Καθώς πλησιάζουμε στην τελική φάση των προεδρικών εκλογών στις Ηνωμένες Πολιτείες (Οκτώβριος 2024), η συζήτησή γύρω από τους δασμούς γίνεται όλο και πιο περίπλοκη. Το Ερευνητικό Κέντρο Προϋπολογισμού του Πανεπιστημίου Yale έχει αναλάβει να αναλύσει τον πιθανό αντίκτυπο διαφόρων σεναρίων δασμών στην αμερικανική οικονομία, όπως αυτά που είχε προτείνει ο Ντόναλντ Τραμπ στο παρελθόν.
Μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2025, με τον νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ να έχει ανακοινώσει την επιβολή των πρώτων δασμών (25% στον Καναδά και το Μεξικό, 10% στην Κίνα), οι οικονομολόγοι του Ερευνητικού Κέντρου προσαρμόζουν τις εκτιμήσεις τους και δημοσιεύουν νέες αναλύσεις.
Περισσότεροι από 1.000 δολάρια απώλειες ανά νοικοκυριό
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Ερευνητικού Κέντρου, οι δασμοί του Τραμπ ενδέχεται να οδηγήσουν σε μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος κάθε αμερικανικού νοικοκυριού κατά 1.170 δολάρια στην καλύτερη περίπτωση και έως 1.245 δολάρια στην χειρότερη. Οι διακυμάνσεις αυτές εξαρτώνται από το εάν οι Καναδάς, Μεξικό και Κίνα θα επιβάλουν αντίμετρα, όπως δικούς τους δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα.
«Οι προτεινόμενοι δασμοί αναμένεται να αυξήσουν τον δείκτη τιμών προσωπικών δαπανών (PCE) κατά 0,72%-0,76% πριν από την προσαρμογή των καταναλωτών, ανάλογα με τις αντιδράσεις των Καναδά, Μεξικού και Κίνας», αναφέρεται στην έκθεση με τίτλο «Οικονομικές και Δημοσιονομικές Επιπτώσεις των Προτεινόμενων Δασμών της Τραμπ». Αυτό σημαίνει μια μέση απώλεια αγοραστικής δύναμης περίπου 1.200 δολαρίων ανά νοικοκυριό το 2024.
Ακόμα κι αν οι καταναλωτές στραφούν σε εναλλακτικά προϊόντα που δεν επηρεάζονται από τους δασμούς, και αν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ δεν εφαρμόσει πιο αυστηρή νομισματική πολιτική, οι τιμές του PCE αναμένονται να είναι 0,6% υψηλότερες μεσοπρόθεσμα. Αυτό ενδέχεται να προκαλέσει επιπλέον απώλειες της τάξης των 1.000 δολαρίων ανά νοικοκυριό για το 2024, σύμφωνα με την έκθεση του Ερευνητικού Κέντρου.
Επιπλέον, η έρευνα υποδεικνύει ότι η αμερικανική οικονομία ενδέχεται να συρρικνωθεί κατά 0,2% σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Αυξήσεις σε εισαγόμενα και εγχώρια προϊόντα
«Οι δασμοί δεν αυξάνουν μόνο τις τιμές των εισαγόμενων προϊόντων, αλλά ενθαρρύνουν και τους εγχώριους παραγώγους να προσαρμόσουν τις τιμές τους προς τα πάνω. Η αύξηση εξαρτάται από το ύψος των δασμών και την ανταγωνιστικότητα της αγοράς», αναφέρεται στην έκθεση.
Το φυσικό αέριο αναμένεται να δει τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις, με αύξηση 8,4%. Ακολουθούν οι υπολογιστές και ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός με 5,7%, τα δερμάτινα προϊόντα με 4,5% και ο ηλεκτρικός εξοπλισμός με 4,4%.
Για τα νωπά προϊόντα (λαχανικά, φρούτα, ξηροί καρποί) προβλέπεται μέση αύξηση 1,8%.
Η τιμή της βενζίνης αναμένεται να αυξηθεί κατά μέσο όρο 1,4%, δηλαδή περίπου 0,04 δολάρια ανά γαλόνι. «Οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις στις τιμές του πετρελαίου και της βενζίνης μπορεί να είναι σημαντικότερες», σημειώνει η έκθεση.
Τέλος, οι τιμές των αυτοκινήτων αναμένεται να αυξηθούν κατά μέσο όρο 3,9%, λόγω της ανατίμησης των εισαγόμενων αυτοκινήτων κατά 6,9% και των εγχώριων αυτοκινήτων κατά 1,8%.
