Ακίνητα στην Ελλάδα: Ανάλυση της Αγοράς Κατοικίας και Προοπτικές
Η ελληνική αγορά κατοικίας συνεχίζει την ανοδική της πορεία, με την Τράπεζα της Ελλάδος να υπογραμμίζει ότι η οικοδομική δραστηριότητα δεν έχει ακόμα φτάσει τα επίπεδα πριν την οικονομική κρίση. Ας εξετάσουμε αναλυτικότερα την τρέχουσα κατάσταση και τις προοπτικές.
Επενδυτικό Ενδιαφέρον και Αγορά Ακινήτων
Το 2024, η αγορά ακινήτων προσέλκυσε σημαντικό ενδιαφέρον και κεφάλαια τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, με αποτέλεσμα οι τιμές των ακινήτων να σημειώνουν άνοδο. Το επενδυτικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό παραμένει ισχυρό, όπως αποδεικνύεται από τα στατιστικά στοιχεία του προγράμματος Golden Visa.
Συγκεκριμένα:
- Οι εκδοθείσες και εκκρεμείς άδειες διαμονής ανήλθαν σε 9.381 αιτήματα το 2024, καταγράφοντας αύξηση 11,3% σε σχέση με τα 8.426 αιτήματα του 2023.
- Οι καθαρές εισπράξεις για αγορά ακινήτων από το εξωτερικό παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα, φτάνοντας τα 2,750 δισεκατομμύρια ευρώ, έναντι 2,133 δισεκατομμυρίων ευρώ το 2023.
Επενδυτική Κατοικία και Προσιτότητα
Οι προσδοκίες για την αγορά κατοικίας, ιδίως για την επενδυτική κατοικία υψηλών προδιαγραφών και εξυπηρετούμενες κατοικίες (serviced apartments), παραμένουν θετικές. Ωστόσο, η αύξηση των τιμών των κατοικιών τα τελευταία χρόνια έχει αρνητικές επιπτώσεις στην προσιτότητα στέγης για νοικοκυριά μεσαίων και χαμηλότερων εισοδημάτων.
Το πρόγραμμα “Σπίτι μου ΙΙ“, αν και στοχεύει στην ενίσχυση της πρόσβασης σε κατοικία για ευάλωτα νοικοκυριά, παράλληλα αυξάνει τη ζήτηση για παλαιότερα ακίνητα που πληρούν τις προδιαγραφές του προγράμματος. Οι πρόσφατες νομοθετικές παρεμβάσεις για τον περιορισμό της επενδυτικής ζήτησης μέσω αυστηρότερων πλαισίων για τη βραχυχρόνια μίσθωση και την Golden Visa αποσκοπούν στην απελευθέρωση στεγαστικού αποθέματος για χρήση πρώτης κατοικίας.
Προκλήσεις και Προοπτικές
Παρά τις θετικές προοπτικές, η αγορά ακινήτων αντιμετωπίζει διαχρονικά προβλήματα όπως η γραφειοκρατία στις μεταβιβάσεις και οι συχνές αλλαγές στο νομοθετικό και φορολογικό πλαίσιο, τα οποία περιορίζουν την ελκυστικότητα των νέων έργων ανάπτυξης και την εισροή σύγχρονων ακινήτων στην αγορά.
Επίλυση του Στεγαστικού Προβλήματος
Η επίλυση του στεγαστικού προβλήματος απαιτεί:
- Απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών που σχετίζονται με τις αγοραπωλησίες και την ανάπτυξη ακινήτων.
- Δημιουργία ενός εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού για την οικονομική και επιχειρηματική ενίσχυση της περιφέρειας, την αποσυμφόρηση των μητροπολιτικών κέντρων και την καλύτερη διασπορά της ζήτησης για κατοικία σε όλη τη χώρα.
Με την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων και την υλοποίηση στοχευμένων πολιτικών, η ελληνική αγορά κατοικίας μπορεί να εξασφαλίσει βιώσιμη ανάπτυξη και να προσφέρει προσιτές λύσεις στέγασης για όλους.