Η κλιματική αλλαγή έχει αρχίσει να επηρεάζει έντονα τη διανομή και την πρόσβαση στους υδάτινους πόρους σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στα τελευταία πέντε χρόνια, πολλές περιοχές παρουσίασαν επίπεδα του νερού χαμηλότερα από τον μέσο όρο, όμως το 2023, οι θερμοκρασίες εκτινάχθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ, οδηγώντας σε ταχύτατη αποστράγγιση των ταμιευτήρων, όπως αναφέρει η τελευταία έκθεση του WMO για την κατάσταση των διεθνών υδάτινων πόρων.
Και όπως αναφέρει ο Guardian, το 2023 κατεγράφησαν ανώμαλες κλιματικές συνθήκες σε πάνω από το 50% των μεγάλων λεκανών απορροής ποταμών ανά τον κόσμο, γεγονός που απαιτεί άμεσες διεθνείς ενέργειες. Αυτό παρατηρήθηκε και τα προηγούμενα δύο χρόνια, ωστόσο σε μικρότερο βαθμό.
Αμερική
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μεγάλες εκτάσεις της Βόρειας, Κεντρικής και Νότιας Αμερικής πλήττονται σοβαρά από ξηρασία. Χαρακτηριστικά, οι ποταμοί Αμαζόνιος και Μισισιπής παρατηρούνται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα νερού.
Καταστάσεις Ασίας και Αυστραλίας
Στην Ασία και την Ωκεανία, οι ποτάμιες περιοχές όπως οι Γάγγης, Βραχμαπούτρα και Μεκόνγκ επίσης αντιμετωπίζουν συνθήκες χαμηλότερες του κανονικού. Η κλιματική αλλαγή έχει τροποποιήσει τη διανομή των υδάτινων πόρων, προκαλώντας ταυτόχρονα ακραίες πλημμύρες και ξηρασίες σε πολλές περιοχές.
Μάλιστα, το 2023 είχαμε και σοβαρές πλημμύρες σε διάφορες γωνιές του πλανήτη, με τις ανατολικές ακτές της Αφρικής, το Βόρειο Νησί της Νέας Ζηλανδίας και τις Φιλιππίνες να πλήττονται πιο σφοδρά από ποτέ.
Στην Ευρώπη
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιρλανδία, τη Φινλανδία και τη Σουηδία, η απορροή έχει ξεπεράσει τον μέσο όρο, γεγονός που ενισχύει την ανησυχία για την κατάσταση της υδάτινης διαθεσιμότητας.
Ο Γενικός Γραμματέας του WMO, Σελέστε Σάουλο, επισημαίνει: «Δεχόμαστε συνεχώς προειδοποιήσεις μέσω ακραίων καιρικών φαινομένων, είτε πρόκειται για πλημμύρες είτε για ξηρασία, οι οποίες φέρνουν αυτή τη στιγμή σε κίνδυνο χιλιάδες ανθρώπινες ζωές και δημιουργούν ανυπολόγιστες ζημιές στα οικοσυστήματα και τις τοπικές οικονομίες».
Προσθέτει επίσης ότι το λιώσιμο των πάγων και των παγετώνων αποτελεί μια μακροπρόθεσμη απειλή για την επάρκεια του νερού, τονίζοντας την ανάγκη άμεσων ενεργειών.
Η αύξηση της θερμοκρασίας έχει καταστήσει τον κύκλο του φυσικού κόσμου αβέβαιο και απρόβλεπτο, με την υπερβολική ποσότητα ή η έλλειψη νερού να είναι καθημερινές προκλήσεις.
Σημαντικό είναι το γεγονός ότι 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα πρόσβασης σε πόσιμο νερό τουλάχιστον ένα μήνα κάθε χρόνο και οι προβλέψεις αναφέρουν έναν αριθμό που θα ξεπεράσει τα 5 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, σύμφωνα με τον οργανισμό UN Water.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι παγετώνες έχασαν πάνω από 600 γιγατόνους νερού – το υψηλότερο ποσοστό των τελευταίων πενήντα ετών – σύμφωνα με στοιχεία του WMO για το διάστημα από Σεπτέμβριο 2022 έως Αύγουστο 2023.
Επιπλέον, οι χιονισμένες περιοχές στη δυτική και βόρεια Αμερική καθώς και στις Ευρωπαϊκές Άλπεις έχουν υποστεί ακραίες θερμοκρασίες και με αυτό το ρυθμό, το αιώνιο χιόνι λιώνει γρηγορότερα από ποτέ. Οι Άλπεις της Ελβετίας έχουν χάσει περίπου το 10% του όγκου τους τα τελευταία δύο χρόνια.