Μοναστήρια ως Κρυφά Σχολειά την περίοδο της Τουρκοκρατίας;
Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, πολλά μοναστήρια στην Ελλάδα διαδραμάτισαν έναν σημαντικό ρόλο, λειτουργώντας, σύμφωνα με την παράδοση, ως “κρυφά σχολειά”. Ας εξερευνήσουμε μερικά από αυτά τα μοναστήρια, τα οποία συνδέονται με την ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης και αντίστασης.
Μονή Φιλοσόφου – Αρκαδία: Κρυφό Σχολειό στην καρδιά της Πελοποννήσου
Η Μονή Φιλοσόφου, στην Αρκαδία, αποτελεί ένα ιστορικό μοναστήρι, γνωστό και ως πιθανό “κρυφό σχολειό“. Χτισμένη σε ένα μαγευτικό τοπίο, στη χαράδρα του ποταμού Λούσιου κοντά στην Δημητσάνα, ιδρύθηκε το 963 μ.Χ. από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, γνωστό και ως «φιλόσοφο». Η παλαιά Μονή, κτισμένη μέσα σε μια σπηλιά, διατηρεί ένα μικρό εκκλησάκι Βυζαντινής τεχνοτροπίας του 10ου αιώνα με αξιόλογες τοιχογραφίες. Σύμφωνα με την παράδοση, λειτούργησε ως σχολείο κατά την Τουρκοκρατία, το οποίο αργότερα εξελίχθηκε σε σπουδαία ιερατική σχολή στη Νέα Μονή.
Μονή Προυσού – Ευρυτανία: Ένα ιστορικό μνημείο και πιθανό κέντρο εκπαίδευσης
Η Μονή Προυσού, στην Ευρυτανία, χτισμένη σε απόκρημνη τοποθεσία προσφέρει εκπληκτική θέα. H ιστορία της συνδέεται με την εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας, η οποία, σύμφωνα με την παράδοση, βρέθηκε στην περιοχή. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, η Μονή Προυσού διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας και παιδείας, λειτουργώντας ενδεχομένως ως κρυφό σχολειό.
Παναγία Πελεκητή – Θεσσαλία: Ένα μοναστήρι λαξευμένο στο βράχο
Η Ιερά Μονή Παναγίας Πελεκητής, Θεσσαλία, είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.400 μέτρων, σε μια απόκρημνη πλαγιά των Αγράφων, κοντά στο χωριό Καρίτσα στην Καρδίτσα. Η ονομασία της οφείλεται στον τρόπο που χτίστηκε, καθώς λαξεύτηκε στον σχεδόν κατακόρυφο βράχο. Η μονή αποτελείται από δύο ναούς, έναν της Αναλήψεως του Σωτήρος και έναν αφιερωμένο στην Παναγία Φανερωμένη. Σύμφωνα με την παράδοση, η Μονή αυτή λειτούργησε επίσης ως κρυφό σχολειό κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.
Μονή Αγίου Γεωργίου Φενεού – Κορινθία: Ένα ιστορικό μοναστήρι με πλούσια ιστορία
Η Μονή Αγίου Γεωργίου Φενεού, Κορινθία, βρίσκεται σε ένα τοπίο μοναδικής ομορφιάς, δίπλα στη λίμνη Δόξα. Στη Μονή βρίσκεται το κρυφό σχολείο, το οποίο διατηρείται σε άριστη κατάσταση. Κατά την Επανάσταση του 1821, η Μονή λειτούργησε ως αρχηγείο της Φιλικής Εταιρείας, όπου έγιναν πολλές συνεδριάσεις οπλαρχηγών.
