Η Αυστραλία ήταν κάποτε το σπίτι ενός εκπληκτικού κόσμου γιγάντιων μαρσιποφόρων που κυριαρχούσαν στην πανίδα της.
Η εξαφάνιση της μεγαπανίδας στην Αυστραλία και τα αρχαία μυστικά του κολλαγόνου
Γιγάντια καγκουρό, γουόμπατ μεγέθους ιπποπόταμου και μεγάλα μαρσιποφόρα με τεράστια νύχια περπατούσαν κάποτε στην αυστραλιανή ήπειρο. Αυτά τα μυθικά πλάσματα, γνωστά ως μεγαπανίδα, εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς πριν από χιλιάδες χρόνια.
Μια διεθνής ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης και το Πανεπιστήμιο του Αλγκάρβε επέλεξε να μελετήσει το συναρπαστικό αυτό φαινόμενο, εστιάζοντας στο διατηρημένο αρχαίο κολλαγόνο από απολιθώματα αυτών των ζώων. Η ανάλυση του κολλαγόνου προσφέρει νέα «αποτυπώματα» που βοηθούν στον προσδιορισμό των ειδών, ακόμα και όταν τα οστά είναι κατακερματισμένα.
Ανακαλύψεις για την Πανίδα της Ύστερης Τεταρτογενούς Περιόδου
Μεταξύ των ειδών που διερευνήθηκαν είναι το Zygomaturus trilobus και το Palorchestes azael, τα οποία εξαφανίστηκαν κατά την Ύστερη Τεταρτογενή περίοδο. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον εστιάζεται στο Protemnodon mamkurra, το οποίο πιθανόν επιβίωσε αρκετό καιρό για να συνυπάρξει με τους πρώτους ανθρώπους στην Τασμανία περίπου πριν από 43.000 χρόνια.
Η έλευση των πρώτων σύγχρονων ανθρώπων στη Σαχούλ, την αρχαία ήπειρο που ένωνε την Αυστραλία, τη Νέα Γουινέα και την Τασμανία πριν από περίπου 55.000 χρόνια, φαίνεται να συνδέεται με την τελική πορεία αυτών των γιγάντιων ζώων προς την εξαφάνιση.
Η συνεισφορά των δείκτών πεπτιδίων κολλαγόνου στην ταυτοποίηση
Οι βιοχημικοί δείκτες στο κολλαγόνο βοήθησαν τους επιστήμονες να ξεχωρίσουν με ακρίβεια διάφορα γένη μεγαπανίδας, ακόμη και όταν η μορφολογική ταυτοποίηση ήταν δύσκολη λόγω της κατακερματισμένης φύσης των απολιθωμάτων.
- Αναγνώριση του Protemnodon ανάμεσα σε πολλά γένη καγκουρό, ζωντανά και εξαφανισμένα.
- Διαχωρισμός των Zygomaturus και Palorchestes από άλλα μεγαλόσωμα μαρσιποφόρα.
Η μέθοδος αυτή ανοίγει νέους δρόμους για την κατανόηση της αυστραλιανής μεγαπανίδας και της πορείας της προς την εξαφάνιση, προσφέροντας πολύτιμα στοιχεία για την αλληλεπίδρασή τους με τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Η καθηγήτρια Κατερίνα Ντούκα επισημαίνει ότι η μελέτη της γεωγραφικής εξάπλωσης και των ημερομηνιών εξαφάνισης αποτελεί κομβικό σημείο για την επίλυση αυτού του επιστημονικού γρίφου.
Η χρήση νέων δεικτών πεπτιδίων κολλαγόνου, όπως αναφέρει η Κάρλι Πίτερς από το Πανεπιστήμιο του Αλγκάρβε, ενισχύει τη δυνατότητα ταυτοποίησης περισσότερων απολιθωμάτων μεγάλης πανίδας στην Αυστραλία, προσφέροντας νέα έννοια στην παλαιοντολογία.
Συμπέρασμα
Η έρευνα πάνω στο αρχαίο κολλαγόνο δεν αποκαλύπτει μόνο τα μυστικά των γιγάντιων πλάσματων που χάθηκαν από την αυστραλιανή γη, αλλά προσφέρει και ακονισμένα εργαλεία κατανόησης των οικολογικών μεταβολών και της ανθρώπινης παρέμβασης στο παρελθόν. Αυτά τα δεδομένα είναι κρίσιμα για τη μελλοντική προστασία της βιοποικιλότητας.
