Η απουσία προκλητικών δηλώσεων, όπως αυτές του υπουργού Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα οι ελληνοτουρκικές σχέσεις να παραμένουν σε στασιμότητα, αλλά η κατάσταση με τις «σβηστές μηχανές» προσφέρει «ήρεμα νερά» και «καθαρό ουρανό» πάνω από το Αιγαίο.
Είναι αυτό ευνοϊκό για την Ελλάδα; Όχι απολύτως, καθώς τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τις θαλάσσιες ζώνες παραμένουν εκτός συζήτησης, και η προοπτική επίλυσής τους μέσω της Χάγης φαίνεται όλο και πιο μακρινή.
Ωστόσο, η στασιμότητα δημιουργεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών. Τα πιο σύνθετα ζητήματα παραμένουν «στο ράφι» και η επίσημη διαφωνία μπορεί να έχει επιζήμιες συνέπειες. Ενώ η ακινησία είναι ανησυχητική και μπορεί να οδηγήσει σε αδιέξοδα, οι υπάρχουσες «σημαίες» δεν δικαιολογούν πιο δραστικές ενέργειες. Με άλλα λόγια, όταν η πρόοδος εξυπηρετεί τα συμφέροντα της άλλης πλευράς, δεν υπάρχει πραγματικά δίλημμα.
Είναι πιθανό ότι η τρέχουσα κατάσταση της «ειρηνικής στασιμότητας» είναι η πιο κατάλληλη για την παρούσα στιγμή, και αυτό ενισχύεται από δύο επικείμενες σημαντικές συναντήσεις.
Η άτυπη διάσκεψη για το κυπριακό και το ανώτατο συμβούλιο συνεργασίας που προγραμματίζεται για τις αρχές του χρόνου στην Άγκυρα αναμένεται να είναι καθοριστική.
Από τη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν δεν αναμένονται θεαματικά αποτελέσματα, καθώς δεν έχουν την εξουσία να προχωρήσουν σε ουσιαστικά βήματα. Θέματα όπως η αποστρατιωτικοποίηση, οι γκρίζες ζώνες και η γαλάζια πατρίδα θα συνεχίσουν να υφίστανται, ακόμη και αν υπάρχουν θετικές ατζέντες. Ωστόσο, η εμπλοκή σε ζητήματα χαμηλής πολιτικής μπορεί να δημιουργήσει μία βάση συνεργασίας για το μέλλον.
Στο πλαίσιο αυτό, πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις τη Δευτέρα και την Τρίτη στο υπουργείο Εξωτερικών, όπου οι Κώστας Φραγκογιάννης και Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου κρατούσαν «ζεστή» την ατμόσφαιρα με τους ομολόγους τους.
Στην Αθήνα αναφέρθηκε το επεισόδιο της Κάσου, καθώς η Τουρκία έχει δηλώσει ότι δεν θα διστάσει να επέμβει όπου θεωρεί ότι έχει δικαιώματα.
Ο Ταγίπ Ερντογάν ποτέ δεν είδε με θετικό μάτι την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με την Κρήτη και σίγουρα δεν θα χάσει την ευκαιρία να δείξει τη δύναμή του. Κανείς δεν θέλει να πιστεύει ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα μπορούσε να προκαλέσει ένα θερμό επεισόδιο κατά τη διάρκεια των εορτών, το οποίο θα μπορούσε να καταστρέψει τις σχέσεις. Πρόσφατα, τέσσερις φρεγάτες της Τουρκίας πλησίασαν στις περιοχές της Κάσου και της Καρπάθου, χωρίς ευτυχώς περαιτέρω εξελίξεις. Το ερώτημα είναι: Τι θα συμβεί όταν αρχίσουν ξανά οι προγραμματισμένες έρευνες στην ίδια περιοχή; Η απόσταση από τα «ήρεμα νερά» στην «τρικυμία» είναι πολύ μικρή.
Η συζήτηση επανέρχεται στη στάση που πρέπει να υιοθετήσει η Ελλάδα. Σε περιόδους στασιμότητας, είναι γεγονός ότι οι Τούρκοι επωφελούνται από τη διατήρηση αμφισβητούμενης κυριαρχίας σε στρατηγικές περιοχές.
Είναι η Τουρκία πραγματικά δεσμευμένη στον διάλογο; Μια χώρα που συχνά αγνοεί το διεθνές δίκαιο δεν φαίνεται να έχει λάβει την απόφαση να επενδύσει στην αρχή της καλής γειτονίας.
Ωστόσο, καθώς δεν έχουν προταθεί εναλλακτικές στρατηγικές που θα μπορούσαν να βελτιώσουν θεαματικά τις σχέσεις με την Τουρκία, οι ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας παραμένουν η πιο αποτελεσματική και ασφαλής επιλογή για τη χώρα.
