Η ψηφοφορία στη Eurovision δεν είναι ποτέ απλά θέμα μουσικής – τα γεωπολιτικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανταλλαγή ψήφων μεταξύ χωρών.
Οι γεωπολιτικές συμμαχίες στη Eurovision
Η ανάλυση των ψήφων από το 1957 και μετά αποκαλύπτει πως οι χώρες συχνά ανταλλάσσουν βαθμούς βασισμένες όχι μόνο στην ποιότητα των τραγουδιών, αλλά και στις ιστορικές και πολιτισμικές τους συγγένειες. Μπλοκ όπως το Σκανδιναβικό, οι χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας, οι χώρες της πρώην ΕΣΣΔ και οι Βαλτικές χώρες δείχνουν σταθερά αλληλεγγύη μεταξύ τους, ανταμείβοντας τα μέλη τους με υψηλούς βαθμούς.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της αλληλοστήριξης είναι οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, όπου από το 1981 οι δύο χώρες ανταλλάσσουν μέση βαθμολογία πάνω από 8 πόντους στα πρώτα χρόνια και πάνω από 18 πόντους από το 2016, όταν οι μέγιστοι βαθμοί αυξήθηκαν σε 24.
Οι πολιτισμικοί δεσμοί και η επιρροή τους στην ψηφοφορία
Η γειτνίαση, η γλώσσα και οι κοινές μουσικές παραδόσεις επηρεάζουν σημαντικά την κατανομή ψήφων. Για παράδειγμα, η Ρουμανία και η Μολδαβία συνεργάζονται στενά, ανταλλάσσοντας συχνά βαθμούς πάνω από τον μέσο όρο, κάτι που οφείλεται όχι μόνο στη γεωγραφική εγγύτητα αλλά και στην κοινή γλώσσα και πολιτισμική παράδοση.
Όπως εξηγεί ο ειδικός Νίκολας Σαρόν, υπάρχει έντονη επαγγελματική συνεργασία μεταξύ καλλιτεχνών αυτών των χωρών σε επίπεδο στίχων, μουσικής και χορογραφίας, που ενισχύει την αλληλοεκτίμηση και την ψηφοφορία.
Πολιτικά γεγονότα και οι επιπτώσεις τους στη Eurovision
Πέρα από τις παραδοσιακές συμμαχίες, τα πολιτικά γεγονότα μπορούν να μεταβάλλουν ριζικά τη δυναμική των ψήφων. Για παράδειγμα, το 2022 μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η αυξημένη συμπάθεια για το Κίεβο αντικατοπτρίστηκε σε μια εκρηκτική υποστήριξη από το τηλεοπτικό κοινό σε όλη την Ευρώπη.
Σε 28 από τις 39 χώρες, το κοινό έδωσε στην Ουκρανία το μέγιστο σκορ «12άρι», ενώ μόλις 5 κριτικές επιτροπές το έκαναν, οδηγώντας την ουκρανική συμμετοχή στην επίτευξη ρεκόρ ψήφων από το κοινό.
Επίδραση εσωτερικής πολιτικής στην ψηφοφορία
Οι εξελίξεις στο εσωτερικό μιας χώρας όπως η άνοδος δικτατορικών ή εθνικιστικών κυβερνήσεων επηρεάζουν επίσης το πώς αυτή ψηφίζεται εντός του διαγωνισμού. Τέτοιες αλλαγές μπορούν να αναδιατάξουν τις συμμαχίες, θέτοντας νέες παραμέτρους στις σχέσεις μεταξύ χωρών.
Συνολικά, η Eurovision λειτουργεί όχι μόνο ως μουσικός διαγωνισμός, αλλά και ως καθρέφτης των πολιτικών, πολιτισμικών και κοινωνικών δυναμικών που διαμορφώνουν την Ευρώπη και τις γύρω περιοχές.
