Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού προκάλεσε αντιδράσεις, όμως μια πιο ψύχραιμη ματιά δείχνει ότι ενδεχομένως να μην είναι τόσο καταστροφική για το περιβάλλον όσο αρχικά φοβούνταν.
Η έμφαση στην “ενεργειακή κυριαρχία” και στην απορρύθμιση του ενεργειακού τομέα, με επίκεντρο το φυσικό αέριο, μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και παράλληλα να δώσει ώθηση στην αμερικανική οικονομία.
Όπως εύστοχα επισημαίνει το oilprice.com, η Αμερική έχει σημειώσει πρόοδο στη μείωση των εκπομπών εδώ και χρόνια, όχι εξαιτίας της Συμφωνίας του Παρισιού, αλλά χάρη στην καινοτομία και την ελεύθερη αγορά, που ευνοούν την ανάπτυξη φθηνότερων και καθαρότερων μορφών ενέργειας.
Η αμερικανική ενεργειακή επανάσταση: Μια ματιά στα επιτεύγματα
Τις τελευταίες δεκαετίες, η εκρηκτική ανάπτυξη στην παραγωγή ενέργειας στις ΗΠΑ οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις τεχνικές του fracking και της οριζόντιας γεώτρησης.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, η παραγωγή φυσικού αερίου στις ΗΠΑ έχει υπερδιπλασιαστεί, χάρη στην ευρεία εφαρμογή αυτών των τεχνολογιών.
Μέχρι το 2016, τα πηγάδια αερίου που χρησιμοποιούσαν υδραυλική ρωγμάτωση (fracking) με οριζόντια γεώτρηση αντιπροσώπευαν σχεδόν το 70% του συνόλου των γεωτρήσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Πώς συνέβαλε αυτό στη μείωση των εκπομπών;
Στα τελευταία 15 χρόνια, καθώς οι ΗΠΑ αύξαναν μαζικά την παραγωγή φυσικού αερίου, κατέγραψαν τη μεγαλύτερη μείωση εκπομπών άνθρακα από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο.
Για παράδειγμα, μεταξύ 2022 και 2023, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα μειώθηκε κατά 121,9 τεραβατώρες, ενώ η παραγωγή από φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 118,9 τεραβατώρες.
Παράλληλα, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 1,9%. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το 80% της μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα προήλθε από τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, όπου το φυσικό αέριο έχει σημαντικό αντίκτυπο.
Συμπερασματικά, ο αμερικανικός ενεργειακός τομέας, βασιζόμενος στην καινοτομία και τις αρχές της ελεύθερης αγοράς, μειώνει τις εκπομπές άνθρακα με αποτελεσματικό και οικονομικό τρόπο, ανεξάρτητα από τη Συμφωνία του Παρισιού.
Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και μετά την απόφαση του Προέδρου Τραμπ να αποσυρθεί από τη συμφωνία.
Οι δεσμεύσεις Τραμπ και η ενεργειακή πολιτική
Ο Τραμπ ανέλαβε την εξουσία με υποσχέσεις για απορρύθμιση της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων, αύξηση των αδειών για εξόρυξη φυσικού αερίου και έγκριση της κατασκευής ενεργειακών υποδομών, με στόχο την αποκατάσταση της αμερικανικής ενεργειακής κυριαρχίας.
Δίνοντας έμφαση στον αμερικανικό άνθρακα και εξάγοντας “καθαρή” αμερικανική ενέργεια στο εξωτερικό, επιδιώκει να τονώσει την αμερικανική οικονομία, να αντικαταστήσει “βρώμικες” πηγές ενέργειας από χώρες όπως η Ρωσία και η Βενεζουέλα και να μειώσει τις εκπομπές, αποφεύγοντας το υψηλό κόστος των “πράσινων” πολιτικών της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Πέρα από τη Συμφωνία του Παρισιού: Η θέση των ΗΠΑ στον ΟΗΕ
Υπάρχουν φωνές που καλούν τον Πρόεδρο Τραμπ να προχωρήσει ακόμη περισσότερο και να αποχωρήσει όχι μόνο από τη Συμφωνία του Παρισιού, αλλά και από τη Σύμβαση Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC).
Παρότι μια τέτοια κίνηση μπορεί να φαντάζει ελκυστική, δεδομένου ότι η UNFCCC, όπως και πολλοί άλλοι οργανισμοί του ΟΗΕ, φαίνεται να ενεργεί αντίθετα προς τα αμερικανικά συμφέροντα, είναι σημαντικό να διατηρηθεί η συμμετοχή των ΗΠΑ.
Η παρουσία της Αμερικής στην UNFCCC επιτρέπει στη χώρα να προωθεί τα συμφέροντά της και να διαμορφώνει τις διεθνείς συζητήσεις για το κλίμα.