Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2025 αναδεικνύει τη δυναμική της ελληνικής οικονομίας, καθώς και τις προκλήσεις που εξακολουθούν να την πλήττουν. Συνδυάζοντας αναπτυξιακές στρατηγικές με δημοσιονομική πειθαρχία, ο προϋπολογισμός επιδιώκει να διασφαλίσει μια σταθερή οικονομική βάση, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη για απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.
Όπως υπογραμμίζει ο Παναγιώτης Λιαργκόβας, οι προβλέψεις της κυβέρνησης αναφέρουν ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,3%, ένα ποσοστό που παραμένει αρκετά υψηλότερο από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Σημαντικός παράγοντας στήριξης είναι οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν κατά 8,4%, μειώνοντας το επενδυτικό κενό στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2010. Επιπλέον, η σημαντική μείωση του δημόσιου χρέους, που αναμένεται να φτάσει το 147,5% του ΑΕΠ, συναρτώμενη με την οικονομική διαχείριση της χώρας, ενισχύει την αξιοπιστία μας έναντι των διεθνών αγορών. Αξιοσημείωτη είναι και η δημοσιονομική σταθερότητα, με ένα πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,4%, ενώ το συνολικό έλλειμμα προβλέπεται να περιοριστεί στο 0,6% του ΑΕΠ.
Ωστόσο, πίσω από την αισιοδοξία των αριθμών, διαφαίνονται χρόνια δομικά προβλήματα που απαιτούν αντιμετώπιση. Το φορολογικό σύστημα της χώρας παραμένει ανισόρροπο, καθώς οι έμμεσοι φόροι αντιπροσωπεύουν το 59,7% των συνολικών εσόδων, εν αντιθέσει με τη συνεισφορά των άμεσων φόρων που φτάνει μόλις το 40,22%. Αυτή η κλιμάκωση, που αποτυπώνεται σε αναλογία 1,48 έμμεσων προς άμεσους φόρους, ενισχύει τις κοινωνικές ανισότητες και αυξάνει το βάρος για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Επιπλέον, η άνοδος των κρατικών εσόδων στα 69,2 δισ. ευρώ στηρίζεται κυρίως σε έσοδα από τον ΦΠΑ και ειδικούς φόρους κατανάλωσης, που πλήττονται από την αυξανόμενη ακρίβεια και την έλλειψη προσαρμογής της φορολογικής κλίμακας. Αυτό ενδέχεται να επιβαρύνει οικονομικά πολλούς φορολογούμενους, ιδιαίτερα αυτούς που βλέπουν τη μισθοδοσία τους να αυξάνεται και να τους τοποθετεί σε υψηλότερα φορολογικά κλιμάκια.
Η σημασία των επενδύσεων για την οικονομική ανάπτυξη είναι ξεκάθαρη, αλλά η υλοποίηση τους εξαρτάται από την ικανότητα των δημόσιων υπηρεσιών να ολοκληρώνουν τα έργα αποτελεσματικά. Το επενδυτικό σχέδιο της κυβέρνησης για το 2025 είναι φιλόδοξο, όμως οι καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατίας και προβλημάτων στην εκτέλεση δημόσιων έργων παραμένουν σοβαρά εμπόδια. Η φετινή υστέρηση στις επενδύσεις συγκριτικά με τις αρχικές προσδοκίες για τον προϋπολογισμό του 2024 (προβλεπόμενη αύξηση 15,1% έναντι πραγματικής αύξησης 6,7%) είναι χαρακτηριστική αυτής της κατάστασης.
Το 2025 προβλέπεται να είναι μια χρονιά με προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες. Η ανάπτυξη και η δημοσιονομική ισορροπία που προωθεί ο προϋπολογισμός απαιτούν τη συνέχιση των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών, με στόχο τη βιωσιμότητα της οικονομίας και τη δικαιοσύνη στο φορολογικό σύστημα. Εφόσον τηρηθούν αυτές οι προϋποθέσεις, η Ελλάδα μπορεί να πορευθεί με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση προς μια πιο δίκαιη και ευημερούσα οικονομία, με καλύτερους μηχανισμούς θωράκισης κατά των εξωτερικών κρίσεων.
