Υπάρχουν στιγμές που η ιστορία δεν γράφεται με μεγάλα γράμματα. Χωράει σε μια φράση, σε μια εικόνα, σε μια απρόσμενη λεπτομέρεια που περνά σχεδόν απαρατήρητη και όμως μένει για πάντα. Στα 100 χρόνια ζωής της ΔΕΘ – HELEXPO, πίσω από τα επίσημα εγκαίνια και τις μεγάλες στιγμές, κρύβεται ένας παράλληλος κόσμος μικρών ιστοριών που ζωντανεύουν την εποχή τους και δίνουν στην Έκθεση τον πιο ανθρώπινο, ζεστό της χαρακτήρα. Η σειρά «Αξιοσημείωτα της ΔΕΘ» είναι μια περιήγηση σε αυτόν τον κόσμο. Μια ματιά στις σελίδες που συνήθως μένουν αθέατες, εκεί όπου η αφήγηση ξεφεύγει από τα επίσημα δελτία τύπου και παίρνει τον ρυθμό της καθημερινότητας, της έκπληξης, της ανατροπής. Κάθε άρθρο είναι ένα μικρό παράθυρο σε μια στιγμή που, αν και δεν διεκδίκησε απαραίτητα τα φώτα της δημοσιότητας, φώτισε με τον δικό της τρόπο τη μακρά πορεία της Έκθεσης.
31η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης: Στο σταυροδρόμι της ιστορίας και της καθημερινότητας (4-25 Σεπτεμβρίου 1966)
- Η 31η ΔΕΘ του 1966 φιλοξένησε στιγμές που ξεπέρασαν τα συμβατικά εκθεσιακά πλαίσια. Μία εκπαιδευόμενη ακροβάτισσα, κατά τη διάρκεια των προβών στο “βαρέλι του θανάτου” του Λούνα Παρκ, εκτινάχθηκε χωρίς τη μοτοσικλέτα της, προσγειώθηκε στα σκαλιά ενός απέναντι κτιρίου και γλίτωσε από τον κίνδυνο με μια ελαφρά διάσειση. Ένα περιστατικό που άφησε άφωνους τους μάρτυρες και σημάδεψε την ιστορία της ΔΕΘ με μία απρόοπτη περιπέτεια.
- Ο Νομάρχης Θεσσαλονίκης μεριμνούσε και για την «τσέπη» του επισκέπτη. Ενδεικτικά, οι τιμές στα κυλικεία της ΔΕΘ καθορίστηκαν αυστηρά:
- Σάντουιτς με λουκάνικον βραστόν ή τηγανητόν: δρχ. 4
- Σάντουιτς (ασχέτως περιεχομένων): δρχ. 3,50
- Μπουγάτσα εκ φύλλων κρούστας (τιμή μερίδας): δρχ. 4,50 (εξασφαλίζοντας σταθερότητα στις τιμές, ανεξαρτήτως σερβιτόρου).
- Η νυχτερινή διασκέδαση άνθιζε κατά την περίοδο της Έκθεσης, με γνωστά ονόματα της εποχής να ψυχαγωγούν το κοινό. Στο κέντρο διασκέδασης «ΚΑΛΑΜΙΤΣΑ», η Κλειώ Δενάρδου και ο Τέρης Χρυσός προσέφεραν βραδιές γεμάτες μουσική, ενώ στο «ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ» εμφανιζόταν η Νάντια Κωνσταντοπούλου. Στην «ΦΑΡΙΝΤΑ», η διεθνώς αναγνωρισμένη Ελληνίδα στριπτιζέζ Βιολέτα προσέλκυε το ενδιαφέρον του κοινού.
- Σε μία εποχή με διαφορετικές κοινωνικές αντιλήψεις, ένας άνδρας συνελήφθη και παραπέμφθηκε στο αυτόφωρο για προσβολή της δημόσιας αιδούς, καθώς περιφερόταν στους χώρους της ΔΕΘ με γυναικεία αμφίεση, προκαλώντας τα ήθη της εποχής.
- Η Μαίρη Αλεξοπούλου, μία καλλονή που μοιράστηκε το Α’ βραβείο στο Φεστιβάλ Τραγουδιού με την Κλειώ Δενάρδου, έγραψε ιστορία ως η πρώτη τραγουδίστρια που εμφανίστηκε στη σκηνή φορώντας μίνι φόρεμα. Μια τολμηρή κίνηση για την εποχή, που σηματοδότησε αλλαγές στον χώρο της μόδας και του θεάματος. Αργότερα, η Μαίρη Αλεξοπούλου επέλεξε τον μοναχικό βίο, ασπαζόμενη το μοναχικό σχήμα.
