Οι εκλογές για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ενδέχεται να κρίνουν πολύ περισσότερα από ό,τι περιμέναμε όσοι θα επισκεφτούν τις κάλπες στον δεύτερο γύρο. Ο νέος αρχηγός και η πολιτική γραμμή που θα ακολουθήσει θα διαμορφώσουν σε σημαντικό βαθμό τον πολιτικό χάρτη στην επόμενη μέρα.
Ας κάνουμε πρώτα μια συνολική ανασκόπηση. Η Νέα Δημοκρατία, η οποία αναδείχτηκε νικήτρια στις τελευταίες εθνικές εκλογές, φαίνεται να περνάει κρίση. Αυτή η πτώση είναι ορατή και στις ευρωεκλογές, όπου προέκυψε απώλεια 13 μονάδων. Όλοι οι ποιοτικοί δείκτες επιβεβαιώνουν αυτή την τάση. Πριν ακόμη από την εκλογή του νέου αρχηγού του ΠΑΣΟΚ, η διαφορά στην πρόθεση ψήφου μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ είχε ξεπεράσει το διψήφιο όριο σε πολλές δημοσκοπήσεις, φτάνοντας σε μονοψήφιο ποσοστό γύρω στο 9%. Ταυτόχρονα, τα κόμματα της δεξιάς φαίνονται να κερδίζουν έδαφος, με τον ΣΥΡΙΖΑ, τον κύριο αντίπαλο της ΝΔ τα τελευταία χρόνια, να διατηρεί τη δεύτερη θέση στις πρόσφατες ευρωεκλογές, αποκτώντας θεσμικό ρόλο στην αντιπολίτευση.
Αυτά τα δεδομένα παρέχουν μια ιδιαίτερη ευκαιρία για το ΠΑΣΟΚ. Επιτέλους, έχει την δυνατότητα να γίνει ο δεύτερος πόλος απέναντι στη ΝΔ, κάτι που δεν συνέβαινε το 2021, όταν η ΝΔ ήταν σε άνοδο και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε ακόμη αρχίσει να υποχωρεί. Είναι άτοπο να συγκρίνουμε τα όσα κατόρθωσε το ΠΑΣΟΚ από το 2021 μέχρι σήμερα με τις πιθανότητες που έχει στο μέλλον.
Μετά την ευρύτερη ανάλυση, ας δούμε τώρα τις λεπτομέρειες: το ποιον θα επιλέξει το ΠΑΣΟΚ ως αρχηγό θα καθορίσει την πολιτική του στρατηγική και τις προοπτικές του. Ο κ. Ανδρουλάκης είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της συνέχειας και της σταθερότητας, επικεντρωμένος στην ανάκτηση της κυριαρχίας στο κέντρο του πολιτικού φάσματος, ενώ δεύτερη προτεραιότητα αποτελεί η αριστερά. Από την άλλη, ο Χάρης Δούκας προσβλέπει κυρίως προς την αριστερά, με το κέντρο να έρχεται δεύτερο.
Ποια από αυτές τις στρατηγικές μπορεί να φέρει τη ζητούμενη αλλαγή στον σημερινό πολιτικό συσχετισμό;
Τα πρόσφατα εκλογικά αποτελέσματα δείχνουν ότι η πλειονότητα των ψηφοφόρων ανήκει στο κεντρώο στρατόπεδο. Εδώ ακριβώς επικράτησε ο Μητσοτάκης όταν κέρδισε τις εκλογές και αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μεταμόρφωση του δικομματισμού σε μονοκομματική ηγεμονία. Για να γίνει το ΠΑΣΟΚ ένας πραγματικά ισχυρός πόλος, πρέπει να ανακτήσει σαφές πλεονέκτημα στο κέντρο. Αν η επιρροή του παραμείνει στραμμένη κυρίως προς την αριστερά και όχι προς το κέντρο, θα είναι απλώς ένας «βολικός» αντίπαλος για τη ΝΔ. Μην ξεχνάμε ότι η κυριαρχία του Μητσοτάκη στηριζόταν στο γεγονός ότι ο σημαντικότερος αντίπαλός του ήταν ο Τσίπρας με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Εν κατακλείδι, ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων θα μπορούσε να αλλάξει προς όφελος της κυβέρνησης, εφόσον το ΠΑΣΟΚ αναδειχθεί σε κεντροαριστερό κόμμα με καθαρό όραμα, λόγιες προτάσεις και ικανούς ανθρώπους, μόλις εκλεγεί ο νέος αρχηγός του και επιβεβαιωθεί ότι δεν θα απειλήσει την “κανονικότητα” την οποία κέρδισε ο Μητσοτάκης στις εκλογές. Η επόμενη Κυριακή θα αποκαλύψει αν το ΠΑΣΟΚ μπορεί να εκμεταλλευτεί αυτή τη νέα – και ίσως τελευταία – ευκαιρία που του προσφέρεται.