Αύξηση των Προβλημάτων Ψυχικής Υγείας στους Νέους: Προκλήσεις και Λύσεις
Τα προβλήματα ψυχικής υγείας έχουν πλέον αναγνωριστεί παγκοσμίως ως η κυριότερη αιτία αναπηρίας και επιβάρυνσης για τους νέους, ξεπερνώντας ακόμη και τον καρκίνο και τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Αυτό τόνισε ο Αργύρης Στριγγάρης, διακεκριμένος καθηγητής Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και του University College London, καθώς και επιστημονικός διευθυντής του οργανισμού «Μαζί για το Παιδί». Οι δηλώσεις του έγιναν στο περιθώριο της ομιλίας του με θέμα «Άγχος και Θυμός στην Εφηβεία», μια εκδήλωση που διοργανώθηκε από το «Μαζί για το Παιδί» σε συνεργασία με την Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, στο αμφιθέατρο του Μουσικού Γυμνασίου Κομοτηνής.
Ο καθηγητής Στριγγάρης επεσήμανε ότι «ο αριθμός των νέων που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία 15 χρόνια, με ιδιαίτερη αύξηση στα κορίτσια. Οι πιο συχνές διαταραχές είναι το άγχος και η κατάθλιψη.» Η αύξηση αυτή φέρνει στο προσκήνιο την ανάγκη για πιο αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης και αντιμετώπισης.
Αναφερόμενος στις μεθόδους αντιμετώπισης, ο καθηγητής Στριγγάρης τόνισε την ανάγκη για αλλαγή προσέγγισης. «Ενώ στο παρελθόν η αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας γινόταν κυρίως σε κλινικές και νοσοκομεία, η νέα τάση είναι η προσέγγιση στην κοινότητα, ειδικά στα σχολεία. Τα σχολεία αποτελούν τον χώρο όπου οι νέοι περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας τους».
Η αυξανόμενη πίεση που βιώνουν οι μαθητές αντικατοπτρίζεται και στις εκθέσεις των εκπαιδευτικών. «Όλα τα σχολεία με τα οποία συνομιλούμε αναφέρουν αύξηση του άγχους, του θυμού και της κατάθλιψης μεταξύ των μαθητών, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τις επιστημονικές μελέτες που διεξάγουμε. Είναι φυσικό οι εκπαιδευτικοί να αναζητούν λύσεις για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων», υπογράμμισε ο καθηγητής Στριγγάρης.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, οι στοχευμένες παρεμβάσεις αποτελούν τον πιο αποτελεσματικό τρόπο πρόληψης. «Οι παρεμβάσεις ψυχικής υγείας μπορεί να είναι ψυχολογικές, όπως η μείωση του σχολικού εκφοβισμού, η διαχείριση του άγχους και του θυμού, ή θεσμικές, όπως η αντιμετώπιση περιστατικών κακοποίησης από το σχολείο.» Η σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης παρέμβασης είναι καθοριστική για τη μείωση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων των προβλημάτων ψυχικής υγείας.
Ο καθηγητής Στριγγάρης τόνισε επίσης την ανάγκη για προσαρμογή των παρεμβάσεων στην ελληνική πραγματικότητα: «Ένα σημαντικό ζήτημα είναι ότι στην Ελλάδα εισάγουμε κυρίως παρεμβάσεις από άλλες χώρες, ενώ πρέπει να αναπτύξουμε και να αξιολογήσουμε τις δικές μας παρεμβάσεις, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες των διαφόρων περιοχών της χώρας. Οι παρεμβάσεις που λειτουργούν αποτελεσματικά στη Σουηδία ή τη Βρετανία ίσως να μην είναι κατάλληλες για την Ελλάδα.» Η προσαρμογή και η αξιολόγηση των παρεμβάσεων είναι απαραίτητες για τη μέγιστη αποτελεσματικότητά τους.
Τέλος, ο καθηγητής επισήμανε ότι “η αύξηση των προβλημάτων ψυχικής υγείας στην εφηβεία φαίνεται να συνδέεται με την οικονομική κρίση του 2008 και την πανδημία του κορονοϊού COVID-19. Επιπλέον, κοινωνικοί παράγοντες όπως η αυξημένη πίεση στα σχολεία, οι υψηλές ακαδημαϊκές προσδοκίες και οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες συμβάλλουν στην επιδείνωση του προβλήματος.”
Η ομιλία του καθηγητή Στριγγάρη παρακολούθησαν περισσότερα από 300 στελέχη εκπαίδευσης και εκπαιδευτικοί πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τους Νομούς Έβρου, Ροδόπης, Ξάνθης, Καβάλας και Δράμας, καταδεικνύοντας το έντονο ενδιαφέρον της εκπαιδευτικής κοινότητας για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας των μαθητών.
