Η προστασία των Αφγανών προσφύγων αποτελεί καίριο ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και διεθνούς δικαίου στον 21ο αιώνα.
Απαγόρευση των αναγκαστικών επαναπατρισμών Αφγανών από διεθνείς οργανισμούς
Ο ΟΗΕ επανέλαβε τη σαφή του θέση κατά της επιστροφής Αφγανών στην πατρίδα τους ειδικά όταν αυτοί απειλούνται με διώξεις ή βασανιστήρια. Η πρόσφατη απέλαση 81 Αφγανών από τη Γερμανία που έχουν καταδικαστεί δικαστικά προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.
Ο Ύπατος Αρμοστής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Φόλκερ Τουρκ, ζήτησε την άμεση διακοπή των αναγκαστικών επιστροφών προσφύγων και αιτούντων άσυλο, τονίζοντας την ανάγκη προστασίας όσων κινδυνεύουν από κρατική αυθαιρεσία ή βία κατά την επιστροφή τους.
Η ανάγκη διεθνούς αλληλεγγύης και ανθρωπιστικής στήριξης
Η κατάσταση στο Αφγανιστάν, όπου οι ταλιμπάν επέστρεψαν στην εξουσία τον Αύγουστο του 2021, παραμένει εξαιρετικά καταστροφική. Ο ΟΗΕ υπενθυμίζει πως το 70% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, επιδεινώνοντας περαιτέρω τις συνθήκες διαβίωσης και τις ανθρωπιστικές ανάγκες.
Είναι κρίσιμο οι χώρες υποδοχής να εφαρμόσουν πολιτικές που διασφαλίζουν πως οι επαναπροωθήσεις προς το Αφγανιστάν γίνονται εθελοντικά, με ασφάλεια και αξιοπρέπεια, σε πλήρη συμφωνία με το διεθνές δίκαιο και τις αρχές του προσφυγικού δικαίου.
Προσφυγική κρίση σε Ιράν και Πακιστάν: Σκληρές συνθήκες για τους Αφγανούς
Το Ιράν και το Πακιστάν, που φιλοξένησαν εκατομμύρια Αφγανούς λόγω των πολέμων και της αστάθειας τα τελευταία χρόνια, βιώνουν αυξανόμενες απελάσεις χωρίς να εξασφαλίζουν ασφαλή προϋπόθεση επιστροφής.
Μόνο το τελευταίο επτάμηνο, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από 1,9 εκατομμύρια Αφγανοί εγκατέλειψαν τα γειτονικά κράτη επιστρέφοντας στην πατρίδα, πολλές φορές υπό εξαναγκασμό. Παράλληλα, περίπου 500.000 Αφγανοί έχουν αποβληθεί βίαια από το Ιράν μετά τον Ιούνιο, σηματοδοτώντας μια ανθρωπιστική κρίση εν εξελίξει.
Κίνδυνοι για ευάλωτες ομάδες κατά την επιστροφή
Μεταξύ των απελαθέντων βρίσκονται δημοσιογράφοι, πρώην δημόσιοι υπάλληλοι και υπάλληλοι της προηγούμενης κυβέρνησης, οι οποίοι αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους αντιποίνων και παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους με την επιστροφή τους στο Αφγανιστάν.
Η διεθνής κοινότητα καλείται να επανεξετάσει την προσέγγισή της και να ενισχύσει τα μέτρα προστασίας αυτών των ευάλωτων ομάδων, προωθώντας παράλληλα προγράμματα ανθρωπιστικής βοήθειας και ανάπτυξης.