32η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης: Μουσικές βραδιές και θρυλικές φωνές (3-24 Σεπτεμβρίου 1967)
- Στο κέντρο διασκέδασης «ΒΕΝΤΕΤΑ», ο Τόλης Βοσκόπουλος και η Δούκισσα, δύο εμβληματικές φωνές της ελληνικής μουσικής σκηνής, διασκέδαζαν τους επισκέπτες της 32ης ΔΕΘ, προσφέροντας μοναδικές μουσικές βραδιές που άφησαν εποχή.
34η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης: Ένας πύργος ανατέλλει και η νεολαία δηλώνει πίστη (7-28 Σεπτεμβρίου 1969)
- Κατά τη διάρκεια της 34ης ΔΕΘ, η πόλη της Θεσσαλονίκης γινόταν μάρτυρας της ανέγερσης ενός νέου συμβόλου: του Πύργου του ΟΤΕ. Με συνολικό ύψος 65 μέτρα (43,20 μ. το κτίριο και 21,80 μ. η μεταλλική κεραία), ο πύργος προοριζόταν να στεγάσει στην κορυφή του ένα αναψυκτήριο 160 ατόμων με περιστρεφόμενο δάπεδο, το οποίο θα προσέφερε μια πλήρη περιστροφή κάθε 15-20 λεπτά. Αν και οι επισκέπτες της έκθεσης πρόλαβαν να δουν μόνο 8,40 μέτρα της κατασκευής, ο Πύργος του ΟΤΕ έμελλε να γίνει ένα αναπόσπαστο κομμάτι του εκθεσιακού χώρου και της πόλης.
- Για πρώτη φορά, η ΔΕΘ εφάρμοσε ένα λεπτομερές σχέδιο ταξιθεσίας για τα εγκαίνια, τηρώντας απόλυτα την ιεραρχική και εθιμοτυπική σειρά, ενισχύοντας τον επίσημο χαρακτήρα της διοργάνωσης.
- Εν όψει της άφιξης του Γεωργίου Παπαδόπουλου στη ΔΕΘ, η φοιτητική ένωση του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης εξέδωσε ανακοίνωση, διακηρύσσοντας την πίστη της φοιτητικής νεολαίας προς την τότε Εθνική Κυβέρνηση, γεγονός που αναδεικνύει το πολιτικό κλίμα της εποχής.
- Το πιο «in» κλαμπ της εποχής, το «ΧΑΒΑΗ» στην Αρετσού, συγκέντρωνε τη νεολαία της Θεσσαλονίκης και τους επισκέπτες της ΔΕΘ. Εκεί, στους ρυθμούς των «OLYMPIANS», οι νέοι χόρευαν και διασκέδαζαν, δημιουργώντας αξέχαστες αναμνήσεις.
35η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης: Τεχνολογία και μουσική στον Πύργο του ΟΤΕ (30 Αυγούστου-20 Σεπτεμβρίου 1970)
- Το 1970, ο Πύργος του ΟΤΕ αποτέλεσε καινοτόμο παράδειγμα σύζευξης τεχνολογίας και τέχνης. Ο συνθέτης ηλεκτρονικής μουσικής Θ. Αντωνίου, κατά παραγγελία του ΟΤΕ, συνέθεσε το έργο «Τηλεπικοινωνίες 1970», το οποίο ακουγόταν στον 2ο όροφο του Πύργου. Μια πρωτοποριακή κίνηση που συνέδεσε τη σύγχρονη μουσική με την τηλεπικοινωνιακή τεχνολογία, προσφέροντας μια ξεχωριστή εμπειρία στους επισκέπτες.
- Η 35η ΔΕΘ είδε επίσης την ολοκλήρωση της κατασκευής του περιπτέρου 9, προσθέτοντας νέες εκθεσιακές δυνατότητες στον χώρο.
Το κείμενο βασίζεται στο ιστορικό λεύκωμα της ΔΕΘ – HELEXPO Α.Ε. «Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης» (3η έκδοση, 2018) του Δρς Κυριάκου Α. Ποζρικίδη, από όπου προέρχονται τα στοιχεία και οι πληροφορίες.
