Αμερικανική έρευνα αποκαλύπτει αθέμιτες πρακτικές της Κίνας στη ναυπηγική βιομηχανία! Τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στις εμπορικές σχέσεις και στην προσπάθεια ανασυγκρότησης της αμερικανικής βιομηχανίας;
Εμπορικός Πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας: Στο στόχαστρο η ναυπηγική βιομηχανία
Η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, υπό την εκπρόσωπο εμπορίου Κάθριν Τάι, ξεκίνησε ενδελεχή έρευνα για τις εμπορικές πρακτικές της Κίνας στον νευραλγικό τομέα της ναυπηγικής και ναυτιλιακής βιομηχανίας. Η έρευνα ενεργοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2024, κατόπιν αιτήματος της ισχυρής αμερικανικής ένωσης εργαζομένων United Steelworkers και άλλων συνδικάτων, με βάση το άρθρο 301 του Νόμου περί Εμπορίου του 1974. Το άρθρο αυτό δίνει τη δυνατότητα στις ΗΠΑ να επιβάλουν εμπορικές κυρώσεις σε χώρες που εμπλέκονται σε “αδικαιολόγητες” ή “παράλογες” ενέργειες, οι οποίες ζημιώνουν το αμερικανικό εμπόριο και την ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών επιχειρήσεων.
Η έρευνα εστιάζει στις επενδύσεις της Κίνας στην ναυπηγική βιομηχανία, με σκοπό την εδραίωση της κυριαρχίας της στην παγκόσμια αγορά. Σύμφωνα με τα ευρήματα, η κινεζική στρατηγική περιλαμβάνει:
- Γενναίες οικονομικές επιδοτήσεις προς τις εγχώριες ναυπηγικές εταιρείες.
- Επιβολή περιορισμών στις ξένες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Κίνα.
- Εξαναγκαστική μεταφορά τεχνολογίας από ξένες εταιρείες σε κινεζικές.
- Κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας.
Αυτές οι πρακτικές, σύμφωνα με την αμερικανική έρευνα, έχουν προσφέρει στην Κίνα σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, στρεβλώνοντας τον διεθνή ανταγωνισμό και θέτοντας σε κίνδυνο την βιωσιμότητα των αμερικανικών ναυπηγικών επιχειρήσεων.
Οι αριθμοί αποδεικνύουν την ραγδαία άνοδο της Κίνας στην παγκόσμια ναυπηγική βιομηχανία. Το μερίδιό της στην αγορά, η οποία εκτιμάται στα 150 δισεκατομμύρια δολάρια, εκτοξεύτηκε από το 5% το 2000 σε πάνω από 50% το 2023. Αντίθετα, οι αμερικανικές ναυπηγικές εταιρείες κατέχουν πλέον λιγότερο από το 1% της αγοράς, γεγονός που καταδεικνύει την αποδυνάμωση της αμερικανικής βιομηχανίας έναντι του κινεζικού ανταγωνισμού.
Εκτός της Κίνας, η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία παραμένουν σημαντικοί παίκτες στον τομέα της ναυπηγικής. Η έκθεση που θα προκύψει από την αμερικανική έρευνα αναμένεται να δώσει στην κυβέρνηση ένα νέο “εργαλείο” για την αντιμετώπιση των πρακτικών της Κίνας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην επιβολή δασμών ή λιμενικών τελών σε πλοία κινεζικής κατασκευής, όπως έχουν προτείνει τα αμερικανικά συνδικάτα.
Η αντίδραση του Ντόναλντ Τραμπ
Ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε χρησιμοποιήσει στο παρελθόν το άρθρο 301 για να επιβάλει δασμούς σε κινεζικά προϊόντα αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Οι έρευνες τότε είχαν αποδείξει καταχρήσεις όσον αφορά την πνευματική ιδιοκτησία και την υποχρεωτική μεταφορά τεχνολογίας.
Το Γραφείο Εμπορικών Πολιτικών των ΗΠΑ αναμένεται να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα της τρέχουσας έρευνας σύντομα, πριν από την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης στις 20 Ιανουαρίου. Η έρευνα έρχεται σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ και άλλες δυτικές χώρες εκφράζουν έντονες ανησυχίες για τις επιθετικές βιομηχανικές πολιτικές της Κίνας και την υπερπαραγωγή προϊόντων, όπως ο χάλυβας. Αυτό έχει οδηγήσει σε μια σπάνια διακομματική συμφωνία στις ΗΠΑ για την ανάγκη ανασυγκρότησης της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας, παρόλο που η Κίνα αρνείται τις κατηγορίες.
Ωστόσο, ειδικοί εκτιμούν ότι η αποκατάσταση της ισχυρής αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας θα απαιτήσει δεκαετίες και σημαντική χρηματοδότηση, με τους δασμούς να μην επαρκούν ως μοναδική λύση.
Ο Τραμπ έχει δηλώσει ότι σχεδιάζει να αυξήσει τους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα στο 60% και πρόσφατα τόνισε την ανάγκη αλλαγής κατεύθυνσης για τις ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι έχουν “υποφέρει πολύ”. Πρότεινε επίσης ότι οι ΗΠΑ ίσως χρειαστεί να στραφούν σε συμμάχους για την κατασκευή ναυτικών σκαφών για τον αμερικανικό στρατό, αναγνωρίζοντας την μειωμένη παραγωγική ικανότητα της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας.
Σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν μόλις 20 δημόσια και ιδιωτικά ναυπηγεία, σε σύγκριση με πάνω από 300 τη δεκαετία του 1980, ενώ η ζήτηση για ναυτικά και στρατηγικά πλοία παρουσιάζει αυξητική τάση. Αυτή η κατάσταση υπογραμμίζει την ανάγκη για στρατηγικές επενδύσεις και πολιτικές που θα στηρίξουν την αναγέννηση της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας και θα ενισχύσουν την εθνική ασφάλεια.
