Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις της τρέχουσας πολιτικής περιόδου αποκαλύπτουν ότι ο πολιτικός κατακερματισμός παραμένει έντονα παρών, εμποδίζοντας τη δυνατότητα ανάκαμψης ενός σταθερού δικομματισμού. Από τη μία, η Νέα Δημοκρατία παραμένει σε πλεονεκτική θέση έναντι των αντιπάλων της, αλλά οι αρνητικές αξιολογήσεις για την κυβέρνηση είναι αυξημένες και η παράταξη δυσκολεύεται να διαχειριστεί τις συνέπειες από τις ευρωεκλογές.
Από την άλλη πλευρά, το ΠΑΣΟΚ εδραιώνεται στη δεύτερη θέση, αν και κινείται με χαμηλούς ρυθμούς και αντιμετωπίζει προκλήσεις στη βελτίωση των ποσοστών κυβερνησιμότητας.
Στη δεξιά πλευρά του πολιτικού σκηνικού, πέρα από τη Νέα Δημοκρατία, παρατηρείται μια σταθεροποίηση ή και αύξηση ποσοστών γύρω από το 20%. Οι αναλυτές και οι δημοσκόποι παρακολουθούν προσεκτικά τις εξελίξεις στις ΗΠΑ, ιδίως με την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, καθώς αυτές οι αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν το φαινόμενο του υπερδεξιού λαϊκισμού και της Ακροδεξιάς.
Στο πλαίσιο αυτό, παρά το γεγονός ότι απέχουμε δύο χρόνια από τις εθνικές εκλογές, η δημόσια συζήτηση γύρω από τις πιθανές μετεκλογικές συνεργασίες έχει ήδη αρχίσει. Η κυβέρνηση προσπαθεί να καταστήσει το ΠΑΣΟΚ πιο αριστερό, ενώ παράλληλα το ΠΑΣΟΚ πιέζει τη ΝΔ προς τα δεξιά.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θεωρεί ότι, παρά τη μείωση των ποσοστών της κυβέρνησης, έχει τη δυνατότητα να συνεχίζει να προβάλλει την ιδέα της “ισχυρής κεντροδεξιάς συμμαχίας”. Υποστηρίζει ότι δεν έχει καμία σχέση με τα δεξιά κόμματα, τονίζοντας ότι «τα κόμματα αυτά δεν συνιστούν και δεν θα συνιστούν μέρος οποιασδήποτε μελλοντικής συνεργασίας». Επισημαίνει επίσης τη σημασία της “τριγωνοποίησης” (πατριωτισμός, κοινωνικός προοδευτισμός, οικονομικός φιλελευθερισμός), γνωρίζοντας ότι οι πιέσεις από τη δεξιά μπορεί να αναδείξουν προκλήσεις στην κεντρική κατεύθυνση του κόμματος.
«Όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή, θα ζητήσουμε ξανά μια ισχυρή εντολή από τους πολίτες», αναφέρουν οι συνεργάτες του Πρωθυπουργού.
Πορεία προς τρεις εκλογές;
Ακόμα και όταν φτάσουμε σε εκείνη τη στιγμή, είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθεί εκ των προτέρων το όριο για την αυτοδυναμία, καθώς αυτό συνδέεται άμεσα με το ποσοστό των κομμάτων που δεν επιτυγχάνουν το 3% για την είσοδό τους στη Βουλή. Για παράδειγμα, αν τα κόμματα που δεν εισέρχονται στη Βουλή φτάσουν το 10%, η Νέα Δημοκρατία θα παράσχει τουλάχιστον 37,5% ψήφους. Αν η αναλογία αυτή αυξηθεί σε 8%, θα απαιτείται τουλάχιστον 38%, ενώ με 5%, θα απαιτείται σχεδόν 39%.
Αν και οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν την γαλάζια παράταξη κοντά στην αυτοδυναμία, η κυβέρνηση σχεδιάζει ήδη την στρατηγική της με αυτόν τον στόχο. Κυβερνητικά στελέχη πιστεύουν ότι την άνοιξη του 2027, όταν τα εκλογικά διλήμματα θα γίνουν πιο κρίσιμα, οι πολίτες θα δουν τα ζητήματα της επόμενης ημέρας με διαφορετική προοπτική σε σχέση με την παρούσα.
Η έμφαση του Μητσοτάκη στην αυτοδύναμη διακυβέρνηση και στην εντύπωση της αδυναμίας συνεργασίας μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων (όπως το γαλάζιο “δεν θα συνεργαστούμε με ακραίους” και το πασοκικό “δεν κάνουμε συγκυβέρνηση με τη ΝΔ”) ενισχύει το σενάριο των διαδοχικών εκλογών, παραπέμποντας στο μοντέλο του 1989-1990, αν και οι συνθήκες σήμερα είναι πολύ διαφορετικές. Αξίζει να σημειωθεί ότι τότε χρειάστηκαν τρεις εκλογές προτού ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης αποκτήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία ενάντια στον Ανδρέα Παπανδρέου.
