Μια προκλητική φωτογραφία στο Μουσείο MONA της Τασμανίας έχει πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις στην Αυστραλία, ανοίγοντας διάλογο για τα όρια της σύγχρονης τέχνης και τις ηθικές της προεκτάσεις.
Η αμφιλεγόμενη έκθεση στο Μουσείο MONA
Στο Μουσείο Παλαιάς και Σύγχρονης Τέχνης (MONA) της Χόμπαρτ, μια φωτογραφία του Ουκρανού καλλιτέχνη Oleg Kulik έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, καθώς εμφανίζει έναν άνδρα να συμμετέχει σε μια σκηνή που υποδηλώνει κτηνοβασία με σκύλο. Το έργο, μέρος της σειράς «Family of the Future», συνοδεύεται από προειδοποιητική κουρτίνα που απαγορεύει την πρόσβαση σε ανηλίκους, ωστόσο επισκέπτες αναφέρουν ότι αυτό δεν ήταν απόλυτο.
Η στάση του καλλιτέχνη και η δημόσια κατακραυγή
Ο Kulik, γνωστός για τις προκλητικές του περφόρμανς που προσεγγίζουν τη σχέση ανθρώπου-ζώου, στοχεύει στη διάλυση των ορίων ανάμεσα στα δύο είδη μέσω γυμνών και προκλητικών απεικονίσεων. Παραδέχεται πως δημιουργεί ένα «σοκ» για να προκαλέσει στοχασμό, όμως πολλοί θεατές, όπως ένας μάρτυρας που μίλησε στη Daily Mail Australia, χαρακτηρίζουν το έργο «διεστραμμένο» και «μη αποδεκτό από την κοινωνία».
Η σημασία και ο αντίκτυπος του MONA στην τοπική κοινωνία
Το MONA αποτελεί έναν σημαντικό πολιτιστικό πυλώνα για την Τασμανία και συμβάλλει οικονομικά προσφέροντας πάνω από 135 εκατομμύρια δολάρια και δημιουργώντας περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας, σύμφωνα με μελέτη της Deloitte (2017-2018).
Προηγούμενες αντιπαραθέσεις και προκλητικές εκθέσεις
Το μουσείο έχει ιστορικό προκλήσεων. Το 2021, ο διευθυντής David Walsh απέσυρε έργο του Ισπανού Santiago Sierra που έδειχνε μια σημαία του Ηνωμένου Βασιλείου βαμμένη με αίμα ιθαγενών, μετά από δημόσια κατακραυγή. Το 2020, σύμφωνα με το «Eat the Problem», ένα εγκαίνιο παρουσίασε ένα «αποδομημένο» κουνέλι, ενθαρρύνοντας τη βιώσιμη κατανάλωση εισαγόμενων ειδών. Επιπλέον, το 2018 και το 2017 το φεστιβάλ Dark Mofo προκάλεσε θρησκευτική και κοινωνική αντίδραση με τοποθέτηση ανεστραμμένων σταυρών και την εμφάνιση κουφαριού ταύρου αντίστοιχα.
Η τέχνη, τα όρια και η κοινωνική ευθύνη
Η συζήτηση που έχει ανοίξει στο πλαίσιο αυτής της έκθεσης στο MONA φέρνει στο προσκήνιο το κρίσιμο ερώτημα για το πού καθορίζονται τα όρια της τέχνης και ποιος έχει την ευθύνη να προστατεύει τις ευαίσθητες κοινωνικές αξίες. Ταυτόχρονα, εγείρει προβληματισμούς για την ίδια την έννοια της έκφρασης και τον ρόλο του καλλιτέχνη σε μια σύγχρονη και πολυπολιτισμική κοινωνία.
