Φανταστείτε να μπορούσατε να ταξιδέψετε στο χρόνο και να παρακολουθήσετε τις αναταράξεις της προεκλογικής περιόδου του 2023. Αν σας αποκαλύπταμε το πολιτικό τοπίο μιάμιση χρόνια αργότερα, είναι σίγουρο ότι θα σας φαίνονταν απίστευτα όλα όσα έχουν συμβεί. Μπορεί να πούμε ότι η πολιτική σκακιέρα έχει αλλάξει δραματικά, με τη Νέα Δημοκρατία (ΝΔ) να παραμένει κυρίαρχη και το ΚΚΕ να καταγράφει μια εντυπωσιακή άνοδο. Από την άλλη, η κατάσταση της υπόλοιπης προοδευτικής αντιπολίτευσης έχει μετατραπεί ριζικά. Ο Τσίπρας αποχώρησε, ο Κασσελάκης ήρθε και στη συνέχεια απομακρύνθηκε, με τον ΣΥΡΙΖΑ να χάνει την θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Αναφορικά με το ΠΑΣΟΚ, ο Ανδρουλάκης αρχικά σκέφτηκε να αποσυρθεί, αλλά τελικά επανήλθε δριμύτερος, εξασφαλίζοντας μια σταθερή θέση στην Αξιωματική Αντιπολίτευση και σε επίπεδο δημοσκοπήσεων. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: γιατί κανείς δεν φαίνεται ικανός να αμφισβητήσει την κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη; Η απάντηση δεν είναι απλή.
Όλες οι ενδείξεις δείχνουν ότι η κρίση εμπιστοσύνης προς τα κόμματα της κεντροαριστεράς παραμένει έντονη, με κανένα κόμμα να μην πλησιάζει το 20%, εκτός από τη ΝΔ. Η πολιτική σκηνή είναι κατακερματισμένη και οι αποχές είναι ανησυχητικά υψηλές.
Αν ανατρέξουμε στο 2009, το ΠΑΣΟΚ συγκέντρωσε περισσότερους από 3 εκατομμύρια ψήφους. Δύο χρόνια αργότερα, αριθμός ψήφων είχε μειωθεί δραματικά και μόλις 756.024 πολίτες στήριξαν το γνωστό πρώην κόμμα του Ανδρέα Παπανδρέου. Η πτώση συνεχίστηκε, και το 2015 το ΠΑΣΟΚ κατέληξε στην 7η θέση. Η ανάκαμψη ήρθε, αλλά και πάλι με αβέβαιο μέλλον.
Στις εκλογές του 2019, το ΠΑΣΟΚ έλαβε μόλις 457.623 ψήφους. Ωστόσο, τον Μάιο του 2023, η υποστήριξή του ανέβηκε σε 676.165 ψήφους, κάτι που καταδεικνύει τις σημαντικές αλλαγές στην πολιτική σκηνή.
Από την άλλη, ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να έχει περάσει από μια εποχή ευφορίας σε μια κατάσταση πτώσης. Με 2.245.978 ψήφους τον Ιανουάριο του 2015, ο Αλέξης Τσίπρας είδε την υποστήριξη του να μειώνεται δραματικά στις διπλές εκλογές του 2023. Για το ΣΥΡΙΖΑ, οι καιροί της επιτυχίας φαίνεται να είναι πλέον μακριά.
Φαίνεται ότι το ΠΑΣΟΚ υπήρξε θύμα των πολιτικών επιλογών του παρελθόντος, χάνοντας την αίγλη του. Σήμερα, η διαφορά ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ του 2010 και του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ του 2024 είναι αναμφισβήτητα τεράστια. Μια γρήγορη ματιά στα εκλογικά αποτελέσματα αποδεικνύει την πραγματικότητα.
Παράλληλα, ο ΣΥΡΙΖΑ, στο νέο του ηγετικό μοντέλο, αγωνίζεται να διατηρήσει τη δημοσκοπική του παρουσία πάνω από το 7%. Αν η πολιτική μας σκηνή εξακολουθήσει να εξελίσσεται έτσι, σύντομα μπορεί να χρειαστούν πολλοί τόμοι για να καταγραφούν τα διδάγματα των δύο αυτών κομμάτων.
Το συμπέρασμα είναι σαφές: Η ΝΔ διατηρεί αδιαμφισβήτητη κυριαρχία κι αναρωτιούνται όλοι γιατί δεν είναι ικανή η αντιπολίτευση να προσφέρει μια ελκυστική κυβερνητική πρόταση. Απλώς η ανεπάρκεια ενός κοστολογημένου προγράμματος δεν αρκεί και οι ψηφοφόροι του προοδευτικού χώρου φαίνεται να απομακρύνονται από τα υπάρχοντα κόμματα, εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά τους.
