Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εκφράσει την επιθυμία του για εκτεταμένες απελάσεις, αλλά οι προθέσεις του φαίνεται πως θα συναντήσουν «σημαντικά οικονομικά, νομικά και διαδικαστικά ζητήματα», όπως αναφέρουν οι Financial Times (FT).
«Θα ξεκινήσουμε την διαδικασία επιστροφής εκατομμυρίων ξένων εγκληματιών στις χώρες καταγωγής τους», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ κατά την ορκωμοσία του. «Θα το κάνουμε σε μια κλίμακα που δεν έχει ξαναγίνει», συμπλήρωσε ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ, αναγνωρίζοντας ότι η κατάσταση στα σύνορα αποτελεί «κατάσταση πρώτης προτεραιότητας» για εκείνον και την κυβέρνησή του.
Ο 78χρονος Τραμπ έδωσε προτεραιότητα στο θέμα της μετανάστευσης κατά την έναρξη της νέας θητείας του. Ανέπεμψε την κατάσταση στα νότια σύνορα των ΗΠΑ σε εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ανοίγοντας το δρόμο για την ανάπτυξη όχι μόνο συνοριοφυλάκων αλλά και στρατιωτών· ζήτησε την κατάργηση της αυτοματοποιημένης χορήγησης της αμερικανικής ιθαγένειας στα παιδιά παράτυπων μεταναστών που γεννιούνται στις ΗΠΑ; έδωσε το πράσινο φως για μαζικές απελάσεις με τη χρήση στρατιωτικών αεροσκαφών προς χώρες όπως η Γουατεμάλα και το Μεξικό· και απείλησε με δασμούς σε χώρες (π.χ. Κολομβία) που θα αρνηθούν να παραλάβουν τους πολίτες τους από τις ΗΠΑ.
Υπάρχουν περίπου 11 εκατομμύρια άνθρωποι που διαμένουν στις ΗΠΑ χωρίς νόμιμη άδεια μόνιμης διαμονής.
Αναφορικά με τις FT, η απέλαση ενός τέτοιου αριθμού ατόμων «θα ήταν μια διαδικασία με σημαντικά οικονομικά, νομικά και logistic ερωτήματα σε κάθε στάδιο: στην ταυτοποίηση, στη σύλληψη, στη κράτηση και στην απέλαση. Χωρίς αμφιβολία, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αυτή τη στιγμή δεν έχει τους μηχανισμούς, τις υποδομές και σε πολλές περιπτώσεις, τη νομική δυνατότητα για την εκτέλεση των σχεδιασμένων επιχειρήσεων που έχει περιγράψει ο Τραμπ», προσθέτουν στην ανάλυσή τους οι FT.
Σύμφωνα με την οργάνωση «American Immigration Council», η διαδικασία απέλασης τόσων πολλών ατόμων θα μπορούσε να απαιτήσει περισσότερο από 10 χρόνια, ενώ το κόστος ουσιαστικά θα έφτανε κοντά στο 1 τρισεκατομμύριο δολάρια.
Άτομα που κατείχαν θέση στις αμερικανικές αρχές που σχετίζονται με τις απελάσεις, επισημαίνουν πως οι στόχοι των 1 ή 2 εκατομμυρίων απελάσεων ετησίως δεν είναι ρεαλιστικοί με τη σημερινή κατάσταση, καθώς το αμερικανικό κράτος δεν διαθέτει τους απαραίτητους πόρους και μέσα (υπάλληλοι, εγκαταστάσεις κ.ά.) για μια τόσο μεγάλη διαδικασία.
Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι κατά την πρώτη του θητεία, ο Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε σε λιγότερες απελάσεις σε σύγκριση με τους προκατόχους του, είτε αυτοί ήταν Ρεπουμπλικάνοι (π.χ. Μπους) είτε Δημοκρατικοί (π.χ. Ομπάμα).
Κατά το οικονομικό έτος 2024, υπό την καθοδήγηση του Τζο Μπάιντεν, οι αρχές των ΗΠΑ πραγματοποίησαν 271.484 απελάσεις, ένας αριθμός που συνιστά ρεκόρ των τελευταίων 10 ετών. Αντίστοιχα, κατά την προεδρία Τραμπ, ο μεγαλύτερος αριθμός απελάσεων σε ένα οικονομικό έτος ήταν 267.000 το 2019.
Ορισμένες από τις προκλήσεις
Η κύρια πρόκληση για την πλευρά του Τραμπ είναι να μπορέσει να συλλάβει τους μεγάλους αριθμούς μεταναστών που επιθυμεί να απελάσει. Είναι προφανές ότι απαιτούνται πόροι και χρόνος για την εκδίωξη κάποιου που κυκλοφορεί ελεύθερος, ενώ επίσης πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των ομοσπονδιακών υπηρεσιών επιβολής του νόμου και των πολιτειακών αρχών.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν έχει εξουσία να επηρεάσει τις κρατικές αρχές επιβολής του νόμου, όμως υπάρχουν μοντέλα συνεργασίας –γνωστά ως συμφωνίες 287(g)– που προωθούνται.
Ακόμα και αν η διοίκηση Τραμπ κατορθώσει να συλλάβει τους μετανάστες που επιθυμεί να απελάσει, θα πρέπει να διασφαλίσει χώρους κράτησης για αυτούς για όσο διάστημα περιμένουν την απέλασή τους. Χιλιάδες άνθρωποι θα χρειαστεί να κρατηθούν για μήνες περιμένοντας την εκδίκαση υποθέσεών τους σε δικαστήρια μετανάστευσης, όπως σημειώνουν οι FT.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι αυτές οι δικαστικές αρχές αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις (με τις καταγγελίες να υποδεικνύουν ανεπαρκή χρηματοδότηση και στελέχωση), ενώ οι εκκρεμείς υποθέσεις που βρίσκονταν σε αναμονή ξεπερνούσαν τα 3,5 εκατομμύρια στα τέλη του 2024. Αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία απέλασης απαιτεί μια υποδομή όπου θα μπορεί να παραμείνει μια μεγάλη μάζα ανθρώπων έως την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
