και διακριτική παρουσία αστυνομικών με πολιτικά ρούχα εγείρουν ερωτήματα στους πολίτες: Ποιοι είναι αυτοί που δικαιούνται αυτή την αυξημένη προστασία και με ποια κριτήρια αποφασίζεται η παροχή της;
Το ζήτημα της αστυνομικής φρουράς έχει προκαλέσει αρκετές φορές δημόσιες συζητήσεις, ιδιαίτερα όταν διαπιστώνεται η διάθεση μεγάλου αριθμού αστυνομικών σε πρόσωπα που δεν αντιμετωπίζουν εμφανή κίνδυνο, την ώρα που σε άλλες περιοχές παρατηρούνται ελλείψεις στην αστυνόμευση.
Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου η αστυνομική φρουρά είναι απολύτως απαραίτητη, όπως σε περιπτώσεις τεκμηριωμένων απειλών ή λόγω της φύσης κάποιου δημόσιου αξιώματος. Ο ρόλος της Ελληνικής Αστυνομίας σε αυτές τις καταστάσεις είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη.
Ας δούμε λοιπόν ποιοι δικαιούνται αστυνομική συνοδεία στην Ελλάδα, πώς λαμβάνονται οι σχετικές αποφάσεις και ποια κριτήρια καθορίζουν τον αριθμό των αστυνομικών και τη διάρκεια της προστασίας.
Το νομικό πλαίσιο για την παροχή αστυνομικής φρουράς στην Ελλάδα βασίζεται κυρίως στο Προεδρικό Διάταγμα 141/1991. Το διάταγμα αυτό, αν και αποτελεί τη βασική ρύθμιση, έχει υποστεί πολυάριθμες τροποποιήσεις, καθιστώντας την εφαρμογή του αρκετά πολύπλοκη. Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, η αξιολόγηση των αιτημάτων φρούρησης γίνεται κυρίως από ειδικές επιτροπές.
Σε κάθε Γενική Αστυνομική Διεύθυνση λειτουργεί μια τέτοια επιτροπή. Τα αιτήματα εξετάζονται με βάση δύο κατηγορίες κριτηρίων: αντικειμενικά και υποκειμενικά. Τα αντικειμενικά κριτήρια αφορούν πρόσωπα που δικαιούνται φρούρηση λόγω του θεσμικού τους ρόλου (π.χ. υπουργοί, δικαστικοί λειτουργοί). Τα υποκειμενικά κριτήρια αφορούν περιπτώσεις όπου ένα πρόσωπο (π.χ. δημοσιογράφος, επιχειρηματίας) δηλώνει ότι απειλείται. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ειδική επιτροπή συντάσσει Έκθεση Εκτίμησης Κινδύνου, αξιολογώντας τη βασιμότητα των ισχυρισμών και αποφασίζοντας για την παροχή και την έκταση της φρούρησης.
Το Π.Δ. 141/1991 προβλέπει υποχρεωτική φρούρηση για τους εξής:
- Τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
- Τον Πρωθυπουργό.
- Τον Πρόεδρο της Βουλής.
- Μέλη της κυβέρνησης και αρχηγούς κομμάτων που εκπροσωπούνται στη Βουλή.
- Αρχηγούς και επίσημα πρόσωπα ξένων κρατών κατά την επίσκεψή τους.
- Τον Πρόεδρο και Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, τον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας, τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
- Εισαγγελείς, ανακριτές και δικαστές που χειρίζονται σοβαρές υποθέσεις (η φρούρηση διακόπτεται 6 μήνες μετά την ολοκλήρωση της υπόθεσης, με δυνατότητα παράτασης).
-Για την ασφάλεια των Γενικών Γραμματέων, δεν διατίθενται αστυνομικοί ή οχήματα, εκτός από ειδικούς λόγους ασφαλείας όπου διατίθενται έως 2 αστυνομικοί.
-Οι πρώην Υπουργοί δικαιούνται έως δύο αστυνομικούς για 6 μήνες μετά το τέλος της θητείας τους. Στη συνέχεια, διατίθεται ο αριθμός που προβλέπεται για τους βουλευτές.
-Οι βουλευτές του νομού Αττικής και οι ευρωβουλευτές δικαιούνται έναν αστυνομικό, ενώ οι λοιποί βουλευτές δύο. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, οι βουλευτές Αττικής και οι ευρωβουλευτές μπορεί να λάβουν και δεύτερο αστυνομικό για έως ένα έτος.
-Οι πρώην πρωθυπουργοί φρουρούνται από αριθμό αστυνομικών ισάξιο με αυτόν των εν ενεργεία Υπουργών.
-Οι Πρόεδροι των Ανωτάτων Δικαστηρίων και ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου φρουρούνται από έως τέσσερις αστυνομικούς και ένα συνοδευτικό όχημα.
-Οι περιφερειάρχες δικαιούνται έως δύο αστυνομικούς.
Σημειώνεται πως ο αριθμός των αστυνομικών και οχημάτων μπορεί να αυξηθεί για ειδικούς λόγους ασφαλείας.
Οι αστυνομικοί που διατίθενται για συνοδευτική ασφάλεια είναι ειδικά εκπαιδευμένοι και δεν εκτελούν άλλα καθήκοντα. Αξιωματικοί διατίθενται μόνο στην ασφάλεια ανώτατων πολιτειακών και κυβερνητικών προσώπων, καθώς και αρχηγών κομμάτων. Η διάρκεια παροχής συνοδευτικής ασφάλειας για έναν αστυνομικό δεν υπερβαίνει τα 4 έτη, με απαγόρευση επανατοποθέτησης πριν περάσουν 3 έτη, εκτός από την ασφάλεια των ανωτέρω προσώπων.
