Η Μαδαγασκάρη βρίσκεται για μια ακόμη φορά σε κρίσιμο σταυροδρόμι, καθώς ο πρόεδρος Άντρι Ρατζολίνα ανακοίνωσε την απόφαση να απομακρύνει ολόκληρη την κυβέρνηση. Η κίνηση αυτή έρχεται ως απάντηση σε ένα κύμα διαδηλώσεων που συγκλόνισε τη χώρα, με αποκορύφωμα τον θάνατο τουλάχιστον 22 ανθρώπων, σύμφωνα με αναφορές του ΟΗΕ. Οι εξελίξεις αυτές υπογραμμίζουν την εύθραυστη πολιτική σταθερότητα του νησιωτικού έθνους και τη βαθιά λαϊκή δυσαρέσκεια.
Το Κίνημα “Gen Z”: Από τη Δυσαρέσκεια στην Αμφισβήτηση
Οι κινητοποιήσεις που οδήγησαν στην κυβερνητική αλλαγή ξεκίνησαν από την Πέμπτη και κορυφώθηκαν με χιλιάδες διαδηλωτές να συγκεντρώνονται στην πρωτεύουσα, Ανταναναρίβο. Το κίνημα, που αυτοαποκαλείται “Gen Z” (Γενιά Ζ), οργανώθηκε αρχικά μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η αρχική αιτία της αγανάκτησης ήταν οι εκτεταμένες και αδιάκοπες διακοπές νερού και ηλεκτρικού ρεύματος, ένα χρόνιο πρόβλημα που ταλανίζει τον πληθυσμό.
Ωστόσο, η διαμαρτυρία εξελίχθηκε γρήγορα σε ανοιχτή αμφισβήτηση της κυβέρνησης, με τους διαδηλωτές να ζητούν την παραίτηση του προέδρου Ρατζολίνα. Χαρακτηριστικό σύνθημα που αναγράφηκε στα πανό ήταν το «Θέλουμε να ζήσουμε, όχι να επιβιώσουμε», αντανακλώντας το βάθος της απογοήτευσης. Πολλοί διαδηλωτές, ντυμένοι στα μαύρα, ξεκίνησαν από το Πανεπιστήμιο του Ανταναναρίβο, εκφράζοντας την οργή τους για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα.
Το Πολιτικό Προφίλ του Άντρι Ρατζολίνα
Ο Άντρι Ρατζολίνα, 51 ετών, είναι μια πολωτική φιγούρα στην πολιτική σκηνή της Μαδαγασκάρης. Η πρώτη του άνοδος στην εξουσία το 2009 έγινε μέσω πραξικοπήματος, μετά από λαϊκή εξέγερση, και παρέμεινε στην προεδρία έως το 2014. Επανεξελέγη το 2018 και ξανά το 2023, σε εκλογές ωστόσο που αμφισβητήθηκαν έντονα από την αντιπολίτευση και διεθνείς παρατηρητές. Η επανεκλογή του το 2023, ειδικότερα, στιγματίστηκε από κατηγορίες για παρατυπίες και χαμηλή συμμετοχή.
Ανάλυση: Γιατί η Μαδαγασκάρη Βράζει;
Η Μαδαγασκάρη, ένα από τα φτωχότερα κράτη του κόσμου, μαστίζεται από χρόνια προβλήματα κακοδιακυβέρνησης, διαφθοράς και υποανάπτυξης. Οι διακοπές ρεύματος και νερού, αν και πυροδοτικός μηχανισμός για τις πρόσφατες διαδηλώσεις, αποτελούν απλώς την κορυφή του παγόβουνου. Η οικονομική δυσπραγία, με μεγάλο μέρος του πληθυσμού να ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, εντείνει την κοινωνική αναταραχή.
Στην εκτίμηση του συντάκτη, η απόφαση του προέδρου για απομάκρυνση της κυβέρνησης αποτελεί μια προσπάθεια εκτόνωσης της έντασης και επίδειξης προθυμίας για αλλαγή. Ωστόσο, το βάθος της κρίσης απαιτεί συστημικές λύσεις, όχι απλώς αλλαγές προσώπων. Η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού, σε συνδυασμό με την περιορισμένη πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες και ευκαιρίες, δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα. Η αδυναμία του κράτους να εξασφαλίσει ακόμη και τις στοιχειώδεις παροχές (νερό, ηλεκτρικό) είναι ενδεικτική της βαθιάς λειτουργικής δυσλειτουργίας.
Οι προηγούμενες αναταραχές και η αμφισβητούμενη νομιμότητα της εκλογικής διαδικασίας του Ρατζολίνα έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα πολιτικής δυσπιστίας, το οποίο επιδεινώνεται περαιτέρω από την απουσία ουσιαστικού κοινωνικού διαλόγου. Η αντίδραση του “Gen Z”, δηλαδή νέων που έχουν μεγαλώσει μέσα σε συνθήκες αβεβαιότητας, φανερώνει την ανάγκη για ριζικές αλλαγές και ένα μέλλον με αξιοπρέπεια.
Επόμενα Βήματα και Προκλήσεις
Η αποπομπή της κυβέρνησης ανοίγει ένα παράθυρο, έστω και μικρό, για ανασύνθεση και ενδεχομένως έναν διάλογο με τις δυνάμεις της κοινωνίας. Οι προκλήσεις είναι τεράστιες:
- Αποκατάσταση της Κοινωνικής Ειρήνης: Η διαχείριση της οργής και της απογοήτευσης των πολιτών είναι πρωταρχικής σημασίας.
- Βελτίωση Βασικών Υπηρεσιών: Άμεση αντιμετώπιση των προβλημάτων υδροδότησης και ηλεκτροδότησης.
- Πολιτικός Διάλογος: Η οικοδόμηση ενός πλαισίου διαλόγου με την αντιπολίτευση και την κοινωνία των πολιτών είναι κρίσιμη για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης.
- Οικονομικές Μεταρρυθμίσεις: Αντιμετώπιση της φτώχειας και δημιουργία ευκαιριών για τον πληθυσμό.
Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς η σταθερότητα στη Μαδαγασκάρη έχει εκτεταμένες συνέπειες για την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Αφρικής. Η ικανότητα της νέας κυβέρνησης να ανταποκριθεί στις πιέσεις και να εφαρμόσει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις θα κρίνει την πορεία της χώρας στο άμεσο μέλλον.
