Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, είναι έτοιμος να εκπληρώσει τις προεκλογικές του υποσχέσεις για την επιβολή δασμών με στόχο τη στήριξη της αμερικανικής οικονομίας. Για να το πετύχει, εξετάζει τη δυνατότητα να κηρύξει κατάσταση έκτακτης οικονομικής ανάγκης σε εθνικό επίπεδο.
Η κήρυξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης θα προσφέρει νομική αιτιολόγηση για τους καθολικούς δασμούς που προγραμματίζει ο Trump. Σημαντική πηγή αυτής της στρατηγικής είναι ο Νόμος Διεθνών Οικονομικών Εξουσιών Έκτακτης Ανάγκης (IEEPA), ο οποίος επιτρέπει στον πρόεδρο να επιβάλει περιορισμούς στις εισαγωγές κατά τη διάρκεια μιας εθνικής κρίσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδει το CNN, ο Trump έχει ιδιαίτερη προτίμηση στον IEEPA, καθώς του δίνει μεγάλη ευχέρεια στη διαχείριση των δασμών χωρίς να απαιτεί αυστηρές αποδείξεις σχετικά με ζητήματα εθνικής ασφάλειας. «Όλα είναι στο τραπέζι», δήλωσε πρόσωπο που γνωρίζει καλά την κατάσταση, αναγνωρίζοντας τις συζητήσεις που εκτυλίσσονται γύρω από την πιθανή κήρυξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Θυμόμαστε την περίοδο του 2019 με το Μεξικό
Το 2019, ο Trump χρησιμοποίησε τον IEEPA ως απειλή για την επιβολή δασμών 5% σε όλες τις μεξικανικές εισαγωγές, οι οποίοι θα μπορούσαν να ανέβουν στο 25% εάν το Μεξικό δεν αναλάμβανε δράση κατά της παράτυπης μετανάστευσης. Μετά από διαπραγματεύσεις στην Ουάσιγκτον, οι δασμοί δεν επιβλήθηκαν, αλλά η όλη κατάσταση δημιούργησε ανησυχία στους επιχειρηματικούς κύκλους που άρχισαν να προετοιμάζουν αγωγές κατά της απόφασης.
Όλα είναι ανοιχτά
Προς το παρόν, δεν έχει ληφθεί οριστική απόφαση για την κήρυξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης. Οι συνεργάτες του Trump εξετάζουν και άλλες νομικές εναλλακτικές λύσεις για να υποστηρίξουν τους δασμούς που είχαν προταθεί κατά την προεκλογική περίοδο.
«Ο πρόεδρος έχει ευρεία εξουσία να επιβάλλει δασμούς για διάφορες προεκτάσεις, και υπάρχουν αρκετές νομικές βάσεις για αυτό», δήλωσε η Kelly Ann Shaw, δικηγόρος εμπορίου και πρώην βοηθός του Trump. Εξετάζεται επίσης η χρήση του άρθρου 338 του εμπορικού νόμου των ΗΠΑ, το οποίο επιτρέπει στον πρόεδρο να επιβάλει «νέους ή πρόσθετους δασμούς» σε χώρες που δρουν εναντίον των εμπορικών συμφερόντων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η διοίκηση Biden έχει διατηρήσει τη πλειονότητα των δασμών του Trump και μάλιστα έχει αυξήσει τους δασμούς σε ορισμένα αγαθά, όπως τα ηλεκτρικά οχήματα. Αυτό μπορεί να δώσει στον επόμενο πρόεδρο τη δυνατότητα να τροποποιήσει τους δασμούς όπως κρίνει σκόπιμο, αν και απαιτεί κυβερνητική έρευνα και στην πράξη οι ενδιαφερόμενες εταιρείες πιέζουν συχνά για εξαιρέσεις.
Αν τελικά ο Trump αποφασίσει να κήρυξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, θα παραμείνει ανοιχτό το ερώτημα ποια δεδομένα θα παραθέσει για να υποστηρίξει την απόφασή του.
