Από την αρχή της δεκαετίας του 2010, οι μετοχές των ευρωπαϊκών τραπεζών έχουν σημειώσει πτώση της τάξης του 10%, σε αντίθεση με τις αμερικανικές τράπεζες που έχουν δει τα κέρδη τους να τριπλασιάζονται. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επισημαίνει ότι η απόδοση των ίδιων κεφαλαίων των ευρωπαϊκών τραπεζών βρίσκεται γύρω στο 5%, σε σύγκριση με το 10% των ΗΠΑ. Αυτό αποδίδεται εν μέρει στα υψηλότερα έσοδα από αμοιβές που απολαμβάνουν οι τράπεζες των ΗΠΑ αλλά και στα παλαιά μη εξυπηρετούμενα δάνεια που ακόμα ταλαιπωρούν τα ευρωπαϊκά ιδρύματα.
Η κατάσταση φαίνεται ότι μόλις ξεκινά. Η πρόσφατη ευφορία στη Wall Street έχει κυρίως να κάνει με τις προγραμματισμένες απορρυθμίσεις στον τραπεζικό τομέα των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ. Ο επανεκλεγείς πρόεδρος δείχνει αποφασισμένος να μειώσει ή ακόμα και να καταργήσει τους ρυθμιστικούς μηχανισμούς στις τράπεζες, ενισχύοντας την αμερικανική οικονομία μέσω επενδύσεων και δανεισμού από το τραπεζικό σύστημα.
«Η προσδοκία είναι απλή: οι απορρυθμίσεις και οι φορολογικές περικοπές στις ΗΠΑ αντιτίθενται στην αυστηρή εποπτεία της Ευρώπης», αναφέρει ο David Materazzi, διευθύνων σύμβουλος της πλατφόρμας αυτοματοποιημένων συναλλαγών Galileo FX με έδρα την Ιταλία. «Εάν οι αμερικανικές τράπεζες λάβουν την αναμενόμενη στήριξη από την πολιτική πλευρά, θα είναι σε θέση να επενδύσουν περισσότερο σε δάνεια και να βελτιώσουν τη λειτουργία τους με τρόπους που οι ευρωπαϊκές τράπεζες αυτή τη στιγμή δεν έχουν τη δυνατότητα να ακολουθήσουν» πρόσθεσε.
Αγκαθωτό το χάσμα: Η ανάγκη συγχωνεύσεων στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα
Αρκετοί ευρωπαίοι πολιτικοί προβαίνουν συχνά σε δηλώσεις για την ανάγκη ενοποίησης του αποσπασματικού τραπεζικού τομέα της ηπείρου. Όταν όμως έρχονται αντιμέτωποι με συγκεκριμένες προτάσεις συγχωνεύσεων – όπως η πρόταση της ιταλικής τράπεζας UniCredit να εξαγοράσει την Banco BPM – οι αντιδράσεις τους είναι συχνά αρνητικές.
Η πολιτική αδράνεια είναι εμφανής όταν σκεφτεί κανείς ότι ο Ιταλός υπουργός Οικονομικών, Τζανκάρλο Τζορτζέτι, ανησυχεί για την προσφορά των 10 δισ. ευρώ της UniCredit, την οποία εξετάζει με τη χρήση των κανόνων «χρυσού δικαιώματος», οι οποίοι συνήθως προορίζονται για την προστασία στρατηγικών τομέων.
Την ίδια στιγμή, η απερχόμενη γερμανική κυβέρνηση απέρριψε την πρόταση για την Commerzbank με μια κοφτή απάντηση «nein, danke». Αυτή η στάση δεν είναι επωφελής για τους επενδυτές στις ευρωπαϊκές τράπεζες, καθώς το χάσμα αποτίμησης μεταξύ των ευρωπαϊκών και αμερικανικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων έχει μεγαλώσει σημαντικά.
Μετά από μια ελπιδοφόρα χρονιά, ο δείκτης Euro Stoxx Banks υπέστη πτώση 6% μέσα σε έναν μήνα, ενώ ο δείκτης KBW για τις τράπεζες των ΗΠΑ σημείωσε αύξηση 11%. Πλέον, οι ευρωπαϊκές τράπεζες διαπραγματεύονται σε 6,5 φορές τα αναμένοντα κέρδη, λιγότερο από το μισό της αντίστοιχης αξίας που έχουν οι αμερικανικές τράπεζες, οι οποίες διαπραγματεύονται σε 14 φορές τα κέρδη τους σύμφωνα με το Bloomberg.
Το γεγονός ότι οι αμερικανικές τράπεζες λειτουργούν με καλύτερους όρους δεν μπορεί να παραβλεφθεί. Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας είναι πιο περίπλοκος, με μικρότερες τράπεζες που εξυπηρετούν πελάτες σε ένα περιβάλλον περιορισμένης ανάπτυξης. Η κατάσταση φαίνεται ακόμα πιο απαισιόδοξη από τη στιγμή που ο Ντόναλντ Τραμπ επανέρχεται στο προσκήνιο, καθώς οι προοπτικές για την Ευρώπη μοιάζουν ακόμα πιο δύσκολες.
