Η πιθανή προμήθεια πυραύλων Tomahawk στην Ουκρανία από τις ΗΠΑ έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στη Μόσχα, κλιμακώνοντας περαιτέρω την ήδη τεταμένη κατάσταση. Το Κρεμλίνο εκφράζει φόβους για μία «πολύ δραματική στιγμή» στον πόλεμο, επισημαίνοντας τις σημαντικές επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει αυτή η εξέλιξη στην ασφάλεια της Ρωσικής Ομοσπονδίας και τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής. Πρόκειται για μία νέα παράμετρο που εντείνει τις ανησυχίες για ανεξέλεγκτη κλιμάκωση στην καρδιά της Ευρώπης.
Κρεμλίνο: Βαθιά Ανησυχία για τους Tomahawk
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, εξέφρασε την «πολύ μεγάλη ανησυχία» της Ρωσίας σχετικά με την προοπτική αυτή. Σε δηλώσεις του στον Ρώσο δημοσιογράφο Πάβελ Ζαρούμπιν, ο Πεσκόφ τόνισε ότι «τώρα είναι πραγματικά μια πολύ δραματική στιγμή λόγω του γεγονότος ότι οι εντάσεις κλιμακώνονται από όλες τις πλευρές».
Η ρωσική ανησυχία εστιάζεται στα χαρακτηριστικά των πυραύλων Tomahawk:
- Έχουν βεληνεκές 2.500 χιλιομέτρων, γεγονός που θα επέτρεπε στην Ουκρανία να πλήξει στόχους βαθιά στο εσωτερικό της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της Μόσχας.
- Ορισμένες παλαιότερες εκδόσεις των Tomahawk είναι ικανές να φέρουν πυρηνικές κεφαλές. Ο Πεσκόφ υπογράμμισε ότι η Ρωσία θα έπρεπε να λάβει υπόψη της αυτό το ενδεχόμενο σε περίπτωση εκτόξευσης, θέτοντας το ερώτημα: «Τι θα έπρεπε να σκεφθεί η Ρωσική Ομοσπονδία; Πώς θα έπρεπε να αντιδράσει η Ρωσία;».
Η θέση των ΗΠΑ και η κλιμάκωση του πολέμου
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε τη Δευτέρα ότι, προτού λάβει οριστική απόφαση για την προμήθεια των πυραύλων, επιθυμεί να ενημερωθεί για τα σχέδια της Ουκρανίας σχετικά με τη χρήση τους. Ο Τραμπ εξέφρασε την πρόθεσή του να αποφύγει την κλιμάκωση της σύγκρουσης, αν και ανέφερε ότι έχει ήδη «κάπως αποφασίσει» για το θέμα. Η δήλωσή του αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της παράδοσης, παρά τις προειδοποιήσεις της Μόσχας.
Ανάλυση: Ένα «Ποιοτικά Νέο Στάδιο Κλιμάκωσης»
Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, είχε ήδη κάνει λόγο νωρίτερα αυτόν τον μήνα για ένα «ποιοτικά νέο στάδιο κλιμάκωσης» εάν οι συγκεκριμένοι πύραυλοι παραδοθούν στην Ουκρανία. Η ρωσική ανησυχία εντείνεται από την εκτίμηση ότι η χρήση των Tomahawk θα απαιτούσε την άμεση εμπλοκή στρατιωτικού προσωπικού των ΗΠΑ, λόγω της πολυπλοκότητας του συστήματος και της απαίτησης για εξειδικευμένη τεχνογνωσία στον προγραμματισμό και την εκτόξευση. (Ανάλυση: Η χρήση αυτών των όπλων, ειδικά σε ένα τέτοιο εύρος, συνήθως προϋποθέτει εκτεταμένη εκπαίδευση και υποστήριξη, γεγονός που μπορεί να θεωρηθεί ως περαιτέρω εμπλοκή των ΗΠΑ στη σύγκρουση, ανεβάζοντας το διακύβευμα).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πιθανή προμήθεια των Tomahawk αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης συζήτησης για την παροχή όπλων μεγαλύτερου βεληνεκούς στην Ουκρανία, όπως οι πύραυλοι ATACMS. Η προμήθεια τέτοιων συστημάτων αλλάζει ριζικά το ισοζύγιο δυνάμεων και τις δυνατότητες πληγμάτων, αναγκάζοντας τη Ρωσία να αναθεωρήσει τις αμυντικές της στρατηγικές και να σκληρύνει περαιτέρω τη στάση της. Η επιλογή των Tomahawk, ειδικότερα, φέρνει στο προσκήνιο το ζήτημα της πυρηνικής διάστασης, ακόμη και αν η Ουκρανία λάβει μη-πυρηνικές εκδόσεις. Η αδυναμία άμεσης διάκρισης μεταξύ πυρηνικής και συμβατικής κεφαλής εν πτήσει, δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα στην αλυσίδα λήψης αποφάσεων σε περίπτωση επίθεσης. Για παράδειγμα, η Ρωσική στρατιωτική διδασκαλία προβλέπει την απάντηση σε μια πυρηνική επίθεση ή σε μια συμβατική επίθεση που απειλεί την ύπαρξη του κράτους.
(Ανάλυση: Η συγκεκριμένη εξέλιξη εγγράφεται σε ένα μοτίβο «κλιμακούμενης απάντησης» από τις δυτικές χώρες, όπου κάθε νέα παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία, ιδίως όπλων με μεγαλύτερη εμβέλεια, αντιμετωπίζεται από τη Ρωσία ως υπέρβαση “κόκκινων γραμμών”. Η δυναμική αυτή δημιουργεί έναν κύκλο αντίδρασης και αντεπίθεσης που αυξάνει τον κίνδυνο ενός ευρύτερου και πιο επικίνδυνου πολέμου, παρόμοιο με την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, όπου η “κλιμάκωση με σκοπό την αποκλιμάκωση” αποτελούσε μια κρίσιμη, αλλά επικίνδυνη, στρατηγική.)
