Ένα μυστήριο αιώνων φαίνεται να λύνεται: η αιτία θανάτου του βασιλιά Τουταγχαμών, σύμφωνα με νέα γενετική ανάλυση, ίσως σχετίζεται με την ελονοσία και προβλήματα υγείας λόγω αιμομιξίας.
Ο Τουταγχαμών και το Μυστήριο του Θανάτου του
Η αιτία θανάτου του νεαρού φαραώ Τουταγχαμών παραμένει ένα από τα πιο συναρπαστικά μυστήρια της αρχαίας Αιγύπτου. Μια πρόσφατη ανάλυση DNA φαίνεται να ρίχνει φως στην αλήθεια, προσφέροντας νέα στοιχεία για τις πιθανές αιτίες του πρόωρου θανάτου του.
Ελονοσία: Ένας Θανάσιμος Εχθρός
Μετά από εκτενή ανάλυση των λειψάνων του, οι ερευνητές ανακάλυψαν γενετικές ενδείξεις που υποδεικνύουν ότι ο Τουταγχαμών υπέφερε από επαναλαμβανόμενα επεισόδια ελονοσίας. Η ελονοσία, μια ασθένεια που μεταδίδεται από τα κουνούπια, ήταν ιδιαίτερα θανατηφόρα στην αρχαία Αίγυπτο, 3.300 χρόνια πριν.
Ο Tim Batty, γενικός διευθυντής της Έκθεσης Τουταγχαμών, δήλωσε: «Οι εξετάσεις υποδεικνύουν ότι ο Τουταγχαμών είχε προσβληθεί από ελονοσία, η οποία πιθανώς οδήγησε στον θάνατό του.»
Επιπλέον, η ανάλυση DNA εντόπισε τους παππούδες του Τουταγχαμών, τον φαραώ Αμενχοτέπ Γ’ και τη βασίλισσα Τίγι, οι οποίοι επίσης πέθαναν από ελονοσία, υπογραμμίζοντας την παρουσία και την επίπτωση της ασθένειας στην βασιλική οικογένεια.
Όπως δήλωσε ο Batty, «Πρόκειται για ένα ακόμα κομμάτι στο μεγάλο παζλ που αφορά τη ζωή και τον θάνατο του Τουταγχαμών.»
Γενετικά Προβλήματα και Αιμομιξία
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Daily Mail, μια ξεχωριστή ανάλυση DNA αποκάλυψε ότι ο Τουταγχαμών ήταν προϊόν αιμομιξίας, γεγονός που του προκάλεσε διάφορα προβλήματα υγείας που ίσως συνέβαλαν στον πρόωρο θάνατό του. Η αιμομιξία ήταν κοινή πρακτική στις βασιλικές οικογένειες της αρχαίας Αιγύπτου, αλλά αύξανε τον κίνδυνο γενετικών παθήσεων και ανωμαλιών.
Ο Τουταγχαμών βασίλεψε μόνο για εννέα χρόνια και πέθανε σε ηλικία μόλις 18 ετών. Παρά τη σύντομη βασιλεία του, παραμένει ένας από τους πιο διάσημους φαραώ στην ιστορία, κυρίως λόγω της εντυπωσιακής ανακάλυψης του τάφου του το 1922 από τον Βρετανό αρχαιολόγο Χάουαρντ Κάρτερ.
Η Μελέτη και τα Ευρήματα
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο, την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Καΐρου και δύο γερμανούς ειδικούς στο DNA, έλαβε δείγματα ιστών από μουμιοποιημένα λείψανα το 2000 και ανακοίνωσε τα ευρήματα φέτος.
Η ανάλυση έδειξε ότι ο Τουταγχαμών έπασχε από διάφορες παθήσεις, όπως η Νόσος Köhler. «Διάφορες παθήσεις, όπως η Νόσος Köhler τύπου ΙΙ, διαγνώστηκαν στον Τουταγχαμών», αναφέρεται στη μελέτη, αν και «καμία από μόνη της δεν θα προκαλούσε θάνατο». Η Νόσος Köhler είναι μια σπάνια οστική διαταραχή που περιορίζει τη ροή του αίματος στους ιστούς των οστών και προκαλεί νέκρωση.
Περαιτέρω εξετάσεις, όπως αξονικές τομογραφίες, έδειξαν ότι ο Τουταγχαμών έπασχε από νέκρωση στο αριστερό του πόδι. Στον τάφο του βρέθηκαν πολλά μπαστούνια, υποδεικνύοντας ότι αντιμετώπιζε κινητικά προβλήματα.
Οι ερευνητές θεωρούν ότι ο συνδυασμός της νέκρωσης και των λοιμώξεων από ελονοσία αποτέλεσαν την πιο πιθανή αιτία θανάτου του. «Η κινητική δυσκολία και η ελονοσία που υπέστη ο Τουταγχαμών επιβεβαιώνονται από την ανακάλυψη μπαστουνιών και “φαρμακείου της μετά θάνατον ζωής” στον τάφο του», έγραψαν στην αναφορά τους.
Αντιρρήσεις και Εναλλακτικές Θεωρίες
Ωστόσο, άλλοι ειδικοί έχουν αμφισβητήσει τα ευρήματα της μελέτης. Το 2022, ο Γάλλος αιγυπτιολόγος Marc Gabolde υποστήριξε ότι η μητέρα του Τουταγχαμών ήταν στην πραγματικότητα η ξαδέλφη και κύρια σύζυγος του Ακενατών, η Νεφερτίτη. Ο Gabolde εξήγησε ότι η γενετική ομοιότητα μεταξύ των γονέων του Τουταγχαμών δεν συνεπάγεται απαραίτητα ότι ήταν αδέλφια, αλλά θα μπορούσε να προέρχεται από τρεις διαδοχικές γενιές γάμων μεταξύ πρώτων ξαδέλφων.
Ο Zahi Hawass, πρώην επικεφαλής του υπουργείου Τουρισμού και Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, αμφισβήτησε τον ισχυρισμό του Gabolde, υποστηρίζοντας ότι έρχεται σε αντίθεση με τα δεδομένα της γενετικής ανάλυσης και δεν υποστηρίζεται από άλλες αποδείξεις.
Οι συνεχιζόμενες έρευνες και αναλύσεις συνεχίζουν να ρίχνουν φως στο μυστήριο του θανάτου του Τουταγχαμών, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για την ζωή και τις συνθήκες της εποχής του.
