Τα τελευταία χρόνια, παρακολουθούμε μία ανησυχητική αύξηση ακραίων καιρικών φαινομένων όπως τυφώνες, καύσωνες και πλημμύρες, που επηρεάζουν τη σχολική εκπαίδευση σχεδόν 250 εκατομμυρίων παιδιών παγκοσμίως. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση της UNICEF για το 2024, αυτό μεταφράζεται σε ένα στα επτά παιδιά.
Η Κάθριν Ράσελ, επικεφαλής του Ταμείου των Ηνωμένων Εθνών για την Παιδική Ηλικία, αναφέρει ότι ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στην εκπαίδευση παραμένει «παραμελημένος». Τονίζει ότι τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις συνέπειες της κλιματικής κρίσης.
«Τα παιδιά πλήττονται περισσότερο από τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη, όπως οι συχνότεροι και ισχυρότεροι καύσωνες, καταιγίδες και πλημμύρες,» αναφέρει η κα. Ράσελ. Πολλές φορές, η έντονη ζέστη καθιστά δύσκολη τη συγκέντρωση των παιδιών στα σχολεία, και οι φυσικές καταστροφές μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφή υποδομών ή να πλημμυρίσουν τους δρόμους που οδηγούν σε αυτά.
Το 2024, τουλάχιστον 242 εκατομμύρια παιδιά από νηπιαγωγεία έως το λύκειο βιώσαν διακοπές στη σχολική τους εκπαίδευση λόγω καιρικών φαινομένων. Το σημαντικότερο από αυτά τα φαινόμενα ήταν η ακραία ζέστη, η οποία επηρεάζει 171 εκατομμύρια μαθητές, με 118 εκατομμύρια από αυτούς να θίγονται μόνο τον Απρίλιο. Χώρες όπως το Μπανγκλαντές, η Καμπότζη, η Ινδία, η Ταϊλάνδη και οι Φιλιππίνες πλήττονται περισσότερο.
Η Νότια Ασία αποδεικνύεται η πιο ευάλωτη περιοχή, με 128 εκατομμύρια παιδιά να πλήττονται. Στην Ινδία, οι καύσωνες επηρεάζουν 54 εκατομμύρια παιδιά, ενώ στο Μπανγκλαντές ο αριθμός φτάνει τα 35 εκατομμύρια.
Οι συνέπειες δεν περιορίζονται μόνο στη ζέστη. Τον Σεπτέμβριο, οι καταστροφές από τον τυφώνα Γιάγκι προκάλεσαν διακοπές στην εκπαίδευση σε 18 χώρες της Ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού. Εν τω μεταξύ, ο κυκλώνας Σίντο στη Μοζαμβίκη κατέστρεψε 1.126 τάξεις σε 250 σχολεία.
Μακροχρόνιες συνέπειες για την εκπαίδευση
Η UNICEF προειδοποιεί ότι αν η διακοπή της λειτουργίας των σχολείων διαρκέσει, πολλά παιδιά, ιδιαίτερα τα κορίτσια, ενδέχεται να εγκαταλείψουν τελείως την εκπαίδευση. «Η κλιματική κρίση επιδεινώνει την παγκόσμια εκπαίδευση, ενώ δύο στα τρία παιδιά ηλικίας 10 ετών δεν μπορούν να διαβάσουν και να κατανοήσουν ένα απλό κείμενο», επισημαίνει η έκθεση.
Η οργάνωση εκφράζει τις ανησυχίες της, καθώς περίπου 1 δισεκατομμύριο παιδιά ζουν σε περιοχές με υψηλό κίνδυνο κλιματικών φαινομένων. Αν δεν ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα, εκτιμάται ότι μέχρι το 2050, ο αριθμός των παιδιών που εκτίθενται σε καύσωνες θα αυξηθεί οκταπλάσια, και οι πλημμύρες και οι πυρκαγιές θα επηρεάζουν πολλαπλάσια άτομα σε σύγκριση με το 2000.
Επενδύσεις στην ανθεκτικότητα των σχολείων
Η UNICEF καλεί σε επενδύσεις που θα ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των σχολείων απέναντι στις κλιματικές καταστροφές. Η ανακαίνιση και η κατασκευή κτιρίων που μπορούν να αντέξουν φυσικές καταστροφές κρίνεται απαραίτητη. «Η εκπαίδευση παραβλέπεται συχνά στις συζητήσεις για το κλίμα, παρόλο που παίζει κρίσιμο ρόλο στην προετοιμασία των παιδιών για την αντιμετώπιση των αλλαγών», τόνισε η κα. Ράσελ. «Η επένδυση στο μέλλον των παιδιών θα πρέπει να είναι προτεραιότητα σε όλα τα σχέδια κλιματικής δράσης».
