Η Κάθριν Τάι, η Αμερικανίδα εκπρόσωπος εμπορίου, ξεκίνησε έρευνα το Απρίλιο του 2024, μετά από αίτημα της αμερικανικής εργατικής οργάνωσης United Steelworkers και άλλων συνδικάτων, χρησιμοποιώντας το άρθρο 301 του Νόμου περί Εμπορίου του 1974. Αυτή η διάταξη επιτρέπει στις ΗΠΑ να επιβάλλουν κυρώσεις σε χώρες που προβαίνουν σε «αδικαιολόγητες» ή «παράλογες» ενέργειες που πλήττουν το αμερικανικό εμπόριο.
Σύμφωνα με τις έρευνες, η Κίνα έχει επενδύσει στην ναυπηγική και ναυτιλιακή βιομηχανία της με σκοπό να αποκτήσει κυρίαρχη θέση. Η στρατηγική της περιλαμβάνει οικονομικές επιδοτήσεις, περιορισμούς στις ξένες επιχειρήσεις, εξαναγκαστική μεταφορά τεχνολογίας και κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας. Αυτές οι ενέργειες έχουν δώσει στην Κίνα σημαντικά πλεονεκτήματα σε αυτούς τους τομείς.
Η έρευνα δείχνει ότι το μερίδιο της Κίνας στη διεθνή ναυπηγική βιομηχανία, η αξία της οποίας φτάνει τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια, έχει αυξηθεί από το 5% το 2000 σε πάνω από 50% το 2023, κυρίως λόγω κρατικών επιδοτήσεων, ενώ οι αμερικανικές ναυπηγικές εταιρείες πλέον εκπροσωπούν λιγότερο από 1% της αγοράς.
Η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία παραμένουν οι επόμενοι μεγαλύτεροι παίκτες στη βιομηχανία αυτού του τομέα.
Η έκθεση που προέκυψε από την έρευνα μπορεί να προσφέρει ένα νέο εργαλείο στην κυβέρνηση για να καταπολεμήσει τις πρακτικές της Κίνας, και πιθανώς να οδηγήσει στην επιβολή δασμών ή λιμενικών τελών σε πλοία που κατασκευάζονται στην Κίνα, όπως προτείνουν τα συνδικάτα.
Πώς αντιδρά ο Τραμπ
Ο πρώην Πρόεδρος Τραμπ είχε χρησιμοποιήσει το άρθρο 301 στο παρελθόν για να επιβάλει δασμούς σε προϊόντα αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων από την Κίνα, καθώς οι έρευνες είχαν αποδείξει καταχρήσεις όσον αφορά την πνευματική ιδιοκτησία και την υποχρεωτική μεταφορά τεχνολογίας.
Το Γραφείο Εμπορικών Πολιτικών των ΗΠΑ αναμένεται να δημοσιεύσει τα αποτελέσματά του σύντομα, λίγο πριν αναλάβει καθήκοντα η νέα κυβέρνηση στις 20 Ιανουαρίου.
Η έρευνα έρχεται σε μια εποχή που οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες εκφράζουν έντονες ανησυχίες για τις επιθετικές βιομηχανικές πολιτικές της Κίνας και την υπερπαραγωγή προϊόντων όπως ο χάλυβας. Το αποτέλεσμα είναι μια σπάνια διακομματική συμφωνία για την ανάγκη να ανασυγκροτηθεί η αμερικανική ναυπηγική βιομηχανία, παρόλο που η Κίνα αρνείται τις κατηγορίες.
Σύμφωνα με ειδικούς, η αποκατάσταση της ισχυρής αμερικανικής ναυπηγικής και ναυτιλιακής βιομηχανίας θα απαιτήσει δεκαετίες και σημαντική χρηματοδότηση, με τους δασμούς να μην επαρκούν ως λύση.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι σχεδιάζει να αυξήσει τους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα στο 60%, και πρόσφατα αναφέρθηκε στην ανάγκη αλλαγής κατεύθυνσης για τις ΗΠΑ, τονίζοντας ότι έχουν «υποφέρει πολύ». Υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ ίσως χρειαστεί να στραφούν σε συμμάχους για την κατασκευή ναυτικών σκαφών για τον αμερικανικό στρατό.
Σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν μόλις 20 δημόσια και ιδιωτικά ναυπηγεία, σε σύγκριση με πάνω από 300 τη δεκαετία του 1980, ενώ η ζήτηση για ναυτικά και στρατηγικά πλοία παρουσιάζει αυξητική τάση.
