Σημαντική σταθερότητα εμφανίζει ο δείκτης τιμών στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ για το πρώτο εννεάμηνο του 2024, με μέσο όρο +0,24% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023. Αυτό διαπιστώνεται από έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), η οποία εστιάζει σε τάσεις πληθωρισμού στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων.
Αναφορικά με τον Σεπτέμβριο του 2024, οι τιμές των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ παρουσιάζουν αύξηση κατά 0,91% συγκριτικά με τον Σεπτέμβριο του 2023. Από τις 23 κατηγορίες προϊόντων που εξετάζονται, 10 κατηγορίες δείχνουν πτώση τιμών, ενώ 13 κατηγορίες φέρουν αυξήσεις.
Κατά δήλωση του ΙΕΛΚΑ, «Η ήπια αύξηση του δείκτη τιμών τον Σεπτέμβριο 2024 καθιστά σαφές ότι ο πληθωρισμός στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ φτάνει το +0,91% (μετά από 4 μήνες συνεχόμενης πτώσης). Η αλλαγή του Σεπτεμβρίου προέρχεται κυρίως από τις αυξήσεις στις τιμές του κακάου και του καφέ, καθώς και σε ορισμένα φρέσκα προϊόντα, κυρίως φρούτα και λαχανικά, λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας».
Οι πιο σημαντικές μειώσεις τιμών παρατηρούνται σε κατηγορίες όπως: απορρυπαντικά και καθαριστικά (7,39%), βρεφικές και παιδικές τροφές (5,31%), τροφές για κατοικίδια (3,12%), χαρτικά και καλλυντικά (2,49%), και αυγά και βούτυρα (2,21%). Οι μειώσεις αυτές απορρέουν από την ομαλοποίηση της αγοράς μετά την πανδημία και την πτώση των τιμών παραγωγού σε διάφορα προϊόντα.
Αντίθετα, οι πιο μεγάλες αυξήσεις εντοπίζονται σε κατηγορίες όπως: φρέσκα ψάρια και θαλασσινά (8,61%), ορεκτικά και αλίπαστα (6,65%), γλυκίσματα (5,54%), προϊόντα πρωινού (4,12%), και αναψυκτικά (4,10%). Οι διεθνείς τιμές του κακάου και του καφέ επιδρούν αρνητικά στις τιμές γλυκών και ροφημάτων, ενώ η τουριστική περίοδος επηρεάζει τις τιμές σε προϊόντα όπως τα ψάρια και τα αναψυκτικά, και εξαιτίας των καιρικών συνθηκών, οι τιμές των φρέσκων φρούτων και λαχανικών αυξάνονται.
Οι παράγοντες που συμβάλλουν στη συγκράτηση των τιμών στα σούπερ μάρκετ είναι οι εξής:
- Αποκλιμάκωση του πληθωρισμού: Οι τιμές μένουν σταθερές στους μήνες που ακολούθησαν, κυρίως λόγω του υψηλού όγκου προϊόντων που διακινούν τα μεγάλα καταστήματα.
- Προσαρμογή τιμών πρώτων υλών: Αρκετές διεθνείς τιμές πρώτων υλών παρατηρούνται να μειώνονται, αν και σε ορισμένα προϊόντα όπως ο καφές, η επίδραση είναι αντίθετη.
- Καιρικοί παράγοντες και εποχικότητα: Οι καιρικές συνθήκες επηρεάζουν τις τιμές, ενώ η φετινή ξηρασία έχει επιπτώσεις κυρίως στην αγορά φρέσκων φρούτων και λαχανικών.
- Κυβερνητικές παρεμβάσεις: Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ λειτουργούν υπό αυστηρούς κανόνες που περιορίζουν τις προωθητικές ενέργειες σε περιόδους ανατιμήσεων.
- Προσφορές και εκπτώσεις: Οι μεγαλύτερες προσφορές και οι εκπτώσεις διευκολύνουν τους καταναλωτές, επηρεάζοντας τις τελικές τιμές των προϊόντων.
- Γρήγορη κυκλοφορία αποθεμάτων: Η ταχύτερη διακίνηση των αποθεμάτων στα μεγάλα καταστήματα βοηθά στη γρηγορότερη προσαρμογή στις τιμές.
- Προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας: Η αύξηση πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας προσφέρει περισσότερες επιλογές στους καταναλωτές και συμβάλλει στη μείωση τιμών.
