Αλλαγές σε μια κρίσιμη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αναγνωρίζει ο επικεφαλής οικονομολόγος της, Φίλιπ Λέιν. Ο Λέιν υποστηρίζει ότι η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε στο μέλλον να απομακρυνθεί από τη συνήθεια της ανάλυσης πρόσφατων οικονομικών στοιχείων για τις αποφάσεις νομισματικής πολιτικής, κάτι που ήταν η κύρια πρακτική στις τελευταίες συνεδριάσεις.
«Οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής πρέπει να καθοδηγούνται από τους επικείμενους κινδύνους, όχι από παρελθοντικά στοιχεία», επισημαίνει ο Λέιν.
Στο παρελθόν, πριν από την αύξηση του πληθωρισμού μετά την πανδημία, πολλές κεντρικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της ΕΚΤ, βασίζονταν ισχυρά σε προβλέψεις για τον πληθωρισμό, εστιάζοντας σε δύο χρόνια μπροστά, όταν αποφάσιζαν για τα επιτόκια. Ωστόσο, η ανικανότητά τους να κατανοήσουν τις μόνιμες επιδράσεις της αύξησης των τιμών, κυρίως των ενεργειακών αγορών, προκάλεσε αμφισβήτηση της αξιοπιστίας τους.
Η κατάσταση του πληθωρισμού
Αντί να εστιάζουν μόνο στις προβλέψεις, οι κεντρικοί τραπεζίτες στη Φρανκφούρτη και αλλού επιδίδονται πλέον σε μηνιαίες αναλύσεις του πληθωρισμού και των οικονομικών στοιχείων, χρησιμοποιώντας τα τριμηνιαία δεδομένα για την πορεία του ΑΕΠ. Παρά την πτώση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη από το 10,6% τον Οκτώβριο του 2022 στο 2,3% το Νοέμβριο, οι βραχυπρόθεσμες αναφορές παραμένουν κρίσιμες για τις αποφάσεις τους.
Ο Λέιν εξήγησε ότι αν και ο πληθωρισμός πλησιάζει στο στόχο της ΕΚΤ του 2%, παραμένει «μικρή απόσταση» για να καλυφθεί, με τις τιμές υπηρεσιών να χρειάζονται περαιτέρω μείωση. Σύμφωνα με τη Eurostat, ο ετήσιος πληθωρισμός υπηρεσιών είναι στο 3,9%, λίγο κάτω από τις προσδοκίες.
«Η νομισματική πολιτική στο μέλλον πρέπει να είναι προσανατολισμένη στους μελλοντικούς κινδύνους και να ανιχνεύει πιθανά σοκ», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Λέιν.
Η ΕΚΤ αναμένει να επιτύχει το στόχο του 2% έως το 2025, κάτι που ενδέχεται να σημάνει επιστροφή σε παλαιότερες πρακτικές. Όμως, ο Λέιν τόνισε ότι η αξιολόγηση των εισερχόμενων κινδύνων θα παραμείνει στην ημερήσια διάταξη των συνεδριάσεων.
Τι μπορώ να περιμένω το 2025
Αν και ο Λέιν δεν κατονόμασε ακριβώς πότε θα συμβεί αυτή η μετάβαση, υπογράμμισε την προσδοκία ότι το 2025 θα μεταβούμε σε ένα πιο βιώσιμο επίπεδο πληθωρισμού γύρω από το 2%. Κάποιοι αναλυτές ελπίζουν ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώσει αλλαγές στη στρατηγική της στις 12 Δεκεμβρίου, με αναμενόμενη μείωση του βασικού επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης στο 3%.
Σύμφωνα με τον Λέιν, η ΕΚΤ δεν θα σταματήσει να εξετάζει βραχυπρόθεσμες πληροφορίες. Η «εξάρτηση από τα δεδομένα» μπορεί να diminishes, αλλά οι κεντρικοί τραπεζίτες θα εξακολουθήσουν να αξιολογούν τις συγκυρίες σε κάθε συνεδρίαση.
Ο διοικητής της Τράπεζας της Ιταλίας, Φάμπιο Πανέτα, έχει ήδη προτείνει να αλλάξει η προσέγγιση της ΕΚΤ, συνιστώντας να δεσμευτεί προτού προχωρήσει σε περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων για να αποφευχθεί επιστροφή σε ένα περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού.
