Λίγο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Νέα Υόρκη και τη Διάσκεψη Κλιματικής Αλλαγής που θα ακολουθήσει τον Νοέμβριο, ο πρώην Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, εκφράζει την αγανάκτησή του. Είναι πλέον καιρός να αναλάβουν ευθύνες οι κύριοι ρυπαντές αυτού του πλανήτη, δηλαδή οι πλούσιοι.
Ο Μπαν Κι Μουν αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η επιλογή είναι ξεκάθαρη: είτε θα διασφαλίσουμε ότι οι πλουσιότεροι θα συνεισφέρουν το μερίδιο που τους αναλογεί στην κλιματική κρίση, είτε όλοι μας θα αντιμετωπίσουμε συνέπειες που θα είναι καταστροφικές». Απαριθμεί τον αντίκτυπο των πλουσίων στο κλίμα παραθέτοντας στοιχεία της Oxfam, τονίζοντας ότι το πλουσιότερο 1% ευθύνεται για την ίδια ρύπανση με τα φτωχότερα δύο τρίτα της ανθρωπότητας. Επίσης, υπογραμμίζει πως οι δισεκατομμυριούχοι παράγουν εκπομπές ρύπων 1 εκατομμύριο φορές περισσότερες από τον μέσο πολίτη.
Ωστόσο, παρατηρεί ότι το βάρος της αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης φαίνεται να πέφτει αποκλειστικά σε όσους διαθέτουν λιγότερους πόρους, αντί να αναλάβουν την ευθύνη οι πιο πλούσιοι. Σημειώνει ότι τα μέλη της G-20 αναφέρουν πως μόνο το 7,6% των φορολογικών τους εσόδων προέρχεται από φόρους περιουσίας, σε αντίθεση με το 32,3% που προέρχεται από φόρους σε αγαθά και υπηρεσίες, κάτι που επιβαρύνει τα νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα.
Ο Μπαν Κι Μουν αναδεικνύει την ανισότητα του σημερινού φορολογικού συστήματος, όπου οι τακτικοί φορολογούμενοι καλούνται να καλύψουν τα δισ. δολαρίων που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των κλιματικών ζημιών και την κατασκευή υποδομών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Μάλιστα, προειδοποιεί ότι οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να χρησιμοποιούν χρήματα φορολογουμένων για να επιδοτούν την παραγωγή ορυκτών καυσίμων. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι το 2023, οι επενδύσεις για υποδομές ορυκτών καυσίμων υπερέβησαν το 1 τρισ. δολάρια, ενώ οι εταιρείες προτεραιοποιούν τα κέρδη τους εις βάρος του πλανήτη και των ανθρώπων.
Τρία μέτρα του Μπαν Κι Μουν για το Κλίμα
Για να αναστραφούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, ο Μπαν Κι Μουν παρουσιάζει τρία κομβικά μέτρα. Πρώτον, προτείνει να διασφαλιστεί ότι οι εξαιρετικά πλούσιοι θα πληρώνουν υψηλότερους φόρους εισοδήματος και περιουσίας, υπογραμμίζοντας ότι σε χώρες υψηλού εισοδήματος, ένας απλός φόρος περιουσίας θα μπορούσε να αποφέρει πάνω από 1,2 τρισ. δολάρια ετησίως.
Δεύτερον, καλεί τις κυβερνήσεις να επιβάλουν μόνιμους φόρους στα κέρδη των μεγάλων ρυπογόνων εταιρειών, όπως αυτές που ασχολούνται με ορυκτά καύσιμα. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι οι 21 μεγαλύτερες εταιρείες αυτού του τομέα αναμένεται να προκαλέσουν κλιματικές ζημιές που θα κοστίσουν 5,4 τρισ. δολαρίων από το 2025 έως το 2050, ενώ μόλις 45 ενεργειακές εταιρείες κέρδισαν κατά μέσο όρο 237 δισ. δολάρια το χρόνο το 2021 και 2022.
Τρίτον, προτρέπει τις κυβερνήσεις να υποστηρίξουν διεθνείς συμφωνίες στη σύνοδο του Νοεμβρίου (COP29) και σε άλλα φόρα του ΟΗΕ για τον συντονισμό της φορολογίας των ρυπαντών και την υποστήριξη των αναγκών του παγκόσμιου Νότου για χρηματοδότηση που αφορά το κλίμα και την ανάπτυξη. Η επιβολή φορολογιών στους μεγαλύτερους ρυπαίνων και ο επανασχεδιασμός των επενδύσεων προς οικολογικές πρωτοβουλίες δεν είναι μόνο λογικές επιλογές αλλά και απαραίτητες για το μέλλον του πλανήτη, καταλήγει.