Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σήμερα στην τρίτη θέση της Βουλής με 36 βουλευτές, διαβιβάζοντας σοβαρές απώλειες. Η χρονιά 2024 έχει αποδειχθεί καταλυτική για το κόμμα, και οι στόχοι της νέας ηγεσίας είναι καθοριστικοί. Αν συγκρίνουμε την κατάσταση του ΣΥΡΙΖΑ στις αρχές του έτους με το τέλος του, γίνεται φανερό: το κόμμα έχει υποστεί αξιοσημείωτη φθορά. Η γενική εκτίμηση είναι ότι το 2024 υπήρξε η πιο δύσκολη χρονιά στην ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ.
Η χρονιά αυτή σφραγίστηκε από εντάσεις και συγκρούσεις ανάμεσα στον τότε πρόεδρο Στέφανο Κασσελάκη και στελέχη του κόμματος. Δραματικές στιγμές ήταν τότε οι εικόνες που εκτυλίχθηκαν στα ΜΜΕ και στο διαδικτύο, με εκατέρωθεν κατηγορίες που κατέστρεψαν τη κομματική συνοχή και απομάκρυναν μεγάλο μέρος της εκλογικής βάσης.
Η πρώτη σύγκρουση κορυφώθηκε τον Φεβρουάριο. Στο προοίμιο του κομματικού συνεδρίου, ο Κασσελάκης έστειλε ένα ερωτηματολόγιο μέσω iSYRIZA, ρωτώντας τα μέλη αν επιθυμούν αλλαγές στο όνομα και την πολιτική κατεύθυνση του κόμματος. Στελέχη προέδρου αντέτειναν σφοδρές αντιδράσεις, καθώς ο Κασσελάκης φαίνεται να παραγνωρίζει τις εσωκομματικές διαδικασίες. Η τελική ρήξη ήρθε όταν ο Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε την απουσία του από το συνέδριο, ζητώντας να επανεκτιμηθεί η ηγεσία του κόμματος.
Το συνέδριο αυτό έχει μείνει στην ιστορία ως το πλέον αποτυχημένο και επεισοδιακό, μακριά από κάθε έννοια πολιτικού διαλόγου. Ένα χαρακτηριστικό γεγονός είχε το τέλος όπου ο πρόεδρος παρουσίασε τον “εχθρό” του, τα συνάδελφα στελέχη του.
Η αντεπίθεση του Κασσελάκη και η κλιμάκωση της έντασης ήταν αναπόφευκτες. Αμέσως μετά τις ευρωεκλογές, “απολύει” στελέχη όπως ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος και Γιώργος Τσίπρας, προκαλώντας αναστάτωση. Ακολούθως, ανακοίνωσε το κλείσιμο της καθημερινής έκδοσης της Αυγής, σταματώντας παράλληλα και τις πληρωμές στους εργαζομένους της εφημερίδας. Η κατάσταση διογκώθηκε με υπονοούμενα για “μαύρες” χρηματοδοτήσεις κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τσίπρα, με τον Κασσελάκη να καταγγέλλει τον πρώην πρόεδρο ευθέως ως “υπονομευτή” μέσω ανάρτησής του.
Η εσωτερική αντιπαλότητα μετατράπηκε σε εχθρότητα και οι επιπτώσεις στα ποσοστά του κόμματος έγιναν σύντομα εμφανείς. Το καλοκαίρι του 2024, το κόμμα καταγραφόταν στο 15% στις δημοσκοπήσεις, με αυτό το ποσοστό να μειώνεται στο 10% έως τον Σεπτέμβριο. Τα χειρότερα φαινόμενα μόλις είχαν αρχίσει.
Η προσπάθεια επανεκκίνησης ωστόσο δεν άργησε να έρθει. Οι εκλογές για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαίωσαν την υποχώρηση του κόμματος, με μόλις 70.000 μέλη να συμμετέχουν, ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο μισό των προηγούμενων εκλογών. Το ντιμπέιτ των υποψηφίων προσέφερε μια ελπίδα πολιτικής σοβαρότητας και διάλογου.
Ο Σωκράτης Φάμελλος κέρδισε με λίγο πάνω από 49%, ενώ ο Παύλος Πολάκης αποσύρθηκε με το 43%. Ο Πολάκης δήλωσε ότι εκπροσωπεί το μισό κόμμα, γεγονός που εγείρει ανησυχίες για συνεργασία μεταξύ των δύο ανδρών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στοχεύει στην ανάκτηση της θέσης του ως αξιωματική αντιπολίτευση. Ο Φάμελλος θέλει να διασφαλίσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θα είναι μια «σθεναρή και τεκμηριωμένη αντιπολίτευση», ασκώντας κριτική στο ΠΑΣΟΚ και στη στάση του Νίκου Ανδρουλάκη. Ταυτόχρονα, υπόσχεται συνεργασίες με άλλες προοδευτικές δυνάμεις, επιδιώκοντας συνεννοήσεις και για το θέμα του προσεχούς Προέδρου της Δημοκρατίας.
