Απόσπασμα μιας ζωής αφιερωμένης στην τέχνη και την αναζήτηση της ελευθερίας. Το ντοκιμαντέρ “Το Βράδυ Υποχωρεί” φωτίζει το σπουδαίο έργο του ζεύγους Μακρή, μέσα από μια νέα, πιο προσωπική οπτική.
Ένα αφιέρωμα στους Μέμο και Ζιζή Μακρή
Ο Μέμος Μακρής, ένας διεθνώς αναγνωρισμένος γλύπτης, και η Ζιζή Μακρή, μια πολύπλευρη καλλιτέχνιδα με παρουσία στην ταπισερί, τη χαρακτική, το σχέδιο και τη φωτογραφία, υπήρξαν ένα από τα σημαντικότερα ζευγάρια καλλιτεχνών της Ελλάδας, με μια αξιοζήλευτη πορεία.
Τώρα, το ντοκιμαντέρ του Τίμωνα Κουλμάση, «Το Βράδυ Υποχωρεί», έρχεται να ρίξει φως στις κρίσιμες στιγμές μιας ολόκληρης εποχής, μέσα από τη ματιά και τα έργα δύο καλλιτεχνών που έζησαν και δημιούργησαν ανάμεσα σε ιδεολογίες, σύνορα και καθεστώτα.
Εκείνος, ο γλύπτης των συμβόλων – δημιουργός της εμβληματικής κεφαλής του Πολυτεχνείου και του μνημείου στο Μαουτχάουζεν, μνήμες χαραγμένες ανεξίτηλα στο μέταλλο. Εκείνη, χαράκτρια των γυναικών της Αβέρωφ – μορφές αποτυπωμένες σε ξύλο και χαρτί, σώματα γεμάτα ευγένεια και αντοχή. Από την Αθήνα της Κατοχής, στο Παρίσι της εξορίας, και στην ψυχροπολεμική Βουδαπέστη, η ζωή τους μετατράπηκε σε έργο τέχνης. Η Τέχνη τους, έγινε μαρτυρία. Η Ιστορία, η καθημερινότητά τους.
Το ντοκιμαντέρ παρακολουθεί αυτό το ξεχωριστό ζευγάρι καλλιτεχνών, που βίωσε – και από τις δύο πλευρές του «Σιδηρού Παραπετάσματος» – τα οράματα, τις αντιφάσεις και τις ρωγμές του 20ου αιώνα. Μέσα από το έργο και τις αναμνήσεις τους, το ντοκιμαντέρ εξετάζει διαχρονικά ερωτήματα, όπως: η ουτοπία και η ιδεολογία, ο ολοκληρωτισμός, η εξορία και η ελευθερία.
Ο Σκηνοθέτης Τίμων Κουλμάσης για το Ντοκιμαντέρ
Ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ, Τίμων Κουλμάσης, επισημαίνει στο σημείωμά του:
«Ο Μέμος Μακρής αφοσιώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στη γλυπτική. Τα έργα του διακρίνονται για την λιτή φόρμα και την εξαιρετική εκφραστικότητα, για μια κάθετη κίνηση μέσα στην ακινησία, και για την αδιάκοπη αναζήτηση μιας ουσιαστικής σχέσης με τον δημόσιο χώρο. Η τέχνη του ήταν σύγχρονη, αλλά σε ρήξη με την αφηρημένη πρωτοπορία της εποχής του – μια στάση που εναρμονιζόταν απόλυτα με τις πολιτικές του πεποιθήσεις.
Η εναλλαγή φορμά – Super 8, HD, 16mm – και η δημιουργική επεξεργασία σπάνιου αρχειακού υλικού συνθέτουν έναν ιδιαίτερο συναισθηματικό τόπο, όπου ο θεατής καλείται να αναμετρηθεί με το παρελθόν, ιδωμένο μέσα από μια νέα, πιο προσωπική οπτική. Με αυτόν τον τρόπο, δημιουργείται ένα συνεχές πεδίο έντασης ανάμεσα στη μνήμη και την αντήχησή της στο παρόν. Δεν πρόκειται για ένα χρονικό «ιστορικών» γεγονότων, αλλά για το ξετύλιγμα μιας σειράς ιστορικών στιγμών, φορτισμένων με ολόκληρη τη συναισθηματική τους πυκνότητα. Μέσα από αρχειακό υλικό, μαρτυρίες, έργα τέχνης και προσωπικές αναμνήσεις, το ντοκιμαντέρ σκιαγραφεί μια κοινή ζωή αφιερωμένη στην τέχνη και στην αναζήτηση της ελευθερίας. Ένα βλέμμα πίσω στον 20ό αιώνα που παραμένει, δυστυχώς, επίκαιρο.»
Ένα ντοκιμαντέρ που μετατρέπει τη μνήμη σε τέχνη και το σκοτάδι του παρελθόντος σε ένα φως που επιμένει. «Το Βράδυ Υποχωρεί» δεν αφηγείται απλώς, αλλά στέκεται και αφουγκράζεται: το όραμα μιας ουτοπίας, την πίστη στην ελευθερία, τη μνήμη που γίνεται μορφή. Ένα ντοκιμαντέρ για δύο πρόσωπα που έζησαν εντός και εναντίον του χρόνου.»
Ένα έργο για το φως που αντέχει, όταν όλα γύρω υποχωρούν.
ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΥΠΟΧΩΡΕΙ, το ντοκιμαντέρ του Τίμωνα Κουλμάση
Στις 25, 26 και 27 Απριλίου
Προβολή στις αίθουσες:
*Στην πρεμιέρα της ταινίας, στις 25 Απριλίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, θα παρευρεθεί ο σκηνοθέτης Τίμων Κουλμάσης καθώς και η κόρη των καλλιτεχνών, Κλειώ Μακρή.
Συμμετέχουν: Σάββας Μιχαήλ, Μάνος Ζαχαρίας, Péter Forgács, Ηλίας Νικολακόπουλος, Pál Ferenci
Σενάριο & Σκηνοθεσία: Τίμων Κουλμάσης
Συνεργασία: Κλειώ Μακρή
Μουσική: Éric Neveu
