Η Τουρκία και το Ισραήλ φαίνεται ότι είναι οι δύο χώρες που έχουν να κερδίσουν από την πτώση του Μπασάρ αλ Άσαντ, αλλά οι στρατηγικές τους όσον αφορά το μέλλον της Συρίας είναι αισθητά διαφορετικές.
Το Ισραήλ υποστηρίζει την ιδέα μιας “καντονοποιημένης” Συρίας, δηλαδή μιας χώρας κατακερματισμένης κατά εθνοθρησκευτικές ομάδες, όπως Δρούζοι, Σουνίτες και Αλαουίτες. Αυτή η μορφή οργάνωσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαρκή αστάθεια και εσωτερικές συγκρούσεις. Η στρατηγική της εβραϊκής χώρας εστιάζει στη διάσπαση του “άξονα της αντίστασης” που συνδέει το Ιράν με το Λίβανο, στην απομόνωση της Χεζμπολάχ, στην επέκταση της κατοχής των Υψωμάτων του Γκολάν και στη δημιουργία συνθηκών κατάλληλων ώστε να μην υπάρχει ισχυρός αντίπαλος στα βόρεια σύνορά της.
Ήδη, το Ισραήλ υλοποιεί τις στρατηγικές του μέσω στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Συρία. Στις δραστηριότητές του περιλαμβάνονται η κατάληψη του όρους Hermon, το οποίο έχει ύψος 2.800 μέτρα και βρίσκεται στα νότια σύνορα Συρίας και Λιβάνου, καθώς και παραβάσεις της ανακωχής του 1974 που μέχρι τώρα παρέμεινε ήρεμη. Η χώρα έχει διεξάγει εκατοντάδες αεροπορικές επιθέσεις κατά θέσεων του κυβερνητικού στρατού. Ο σκοπός αυτών των επιθέσεων, αν και δηλώνεται ως αποτροπή για τη μεταφορά όπλων σε εξτρεμιστές, επιτρέπει στο Ισραήλ να εξασφαλίσει ότι η μελλοντική Συρία θα είναι αποδυναμωμένη από εξωτερικές απειλές και θα στερείται μονοπωλίου νόμιμης βίας εντός των συνόρων της.
Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία επιθυμεί μια σταθερή, “συμπεριληπτική” και ενιαία Συρία. Ο κύριος στόχος της Άγκυρας είναι να εξαλείψει το αυτονόητο κουρδικό σχήμα στα νότια σύνορά της. Σύμφωνα με την Τουρκία, η μελλοντική Συρία θα πρέπει να είναι ελεύθερη από ξένες στρατιωτικές δυνάμεις και ικανή να υποδεχθεί τους επαναπατριζόμενους πρόσφυγες, διατηρώντας όμως την προϋπόθεση να αποκλείεται κάθε συμμετοχή των Κούρδων “τρομοκρατών”.
Το κρίσιμο ερώτημα τώρα είναι ποια θα είναι η στάση του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία του από τις 20 Ιανουαρίου και μετά. Ο μελλοντικός πρόεδρος των ΗΠΑ είχε προσπαθήσει να αποσύρει τους πεζοναύτες από τις κουρδικές περιοχές που ελέγχονται από τους Κούρδους, οι οποίες περιλαμβάνουν και σημαντικές πετρελαιοπηγές. Παρά τις αποτυχίες του, συνεχίζει να πιέζει για μια “αυτορύθμιση” στην περιοχή, θεωρώντας ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να εμπλακούν εκτός αν διακυβεύονται ζωτικά συμφέροντα. Το Ισραήλ επιθυμεί το αντίθετο, ενώ ο Ερντογάν χρειάζεται την υποστήριξη των ΗΠΑ, καθώς η περιοχή που έχει καταλάβει είναι πολύ μεγάλη για να διαχειριστεί με τις δικές του δυνάμεις, τόσο από πλευράς ασφάλειας όσο και οικονομικής ανασυγκρότησης.
