Από το 2011 έως το 2015, ο Αλέξης Τσίπρας, τότε στο επίκεντρο της πολιτικής σκηνής, είχε ταυτιστεί με το κίνημα των «Αγανακτισμένων», ένα κύμα λαϊκής αντίδρασης ενάντια στα προγράμματα λιτότητας. Σήμερα, φαίνεται να ετοιμάζεται για μια νέα «κάθοδο», αυτή τη φορά με κεντρικό άξονα την ανάδειξη των αληθινών πτυχών γύρω από την τραγωδία των Τεμπών – μια προσπάθεια που συναντά αυξανόμενη ανταπόκριση. Σε αντίθεση με το παρελθόν, ο κ. Τσίπρας δείχνει να κινείται με μεγαλύτερη στρατηγική και μεθοδικότητα, επιστρατεύοντας την εμπειρία που αποκόμισε από την πρωθυπουργία και πλαισιωμένος από έμπειρους συνεργάτες.
Η παρέμβασή του σε ημερίδα του ινστιτούτου του την Πέμπτη, με θέμα τους θεσμούς και τη δικαιοσύνη, κατέδειξε αυτή τη νέα προσέγγιση. Η ομιλία του κινήθηκε σε δύο άξονες: άσκησε έντονη κριτική στον Κυριάκο Μητσοτάκη για προσπάθεια συγκάλυψης της υπόθεσης των Τεμπών, και παράλληλα εξέφρασε την ανησυχία του για την έλλειψη συντονισμού στην αντιπολίτευση και την αδυναμία της να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την κυβερνητική ατζέντα. Η φράση “Ζητείται ελπίς“, που χρησιμοποίησε, τόνισε την ανάγκη για μια πιο συνεκτική και ελπιδοφόρα αντιπολιτευτική πρόταση.
Από το καλοκαίρι, ο πρώην πρωθυπουργός είχε δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας ως καταλύτη για τις πολιτικές εξελίξεις. Εκτιμούσε ότι τον Φεβρουάριο θα είχαν διαμορφωθεί πιο ξεκάθαρα οι πολιτικοί συσχετισμοί, αναδεικνύοντας τόσο την φθορά της κυβέρνησης Μητσοτάκη, όσο και τη δυναμική του Νίκου Ανδρουλάκη (μετά την επανεκλογή του στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ) καθώς και τις αλλαγές στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, έπειτα από την αποχώρηση Κασσελάκη και την ανάδειξη του κ. Φάμελλου.
Με άλλα λόγια, ο κ. Τσίπρας πίστευε ότι το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, υπό τον Νίκο Ανδρουλάκη, έπρεπε να έχει τον χρόνο να αποδείξει αν μπορεί να αποτελέσει πειστική εναλλακτική λύση διακυβέρνησης. Η εστίαση στο έγινε στο ΠΑΣΟΚ, καθώς πολλοί πιστεύουν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πλέον ολοκληρώσει τον ιστορικό του κύκλο και απαιτείται μια νέα στρατηγική. Στο επιτελείο του, γίνεται συνεχής ανάλυση των ποιοτικών στοιχείων από τις δημοσκοπήσεις, που δείχνουν ότι η αρχική δυναμική του ΠΑΣΟΚ, η οποία είχε καταγραφεί τον Οκτώβριο, έχει πλέον ανακοπεί. Εκτιμούν ότι το ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να ανταποκριθεί επαρκώς στις προκλήσεις της εποχής και ότι όχι μόνο δεν θα ξεπεράσει το 20% στις δημοσκοπήσεις, αλλά αντιμετωπίζει και πτωτική τάση.
Τα επόμενα βήματα
Από τα παραπάνω συνάγεται το συμπέρασμα ότι ο πρώην πρωθυπουργός δεν σκοπεύει να παραμείνει θεατής. Πληροφορίες αναφέρουν ότι δέχεται αυξανόμενες πιέσεις από στελέχη της ευρύτερης αριστεράς, καθώς και από άλλους χώρους, να αναλάβει δράση. Οι εκδηλώσεις που διοργανώνει μέσω του ινστιτούτου του μπορούν να αποτελέσουν την αφετηρία για τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού φορέα. Μέσα από αυτές τις ημερίδες, έχει επεξεργαστεί συγκεκριμένες προγραμματικές θέσεις, ώστε να είναι έτοιμος να παρέμβει ανά πάσα στιγμή. Αυτές οι προτάσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από την εξωτερική πολιτική και τις διεθνείς σχέσεις, μέχρι την οικονομία, την ανάπτυξη, τους θεσμούς, το κράτος δικαίου και τη δικαιοσύνη.
Έχοντας διατελέσει πρωθυπουργός, ο κ. Τσίπρας δείχνει να επιθυμεί να αποφύγει βιαστικές ή πρόχειρες κινήσεις που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως “πυροτεχνήματα”. Σύμφωνα με συνεργάτες του, αναφέρεται στο ΚΙΔΗΣΟ του Γιώργου Παπανδρέου ως παράδειγμα προς αποφυγή, καθώς δεν κατάφερε να εισέλθει στη Βουλή. Η φιλοδοξία του δεν περιορίζεται απλώς στη δημιουργία ενός ακόμα κόμματος που θα διεκδικεί μια θέση στο κοινοβούλιο. Στο μυαλό του υπάρχει η ιδέα της ενοποίησης του προοδευτικού χώρου, από το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Αριστερά, μέχρι φυσικά και τον ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, κάτι τέτοιο προσκρούει στην αντίθεση του ΠΑΣΟΚ και του ίδιου του Νίκου Ανδρουλάκη.
