Ο Ευάγγελος Βενιζέλος εκφράζει έντονη ανησυχία για τις νομικές επιπτώσεις της τροπολογίας για το μεταναστευτικό, καλώντας σε ανάκληση της σχετικής αιτιολογικής δήλωσης με αφορμή αναφορές στο άρθρο 15 του ΕΣΔΑ.
Η νομική αντιπαράθεση για το άρθρο 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Με ανάρτησή του, ο κ. Βενιζέλος τονίζει ότι η κυβέρνηση επικαλείται το άρθρο 15 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) στο πλαίσιο της τροπολογίας που αφορά τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών από τη Βόρεια Αφρική, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις σοβαρές νομικές συνέπειες αυτής της επιλογής.
Το συγκεκριμένο άρθρο επιτρέπει σε κράτη μέλη να παρεκκλίνουν από βασικές υποχρεώσεις τους που απορρέουν από την Σύμβαση, μόνο σε περίπτωση «δημοσίου κινδύνου που απειλεί τη ζωή του έθνους», και πάντα εντός «απολύτως αναγκαίου ορίου».
Η σχέση του άρθρου 15 με το άρθρο 48 του Ελληνικού Συντάγματος
Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό, η επίκληση του άρθρου 15 ΕΣΔΑ ισοδυναμεί με εφαρμογή του άρθρου 48 του Συντάγματος, που αφορά τη νομοθεσία για κατάσταση πολιορκίας ή στρατιωτικό νόμο.
- Το άρθρο 48 προβλέπει ιδιαίτερα μέτρα εθνικής κυριαρχίας σε περιόδους έκτακτης ανάγκης.
- Η χρήση του σε σχέση με τις μεταναστευτικές ροές θεωρείται από τον κ. Βενιζέλο υπερβολική και νομικά προβληματική.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι κάθε κράτος που προβαίνει σε παρέκκλιση οφείλει να ενημερώνει πλήρως τον Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, κάτι που δεν έχει γίνει σύμφωνα με τις πληροφορίες του.
Η σημασία της τήρησης του κράτους δικαίου και των διεθνών υποχρεώσεων
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος αναγνωρίζει τη σοβαρότητα του μεταναστευτικού προβλήματος, σε συνθήκες πίεσης από τη Λιβύη και τη Βόρεια Αφρική. Ωστόσο, τονίζει ότι όλες οι δράσεις πρέπει να γίνονται εντός του πλαισίου του Ελληνικού Συντάγματος και της ΕΣΔΑ, υπό το διεθνές νομικό καθεστώς και τον δικαστικό έλεγχο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ).
Υπογραμμίζει μάλιστα την ύπαρξη εκκρεμών υποθέσεων στο Στρασβούργο σχετικά με τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, που σχετίζονται με εφαρμογές του άρθρου 15 ΕΣΔΑ, καθιστώντας την απρόσεκτη χρήση της διάταξης ιδιαίτερα επιζήμια για την εικόνα και τη νομιμότητα της χώρας μας.
Καλέσματα για ανάκληση και ορθή νομική προσέγγιση
Καταλήγοντας, ο κ. Βενιζέλος καλεί την κυβέρνηση να ανακαλέσει άμεσα την επίμαχη αιτιολογική σκέψη – δήλωση στην τροπολογία, προκειμένου να αποφευχθούν σοβαρότερα νομικά και πολιτικά προβλήματα.
Η ευθύνη για τη διασφάλιση του κράτους δικαίου και του σεβασμού των διεθνών νομικών δεσμεύσεων αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στην αντιμετώπιση των μεταναστευτικών κυμάτων με αξιοπρέπεια και ασφάλεια.
