Ένα φαινομενικά απλό περιστατικό, η μεταφορά της Δέσποινας Βανδή με περιπολικό μετά από βλάβη του οχήματός της, έχει αναδείξει με τον πιο εύγλωττο τρόπο ένα διαχρονικό ζήτημα στην ελληνική κοινωνία: αυτό των δύο μέτρων και δύο σταθμών. Πέρα από το μεμονωμένο συμβάν, η συζήτηση που άνοιξε αγγίζει την ουσία της ισονομίας και της εφαρμογής του νόμου για όλους τους πολίτες, ανεξαρτήτως αναγνωρισιμότητας.
Το Περιστατικό και η Ανάγκη για Αντικειμενικότητα
Η είδηση έκανε τον γύρο του διαδικτύου: η γνωστή τραγουδίστρια Δέσποινα Βανδή επιβιβάστηκε σε περιπολικό της Ελληνικής Αστυνομίας, το οποίο τη μετέφερε σε ασφαλές σημείο, έπειτα από μηχανική βλάβη που παρουσίασε το αυτοκίνητό της. Το βίντεο της επιβίβασης, που προβλήθηκε αρχικά στην εκπομπή «Κοινωνία Ώρα Mega», πυροδότησε έντονο διάλογο. Από αστυνομικές πηγές, η ενέργεια των αστυνομικών κρίθηκε ως “προσήκουσα”, καθώς στο συγκεκριμένο σημείο δεν υπήρχε Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης (ΛΕΑ), δικαιολογώντας έτσι την άμεση παρέμβαση για την ασφάλεια των επιβαινόντων.
Η Αντιπαραβολή και το Ερώτημα της Ισονομίας
Η ουσία της δημόσιας συζήτησης δεν εστιάζει τόσο στο αν η ενέργεια αυτή καθ’ εαυτή ήταν λάθος, αλλά στο αν εφαρμόζεται με την ίδια ευαισθησία και ταχύτητα για όλους τους πολίτες. Η Ανθή Βούλγαρη, παρουσιάστρια της εκπομπής, ανέγνωσε στον αέρα τη μαρτυρία ενός πολίτη, ο οποίος είχε βρεθεί σε παρόμοια αδιέξοδη θέση:
- Είχε αποκλειστεί λίγο έξω από τα Μέγαρα.
- Μαζί του βρίσκονταν τα δύο του ανήλικα παιδιά και ο σκύλος του.
- Κανένα ταξί δεν ανταποκρινόταν στο αίτημά του για μεταφορά.
- Όταν επικοινώνησε με την αστυνομία, η απάντηση που έλαβε ήταν: «το περιπολικό δεν είναι ταξί».
Η συγκεκριμένη αφήγηση έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την άμεση και αποτελεσματική ανταπόκριση προς την αναγνωρίσιμη προσωπικότητα. «Βλέπετε ότι είναι δύο μέτρα και δύο σταθμά…», σχολίασε χαρακτηριστικά η Ανθή Βούλγαρη, τονίζοντας ότι η αστυνομία οφείλει να δράσει και σε ανάλογες περιπτώσεις που αφορούν απλούς πολίτες, ειδικά όταν εμπλέκονται ανήλικα τέκνα.
Ανάλυση: Το Κοινωνικό Αποτύπωμα της Ειδησεογραφίας
Η προκλητική διάσταση αυτού του ζητήματος δεν είναι καινούργια. Η Ελληνική Αστυνομία, ως θεσμός επιβολής του νόμου, αντιμετωπίζει συχνά επικρίσεις για επιλεκτική εφαρμογή των κανονισμών. Ενώ είναι κατανοητό ότι η ασφάλεια στο οδικό δίκτυο αποτελεί προτεραιότητα και η απομάκρυνση ενός ακινητοποιημένου οχήματος είναι αναγκαία, η κρισιμότητα του περιστατικού και η παρέμβαση των αρχών θα έπρεπε να κρίνονται από παράγοντες όπως ο κίνδυνος, η ταυτότητα των επιβαινόντων ή η παρουσία ευάλωτων ατόμων, και όχι από την αναγνωρισιμότητα. Οι Ιορδάνης Χασαπόπουλος και Ανθή Βούλγαρη άγγιξαν αυτό ακριβώς το σημείο: «Αν το κάνουν για όλο τον κόσμο καλώς το κάνουν. Αν το κάνουν μόνο επιλεγμένα για γνωστούς ανθρώπους δεν είναι σωστό. Αυτό είναι το θέμα μας», υπογράμμισε η κυρία Βούλγαρη.
Η Νομική και Ηθική Διάσταση: Όρια και Υποχρεώσεις
Στο ελληνικό νομικό πλαίσιο, η Ελληνική Αστυνομία έχει ευρεία αρμοδιότητα να διασφαλίζει την δημόσια τάξη και ασφάλεια. Σε περιπτώσεις βλάβης οχήματος σε δρόμο ταχείας κυκλοφορίας, όπου δεν υπάρχει ΛΕΑ, η παρέμβαση για την απομάκρυνση των επιβαινόντων από επικίνδυνο σημείο είναι επιβεβλημένη. Ωστόσο, η έκταση της “βοήθειας”, όπως η μεταφορά προσώπων με περιπολικό, πρέπει να κρίνεται με ένα ενιαίο πλαίσιο για όλους τους πολίτες. Η αρχή της αναλογικότητας και της ίσης μεταχείρισης αποτελούν θεμελιώδεις πυλώνες του κράτους δικαίου.
Το Μήνυμα προς την Κοινωνία και τους Θεσμούς
Το περιστατικό της Δέσποινας Βανδή, και η αντίδραση της κοινής γνώμης, λειτουργεί ως υπενθύμιση ότι η διαφάνεια και η αμεροληψία είναι απαραίτητες για την εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς. Δεν αρκεί απλώς η τήρηση του νόμου, αλλά και η αντίληψη ότι ο νόμος ισχύει για όλους με τον ίδιο τρόπο. Η συζήτηση αυτή μπορεί να λειτουργήσει εποικοδομητικά, ωθώντας σε επανεξέταση των πρωτοκόλλων και την εκπαίδευση του προσωπικού ώστε να αποφεύγονται παρόμοιες εντυπώσεις “δύο μέτρων και δύο σταθμών”, ενισχύοντας έτσι την εικόνα της Αστυνομίας ως θεματοφύλακα της ισονομίας για κάθε πολίτη.