Εμβληματική φωνή, πολιτικοποιημένη ακτιβίστρια και μοναδική πιανίστρια: γνωρίστε την Nina Simone, μια καλλιτέχνιδα που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της στην ιστορία της μουσικής.
Η Γέννηση ενός Μύθου: Nina Simone
Γεννημένη το 1933 στη Βόρεια Καρολίνα, η Nina Simone, πραγματικό όνομα Eunice Kathleen Waymon, ανέδειξε από νωρίς το μουσικό της ταλέντο. Η ενασχόλησή της με τη μουσική ξεκίνησε σε ηλικία τριών ετών, τραγουδώντας στην τοπική εκκλησία και παράλληλα αναπτύσσοντας τις ικανότητές της στο πιάνο. Η κλασική μουσική, με επιρροές από Beethoven και Brahms, αποτέλεσε τη βάση της μουσικής της παιδείας.
Μουσική Εκπαίδευση και Στροφή στην Jazz
Με την υποστήριξη της δασκάλας της, η Simone κατάφερε να συγκεντρώσει χρήματα για να σπουδάσει στη φημισμένη σχολή Juilliard στη Νέα Υόρκη. Αν και συνέχισε τις σπουδές της στο πιάνο και εργάστηκε ως πιανίστρια για άλλους καλλιτέχνες, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη σχολή λόγω οικονομικών δυσκολιών. Στη συνέχεια, μετακόμισε στη Φιλαδέλφεια με τους γονείς της, ελπίζοντας να παρακολουθήσει μαθήματα σε μια σχολή με χαμηλότερα δίδακτρα, αλλά απορρίφθηκε από το Curtis Institute of Music, γεγονός που η ίδια απέδωσε στην αφροαμερικανική της καταγωγή.
Απομακρυνόμενη από την κλασική μουσική, η Simone ασχολήθηκε με την jazz και τα blues, παίζοντας σε κλαμπ στο Atlantic City τη δεκαετία του 1950. Τότε υιοθέτησε το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο “Nina Simone”, εμπνευσμένο από την ηθοποιό Simone Signoret. Οι εμφανίσεις της προσέλκυσαν ένα σημαντικό κοινό, συμπεριλαμβανομένων συγγραφέων όπως οι Langston Hughes, Lorraine Hansberry και James Baldwin.
Δισκογραφία και Μουσική Ποικιλομορφία
Ηχογράφησε την πρώτη της μουσική στα τέλη της δεκαετίας του 1950 με την Bethlehem Records, κυκλοφορώντας το 1957 το πρώτο της άλμπουμ, το οποίο περιείχε τα τραγούδια “Plain Gold Ring” και “Little Girl Blue”, καθώς και τη δική της εκδοχή του “I Loves You Porgy” από το μιούζικαλ “Porgy and Bess” των George and Ira Gershwin. Ακολούθησαν μια σειρά από άλμπουμ σε διάφορες δισκογραφικές εταιρείες, όπως τα “The Amazing Nina Simone” (1959), “Nina Simone Sings Ellington!” (1962), “Wild Is the Wind” (1966) και “Silk and Soul” (1967). Επίσης, ερμήνευσε με τον δικό της μοναδικό τρόπο τραγούδια των Bob Dylan (“The Times They Are A-Changin'”) και των Beatles (“Here Comes the Sun”), ενώ έδειξε την αισθησιακή της πλευρά σε κομμάτια όπως τα “Take Care of Business” (1965), “I Put a Spell on You” (1965) και “I Want a Little Sugar in My Bowl” (1967).
Η Nina Simone και το Κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα
Τη δεκαετία του 1960, η Nina Simone έγινε σύμβολο του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα. Έγραψε το “Mississippi Goddam” (1963) ως απάντηση στη δολοφονία του Medgar Evers και στην βομβιστική επίθεση σε μια εκκλησία στην Αλαμπάμα, όπου σκοτώθηκαν τέσσερις νεαρές Αφροαμερικανές. Συνέχισε με το πολιτικοποιημένο τραγούδι “Young, Gifted and Black”, το οποίο έγινε ύμνος. Μετά τη δολοφονία του Martin Luther King Jr. το 1968, ο μπασίστας της έγραψε το “Why (The King of Love Is Dead)”, το οποίο η Simone τραγούδησε στο Westbury Music Festival.
Προσωπικές Δυσκολίες και Καλλιτεχνική Αναγέννηση
Απογοητευμένη από τις φυλετικές διακρίσεις στις ΗΠΑ, η Simone έζησε στη Λιβερία, την Ελβετία, την Αγγλία και τα Μπαρμπέιντος, πριν εγκατασταθεί μόνιμα στη Νότια Γαλλία. Υπέφερε από σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα και αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες. Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, έκανε ένα διάλειμμα από τις ηχογραφήσεις, επιστρέφοντας το 1978 με το άλμπουμ “Baltimore”, το οποίο έλαβε καλές κριτικές.
Η καριέρα της αναζωπυρώθηκε το 1980 με το “My Baby Just Cares For Me”, το οποίο χρησιμοποιήθηκε σε διαφήμιση του αρώματος Channel No.5 στην Αγγλία και έγινε Νο. 1 στο Βρετανικό Top 10 το 1985. Την ίδια περίοδο, άρχισε να γράφει την αυτοβιογραφία της “I Put a Spell on You”, η οποία εκδόθηκε το 1991.
Ύστερα Χρόνια και Κληρονομιά
Το 1993 κυκλοφόρησε ο επόμενος δίσκος της, “A Single Woman”. Παρά τα προβλήματα υγείας, η Simone συνέχισε να εμφανίζεται σε θέατρα σε όλο τον κόσμο, απολαμβάνοντας την αφοσίωση του κοινού της. To 1998, επέστρεψε για μια συναυλία στην περιοχή της Νέας Υόρκης και παρευρέθηκε στα 80ά γενέθλια του Nelson Mandela.
Η Nina Simone πέθανε στις 21 Απριλίου 2003, σε ηλικία 70 ετών, στο σπίτι της στη Γαλλία, μετά από μάχη με τον καρκίνο του μαστού. Άφησε πίσω της μια σημαντική κληρονομιά στη μουσική, την τέχνη και τον ακτιβισμό. Η φωνή της, με τραγούδια για την αλήθεια και την ελευθερία, συνεχίζει να εμπνέει και να αποτελεί πηγή δύναμης για πολλούς καλλιτέχνες, όπως οι Aretha Franklin, Laura Nyro, Joni Mitchell, Lauryn Hill και Meshell Ndegeocello.
Η μουσική της Nina Simone αψηφούσε τα μουσικά στερεότυπα. Η κλασική της παιδεία ήταν εμφανής σε κάθε είδος που ερμήνευε. Αν και συχνά την αποκαλούσαν “High Priestess of Soul” (Αρχιέρεια της Σόουλ), έναν τίτλο που δεν εκτιμούσε, απέρριπτε επίσης τον χαρακτηρισμό της “jazz τραγουδίστριας”. Όπως έγραψε στην αυτοβιογραφία της: “Αν πρέπει να με αποκαλούν κάτι, τότε αυτό θα έπρεπε να είναι folk τραγουδίστρια, γιατί υπήρχαν πιο πολλά folk και blues κομμάτια στη μουσική μου”.
© Hulton Archive / Getty Images / Ideal Image