Η πρόσφατη εμπορική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης προκαλεί έντονες συζητήσεις για τα οφέλη και τις προκλήσεις που φέρνει σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας.
Ενεργειακός τομέας και η νέα συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ
Βασικά σημεία της συμφωνίας: Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφωνεί να αυξήσει τις εισαγωγές ενέργειας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εστιάζοντας κυρίως στο πετρέλαιο και το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), αλλά και σε πυρηνικά καύσιμα. Η πρόθεση είναι να μειωθεί η εξάρτηση της ΕΕ από τη ρωσική ενέργεια, σύμφωνα με δηλώσεις της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Ανάλυση και προκλήσεις: Η στόχευση για τριπλασιασμό των αμερικανικών ενεργειακών εισαγωγών είναι ιδιαίτερα φιλόδοξη. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι είναι πρακτικά ανέφικτο, δεδομένου ότι οι ευρωπαϊκές εισαγωγές ελέγχονται από ιδιωτικές εταιρείες, οι οποίες δεν δεσμεύονται να αλλάξουν ριζικά τη διανομή ενέργειας. Έτσι, τα οφέλη για την ΕΕ παραμένουν αμφίβολα, ενώ οι αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες αναμφίβολα κερδίζουν.
Αυτοκινητοβιομηχανία: Δασμοί και επιπτώσεις στην απασχόληση
Όροι της συμφωνίας: Η μείωση των δασμών στις εισαγωγές αυτοκινήτων από 15% σε χαμηλότερα επίπεδα για τις ΗΠΑ και σε μηδενικούς για την ΕΕ στοχεύει στη σύγκλιση προτύπων ασφαλείας και τεχνολογίας, με συζητήσεις ακόμα για την αυτόνομη οδήγηση.
Επιπτώσεις στους εργαζομένους και τη βιομηχανία: Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία εκφράζει έντονη ανησυχία, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία «κακή». Υπάρχει κίνδυνος απώλειας έως και 70.000 θέσεων εργασίας, καθώς ενδέχεται να μεταφερθεί παραγωγή στις ΗΠΑ για να αποφευχθούν οι δασμοί. Η συμφωνία δημιουργεί πιέσεις στους εργαζόμενους και τους τοπικούς παραγωγούς της Ευρώπης.
Τομέας άμυνας: Συμφωνίες και αντιδράσεις
Διαφωνίες για αγορές όπλων: Παρά τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ περί συμφωνίας για μεγάλες αγορές αμερικανικού οπλισμού, η Κομισιόν διέψευσε τέτοιες δεσμεύσεις.
Πιθανές επιπτώσεις: Η αύξηση των αμυντικών δαπανών στην Ευρώπη μπορεί να ωφελήσει έμμεσα την αμερικανική αμυντική βιομηχανία, ενώ οι ευρωπαϊκές εταιρείες ίσως βρεθούν υπό αυξημένες πιέσεις στον ανταγωνισμό.
Χάλυβας: Διατήρηση ποσοστώσεων και προστατευτικά μέτρα
Κύρια στοιχεία: Η συμφωνία επαναφέρει ποσοστώσεις παρόμοιες με αυτές της περιόδου Μπάιντεν, με δασμό 50% πάνω από τα όρια εισαγωγών. Αναγνωρίζεται από τις ΗΠΑ πως η ΕΕ δεν ευθύνεται για υπερπαραγωγή χάλυβα.
Αντίκτυπος στην παγκόσμια αγορά: Οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες ίσως αποφύγουν τα χειρότερα αν γίνουν εξαιρέσεις για εξειδικευμένα προϊόντα, ενώ η μεγαλύτερη απώλεια μπορεί να είναι για την Κίνα, αν ΗΠΑ και ΕΕ ενοποιήσουν τα προστατευτικά μέτρα τους.
Αγροδιατροφή και ποτά: Δασμοί και αγροτικά προϊόντα
Τι προβλέπει η συμφωνία: Καθορίζονται μηδενικοί δασμοί για ορισμένα μη κρίσιμα αγροτικά προϊόντα των ΗΠΑ, αν και τα ακριβή είδη παραμένουν αδιευκρίνιστα.
Προβλεπόμενοι κερδισμένοι: Ανάμεσα στα πιθανά προϊόντα που θα ωφεληθούν είναι τα αμερικανικά φιστίκια, οι τροφές για κατοικίδια και το κρέας βίσσωνα. Το βόειο κρέας αναμένεται να διατηρήσει δασμούς.
Επενδύσεις: Δεσμεύσεις και πραγματικότητα
Βασικά σημεία: Η ΕΕ εκφράζει πρόθεση να επενδύσει 600 δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ, κάτι όμως που σύμφωνα με εμπειρογνώμονες έχει περισσότερο θεατρικό χαρακτήρα και δεν αποτελεί νομική υποχρέωση.
Οικονομικές συνέπειες: Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναμένεται να επωφεληθούν άμεσα από τις νέες επενδυτικές ροές, αλλά υπάρχει ανησυχία μήπως αυτό γίνει σε βάρος της ανάπτυξης εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπονομεύοντας την εγχώρια οικονομία.
