Η πιθανή προμήθεια πυραύλων κρουζ Tomahawk στην Ουκρανία από τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή πώληση όπλων. Αποτελεί ένα κρίσιμο σταυροδρόμι στον πόλεμο, ικανό να αλλάξει δραματικά τη δυναμική των συγκρούσεων και να οδηγήσει σε μια νέα, δυνητικά ανεξέλεγκτη, φάση κλιμάκωσης. Η συζήτηση βρίσκεται στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων κορυφής, με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να θέτει ρητούς όρους στη Ρωσία, ενώ το Κρεμλίνο απειλεί με σοβαρές συνέπειες. Το ερώτημα δεν είναι μόνο στρατιωτικό, αλλά βαθιά πολιτικό και γεωπολιτικό, με δυνητικές επιπτώσεις για ολόκληρη την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Η «κόκκινη γραμμή» των Tomahawk: Τι σημαίνει για το πεδίο μάχης
Οι πύραυλοι κρουζ Tomahawk, με το εντυπωσιακό βεληνεκές τους που αγγίζει τα 2.500 χιλιόμετρα, αποτελούν ένα όπλο που δικαίως χαρακτηρίζεται ως «game changer». Η ικανότητά τους να πλήττουν στόχους βαθιά στο εσωτερικό της ρωσικής επικράτειας, συμπεριλαμβανομένων ακόμα και της Μόσχας, μεταβάλλει άρδην την επιχειρησιακή πραγματικότητα. Μέχρι σήμερα, η Ουκρανία έχει περιορισμένη δυνατότητα να πλήξει στρατηγικούς ρωσικούς στόχους εκτός των συνόρων, γεγονός που δίνει ένα πλεονέκτημα ασφαλείας στη Ρωσία. Η απόκτηση Tomahawk θα της επέτρεπε να ασκήσει πίεση σε υποδομές και κέντρα διοίκησης εντός της Ρωσίας, κάτι που το Κρεμλίνο θεωρεί απειλή εθνικής ασφάλειας.
Αυτή η τεχνολογική αναβάθμιση θα μπορούσε:
- Να δώσει στην Ουκρανία σημαντικότερη διαπραγματευτική ισχύ.
- Να αναγκάσει τη Ρωσία να αναθεωρήσει την αμυντική της διάταξη.
- Να χρησιμοποιηθεί ως μοχλός πίεσης για την επίτευξη ειρήνης, όπως έχει αφήσει να εννοηθεί ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Διπλωματικός Γύρος και Ρωσικές Προειδοποιήσεις
Το θέμα ήρθε στο προσκήνιο μετά από διαδοχικές τηλεφωνικές επικοινωνίες του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ουκρανό ομόλογό του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο Ουκρανός ηγέτης ζήτησε επίμονα την παροχή των Tomahawk, ενώ ο Τραμπ έθεσε στον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν έναν σαφή όρο: ή τερματίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία ή οι ΗΠΑ θα εξετάσουν σοβαρά το ενδεχόμενο να προμηθεύσουν το Κίεβο με αυτά τα όπλα. Ο Τραμπ ζήτησε επίσης διευκρινίσεις για τη χρήση τους, προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω κλιμάκωση.
Η αντίδραση του Κρεμλίνου υπήρξε άμεση και οξεία. Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει ότι η προμήθεια Tomahawk στην Ουκρανία θα εκληφθεί ως «νέο βήμα επιθετικότητας», οδηγώντας σε «ποιοτικά νέα φάση κλιμάκωσης». Η ρωσική ανησυχία ενισχύεται από την πεποίθηση του Πούτιν ότι η χρήση αυτών των προηγμένων συστημάτων είναι αδύνατη χωρίς την άμεση εμπλοκή αμερικανικού στρατιωτικού προσωπικού, κάτι που θα θεωρηθεί ως ευθεία εμπλοκή του ΝΑΤΟ.
Ανάλυση: Το γεωπολιτικό διακύβευμα και οι κίνδυνοι κλιμάκωσης
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, που έχει χαρακτηριστεί ως η πιο αιματηρή σύγκρουση στην Ευρώπη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει ήδη οδηγήσει σε μια επικίνδυνη πόλωση. Ρώσοι αξιωματούχοι κάνουν λόγο για «θερμό» πόλεμο με τη Δύση, ενώ ο Πούτιν επαναλαμβάνει τη ρητορική περί «ταπείνωσης» της Ρωσίας μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, επικαλούμενος τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Από την πλευρά τους, η Ουκρανία και οι σύμμαχοί της καταγγέλλουν ιμπεριαλιστικά σχέδια και δηλώνουν αποφασισμένοι να αντισταθούν.
Η εισαγωγή των Tomahawk θα μπορούσε να αλλάξει την ισορροπία του τρόμου. Αν και η Ουκρανία ελπίζει ότι η απειλή αυτή θα λειτουργήσει «υπέρ της ειρήνης», όπως δήλωσε ο Ζελένσκι, η ιστορία έχει δείξει πως τέτοιες κινήσεις συχνά οδηγούν σε ανάλογες αντεγκλήσεις. Η Ρωσία διαθέτει επίσης σημαντικά οπλικά συστήματα που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για αντίποινα, ενδεχομένως όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και σε χώρες που θεωρεί ότι υποστηρίζουν την ευθεία αυτή απειλή. Η «κόκκινη γραμμή» των Tomahawk είναι επομένως μια λεπτή ισορροπία από την οποία, αν σπάσει, οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να είναι απρόβλεπτες και να ξεφύγουν από τα όρια του τρέχοντος πεδίου μάχης. (Στην εκτίμηση του συντάκτη, η προμήθεια Tomahawk θα αποτελούσε την πιο σοβαρή στρατιωτική κλιμάκωση από την έναρξη της εισβολής, καθώς θα διέλυε την “ασυλία” του ρωσικού εδάφους από επιθέσεις μεγάλου βεληνεκούς, ωθώντας τη Ρωσία να απαντήσει με “μη συμβατικούς” τρόπους).
