Η Ελλάδα πρωτοστατεί σε μια παγκόσμια προσπάθεια για την πράσινη μετάβαση της ναυτιλίας. Μια κοινή πρόταση, που υποστηρίζεται από 47 κυβερνήσεις, στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (GHG) στη θάλασσα.
Ενεργειακή Μετάβαση στη Ναυτιλία: Η Πρωτοβουλία της Ελλάδας
Η Ελλάδα, σε συνεργασία με το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο (ICS) και πολλούς άλλους συμμάχους, έχει υποβάλει μια σημαντική πρόταση στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO) των Ηνωμένων Εθνών. Η πηγή offshore-energy.biz επιβεβαιώνει την έντονη κινητοποίηση για την υιοθέτηση ενός μηχανισμού τιμολόγησης των εκπομπών GHG στην διεθνή ναυτιλία.
Μείωση του Κόστους των Καυσίμων Μηδενικών Εκπομπών
Ο βασικός στόχος της πρωτοβουλίας είναι η μείωση του κόστους των καυσίμων που έχουν μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (Zero or Near Zero GHG – ZNZ). Αυτό θα επιτευχθεί μέσω ενός συστήματος κινήτρων και αντικινήτρων, κάνοντας τα πράσινα καύσιμα πιο ανταγωνιστικά.
Οι Χώρες που Συμμετέχουν και οι Στόχοι τους
Η πρόταση έχει την υποστήριξη σημαντικών ναυτιλιακών δυνάμεων, όπως η Ελλάδα, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα και το Ηνωμένο Βασίλειο. Σημαντικά νηολόγια από τις Μπαχάμες, τη Λιβερία, τις Νήσους Μάρσαλ και τον Παναμά επίσης συμμετέχουν. Επιπλέον, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και αρκετές αφρικανικές χώρες, όπως η Νιγηρία και η Κένυα, καθώς και Μικρά Νησιωτικά Αναπτυσσόμενα Κράτη από την Καραϊβική και τον Ειρηνικό, ενισχύουν την πρωτοβουλία.
Η επίσημη υποβολή ζητά τροποποιήσεις στη Σύμβαση MARPOL του IMO. Ειδικά, προτείνει τη δημιουργία ενός «Ταμείου Εφαρμογής Στρατηγικής GHG του IMO», όπου οι ναυτιλιακές εταιρείες θα καταβάλλουν εισφορές ανά τόνο CO2 που εκπέμπουν.
Απώτερος στόχος αυτής της υποχρεωτικής χρέωσης είναι η εξισορρόπηση του κόστους των καυσίμων μηδενικών εκπομπών GHG – όπως η πράσινη μεθανόλη, η αμμωνία και το υδρογόνο – με τα συμβατικά καύσιμα πλοίων. Αυτό θα ενθαρρύνει την ταχεία υιοθέτηση βιώσιμων πηγών ενέργειας.
Τα έσοδα από τις εισφορές θα χρηματοδοτήσουν την παραγωγή και χρήση καυσίμων ZNZ, καθώς και την υποστήριξη των προσπαθειών μείωσης εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στις αναπτυσσόμενες χώρες, με κεφάλαια που αναμένονται να φτάσουν τα δισεκατομμύρια ετησίως.
Η συγκεκριμένη χρέωση ανά τόνο CO2 δεν έχει οριστικοποιηθεί, αλλά αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 60 και 300 δολαρίων ανά τόνο συμβατικού πετρελαίου ναυτιλίας.
Κρίσιμες Εξελίξεις τον Φεβρουάριο του 2025
Η πρόταση θα συζητηθεί εκτενώς σε μια σημαντική συνεδρίαση του IMO τον Φεβρουάριο του 2025. Εάν οι τροποποιήσεις της MARPOL εγκριθούν τον Απρίλιο του 2025, θα τεθούν σε ισχύ το 2027, και η συλλογή των ετήσιων εισφορών GHG θα ξεκινήσει το 2028.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη θεσπίσει ένα σύστημα εισφοράς άνθρακα για τη ναυτιλία, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του IMO. Από την 1η Ιανουαρίου 2024, η ναυτιλία εντάχθηκε στο Σύστημα Εμπορίας Εκπομπών της ΕΕ (EU ETS), το οποίο επιβάλλει ετήσιο ανώτατο όριο εκπομπών για ορισμένα GHG και απαιτεί την αγορά δικαιωμάτων εκπομπών.
Δηλώσεις Σχετικά με την Πρωτοβουλία
«Η βιομηχανία υποστηρίζει σθεναρά την υιοθέτηση ενός μηχανισμού τιμολόγησης GHG από τον IMO για τη ναυτιλία σε παγκόσμιο επίπεδο. Η πρόταση που υποβάλλεται από αυτόν τον ευρύ συνασπισμό είναι ρεαλιστική και κατάλληλη για να στηρίξει την ενεργειακή μετάβαση στον τομέα της ναυτιλίας, με στόχο τις καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050», δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ICS, Guy Platten.
«Η υποστήριξη ενός μεγάλου αριθμού κυβερνήσεων για μια καθολική χρέωση GHG από τα πλοία είναι ενθαρρυντική, και η συνεργασία με όλα τα κράτη μέλη του IMO είναι απαραίτητη για την επιτυχία αυτής της προσπάθειας», πρόσθεσε ο κ. Platten, υπογραμμίζοντας τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας για την επίτευξη των στόχων της ενεργειακής μετάβασης στη ναυτιλία.
