Η ιστορία ενός ταλαντούχου και τραγικού ανθρώπου που αντιπάλεψε τις κοινωνικές προκαταλήψεις της εποχής του.
Η καταδίκη του Όσκαρ Ουάιλντ: Μια σκοτεινή σελίδα της βικτωριανής Βρετανίας
Στις 25 Μαΐου 1895, ο Ιρλανδός συγγραφέας Όσκαρ Ουάιλντ καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκισης με καταναγκαστικά έργα για σοδομισμό, μια κατηγορία που απορρέει από τις ερωτικές σχέσεις του με τον νεαρό λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας. Η υπόθεση αυτή αποτελεί ιδιαίτερο παράδειγμα της κοινωνικής υποκρισίας και των περιορισμών που επέβαλε η Βικτωριανή κοινωνία απέναντι στην LGBTQ+ κοινότητα.
Η μήνυση που υπέβαλε ο Ουάιλντ κατά του μαρκησίου του Κουίνσμπερι για συκοφαντία εξελίχθηκε εις βάρος του, καθώς αποκαλύφθηκαν προσωπικές επιστολές και λεπτομέρειες που υπογράμμιζαν την απαγορευμένη τότε σεξουαλική του ταυτότητα. Ο νόμος περί «απρεπούς συμπεριφοράς» (Labouchere Amendment του 1885) χρησιμοποιήθηκε αυστηρά για την καταδίκη του, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της δικαιοσύνης ως εργαλείο κοινωνικού ελέγχου.
Η ζωή μετά την καταδίκη και η κληρονομιά του Ουάιλντ
Κατά τη διάρκεια της φυλάκισης, ο Ουάιλντ συνέθεσε το συγκλονιστικό έργο De Profundis, ένα γράμμα στον Άλφρεντ Ντάγκλας γεμάτο με πόνο, μετάνοια και βαθιά συναισθηματική ανάλυση. Η υγεία του επιδεινώθηκε ραγδαία και μετά την αποφυλάκιση το 1897 βρέθηκε κοινωνικά και οικονομικά καταρρακωμένος. Πέθανε μόλις στα 46 του χρόνια, εξόριστος από την κοινωνία που κάποτε λάτρευε τις δημιουργίες του.
Παρά την αρχική καταδίκη, ο Όσκαρ Ουάιλντ σήμερα θεωρείται ένα σύμβολο της μάχης για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Το 2017 η βρετανική κυβέρνηση ενέκρινε τον «νόμο Όσκαρ Ουάιλντ», κινήσεις σημαντικές για την αποκατάσταση δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων που καταδικάστηκαν άδικα για τις ίδιες υποθέσεις.
Όπως ο ίδιος είχε πει: «Είμαστε όλοι στο βούρκο, αλλά κάποιοι από εμάς κοιτάζουν τ’ αστέρια» – μια φράση που αντανακλά το πνεύμα της ελευθερίας και της αντοχής απέναντι στις κοινωνικές προκαταλήψεις.
Ιστορικά γεγονότα της 25ης Μαΐου
- 1834: Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Δημήτριος Πλαπούτας καταδικάζονται σε θάνατο, ποινή που τελικά αλλάζει σε κάθειρξη και οι δύο απελευθερώνονται το 1835.
- 1911: Ξεκινά η επανάσταση του Εμιλιάνο Ζαπάτα στο Μεξικό, μία από τις πιο σημαντικές εξεγέρσεις της εποχής του.
- 2011: Η πρώτη εμφάνιση των «Αγανακτισμένων στο Σύνταγμα» στην Ελλάδα, ένα ειρηνικό κίνημα ενάντια στη λιτότητα.
- 2017: Βομβιστική επίθεση κατά του πρώην πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου στην Αθήνα.
- 2020: Η δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ στη Μινεάπολη πυροδοτεί παγκόσμιες διαμαρτυρίες εναντίον της αστυνομικής βίας και του ρατσισμού.
- 2023: Έγκριση από τον FDA της πρώτης κλινικής μελέτης εμφυτευμάτων εγκεφάλου της Neuralink για νευρολογικές παθήσεις.
Προσωπικότητες που γεννήθηκαν στις 25 Μαΐου
Σημαντικοί θάνατοι της ημέρας
Εορτές και παγκόσμιες ημέρες
Διεθνής Ημέρα Εξαφανισμένων Παιδιών, Διεθνής Ημέρα Χωρίς Πλαστικά, Ημέρα της Αφρικής, Παγκόσμια Ημέρα Θυρεοειδούς και Παγκόσμια Ημέρα Ποδοσφαίρου μεταξύ άλλων, σηματοδοτούν την 25η Μαΐου ως μια ημέρα που συνδυάζει ιστορικά γεγονότα, συλλογική μνήμη και παγκόσμια ευαισθητοποίηση.