Λίγο πριν από το τέλος του 2024, οι συζητήσεις σχετικά με την εκλογική νομοθεσία κερδίζουν έδαφος. Υπάρχει πιθανότητα να αναθεωρηθούν ορισμένα σημεία, όπως το μπόνους και το ποσοστό εισόδου στη Βουλή; Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρόλο που η κυβέρνηση δεν έχει διαψεύσει τις φήμες, αναφορές υποστηρίζουν ότι οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Ανδρουλάκης είχαν επαφές για την εκλογική νομοθεσία στις αρχές Δεκεμβρίου.
Αν και οι λεπτομέρειες των συναντήσεών τους είναι άγνωστες, το ΠΑΣΟΚ αναγκάστηκε να επαναλάβει τη θέση του, τονίζοντας ότι δεν εξετάζει την πιθανότητα τροποποίησης του 3% ως όριο εισόδου στη Βουλή. Το ζήτημα του μπόνους, ωστόσο, παραμένει πιο περίπλοκο.
Η θέση του Πρωθυπουργού και οι αντιδράσεις των κομμάτων
Στα τέλη Νοεμβρίου, ο Πρωθυπουργός είχε ξεκαθαρίσει μέσω μιας τηλεοπτικής συνέντευξης ότι δεν πρόκειται να αλλάξει τους κανόνες του εκλογικού «παιχνιδιού» με στόχο την ενίσχυση της εκλογικής του βάσης. Στο ίδιο πνεύμα, ο υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, αντέτεινε ότι δεν υπάρχει πρόθεση τροποποίησης της υφιστάμενης νομοθεσίας.
Από την άλλη, το ΠΑΣΟΚ, μέσω του Κώστα Τσουκαλά, διευκρίνισε ότι δεν θέτει θέμα αλλαγής του ορίου εισόδου, ωστόσο άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγών στην εκλογική νομοθεσία αναφορικά με το μπόνους που απολαμβάνει το πρώτο κόμμα. Στο μεταξύ, ο ΣΥΡΙΖΑ ετοιμάζει τις δυνάμεις του για αντίκρουση, επισημαίνοντας ότι οι τρέχουσες συζητήσεις ενδέχεται να παραπλανήσουν τους πολίτες και κατηγορώντας τη ΝΔ ότι επιδιώκει εσωκομματική σταθερότητα σε βάρος της εκλογικής διαφάνειας.
Το ζήτημα της αυτοδυναμίας
Δύο βασικά ζητήματα ανακύπτουν στην πολιτική ατζέντα: η κυβερνησιμότητα και το πολιτικό μέλλον των κομμάτων. Σε περίπτωση που αρχίσουν επισήμως οι συζητήσεις για την τροποποίηση του εκλογικού νόμου, είναι σίγουρο ότι θα προκύψουν εντάσεις και αντιδράσεις από τα μικρότερα κόμματα.
Αν η πρόταση για αύξηση του ορίου εισόδου από το 3% στο 5% γίνει πραγματικότητα, τότε 3-4 κόμματα μπορεί να αποκλειστούν, γεγονός που θα καταστήσει το εκλογικό σύστημα λιγότερο αναλογικό και θα ευνοήσει την κυριαρχία του πρώτου κόμματος.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζει πως, με τις σημερινές συνθήκες και τις δημιοσκοπήσεις, η αυτοδυναμία φαντάζει ως ένα δύσκολο στοίχημα, παρ’ όλα αυτά, έχουν αρκετό πολιτικό χρόνο μέχρι τις επόμενες εκλογές, προγραμματισμένες για το 2027.
Το εκλογικό όριο
Κάποια κυβερνητικά στελέχη εκφράζουν αμφιβολίες για το εάν η αύξηση του ορίου εισόδου θα αποφέρει θετικά αποτελέσματα για τη Νέα Δημοκρατία. Υπάρχει ανησυχία πως μια τέτοια κίνηση ενδέχεται να προκαλέσει ενίσχυση των μικρότερων κομμάτων τόσο από τα δεξιά όσο και από τα αριστερά του πολιτικού φάσματος.
Ωστόσο, τέτοιες αποφάσεις δεν λύνουν κατ’ ουσίαν το πολιτικό αδιέξοδο. Ακόμη και αν η ΝΔ παραμείνει πρώτη, η αλλαγή δεν θα της εξασφαλίσει περισσότερες από 5 έδρες λόγω του τρόπου που κατανέμονται οι ψήφοι. Έτσι, ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ποσοστά κάτω από το 30%, το θέμα της αυτοδυναμίας παραμένει ανοιχτό.
Από την άλλη πλευρά, οι εντάσεις ενδέχεται να εστιαστούν στο μπόνους. Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, το μπόνους μπορεί να φτάσει έως και 50 έδρες. Πώς, λοιπόν, μπορεί να διασφαλιστεί η αυτοδυναμία; Μόνο αν αλλάξει η κατανομή των επιπλέον εδρών με βάση τη διαφορά ψήφων μεταξύ των κομμάτων. Κάτι τέτοιο θα διευκόλυνε τον πρώτο να αποκτήσει περισσότερες έδρες ανάλογα με την αποδοχή του από το εκλογικό κοινό.
