Η στρατιωτική παρουσία των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων τους στο Ιράκ υφίσταται μια σημαντική μετατόπιση, σηματοδοτώντας το τέλος μιας δεκαετούς συγκεκριμένης αποστολής και την αρχή μιας νέας εποχής συνεργασίας. Η εξέλιξη αυτή έχει βαθύ αντίκτυπο στην περιφερειακή ασφάλεια και τις στρατηγικές ισορροπίες, καθώς το Ιράκ αναλαμβάνει μεγαλύτερη ευθύνη για την εσωτερική του άμυνα.
Σταδιακή Αποχώρηση και το Χρονοδιάγραμμα
Μετά από μήνες διπλωματικών διαπραγματεύσεων, η Ουάσινγκτον και η Βαγδάτη κατέληξαν σε συμφωνία για τη σταδιακή μείωση της παρουσίας των δυνάμεων του διεθνούς συνασπισμού στο Ιράκ. Ο συνασπισμός, ο οποίος συγκροτήθηκε το 2014, είχε ως κύριο στόχο την αντιμετώπιση της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ISIS).
Σύμφωνα με το συμφωνηθέν χρονοδιάγραμμα:
- Αποχώρηση από βάσεις στο ομοσπονδιακό Ιράκ έως τον Σεπτέμβριο του 2025.
- Αποχώρηση από το αυτόνομο Κουρδιστάν έως τον Σεπτέμβριο του 2026.
Αυτή η μείωση της στρατιωτικής παρουσίας, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου, Σον Πάρνελ, «αντανακλά την κοινή μας επιτυχία στην καταπολέμηση του ISIS και σηματοδοτεί μια προσπάθεια για την επίτευξη διαρκούς συνεργασίας για την ασφάλεια μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ιράκ».
Μειωμένος Ρόλος στο Ομοσπονδιακό Ιράκ και Εστίαση στο Κουρδιστάν
Υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Υπουργείου Άμυνας, ο οποίος ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, ανέφερε ότι ο αριθμός των Αμερικανών στρατιωτών στο Ιράκ θα περιοριστεί σε «τουλάχιστον 2.000 συνολικά». Η πλειονότητα αυτών των δυνάμεων θα έχει τη βάση της στο Ερμπίλ, την πρωτεύουσα του ιρακινού Κουρδιστάν.
Σημαντική είναι η δήλωση του αξιωματούχου: «Δεν υπάρχει, πολύ απλά, ανάγκη για Αμερικανούς στρατιώτες στο ομοσπονδιακό Ιράκ για να διεξάγουν μια αποστολή εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Το Ιράκ είναι απόλυτα ικανό να το πράξει μόνο του». Αυτό σηματοδοτεί μια αυξημένη εμπιστοσύνη στις ικανότητες των ιρακινών ενόπλων δυνάμεων να αντιμετωπίσουν τις εναπομείνασες απειλές του ISIS.
Ανάλυση: Η μετατόπιση των δυνάμεων προς το Κουρδιστάν υποδηλώνει μια στρατηγική αναπροσαρμογή. Οι δυνάμεις αυτές θα «επικεντρωθούν στη Συρία», υποστηρίζοντας τις εκεί επιχειρήσεις του διεθνούς συνασπισμού για περίπου ένα ακόμη έτος. Αυτή η γεωγραφική εστίαση υπογραμμίζει την αντιληπτή συνεχή απειλή από το ISIS στη Συρία και την ανάγκη για περιφερειακή υποστήριξη.
Η Μάχη κατά του ISIS: Ιστορικό και Επόμενη Μέρα
Η επέμβαση του διεθνούς συνασπισμού στο Ιράκ και τη Συρία το 2014 ήταν άμεση απάντηση στην κατάληψη μεγάλων εδαφών από το Ισλαμικό Κράτος. Η ήττα του ISIS ανακοινώθηκε το 2017 στο Ιράκ και το 2019 στη Συρία. Παρ’ όλα αυτά, ο συνασπισμός διατήρησε παρουσία
στις δύο χώρες για την αντιμετώπιση εναπομεινάντων πυρήνων τζιχαντιστών.
Η μείωση των δυνάμεων τώρα αναδεικνύει την πεποίθηση ότι οι
τοπικές δυνάμεις είναι πλέον ικανές να διαχειριστούν την κατάσταση. Ταυτόχρονα, τα «περισσότερα από 900» αμερικανικά στρατεύματα που παραμένουν στη Συρία, αν και μειωμένα, υπογραμμίζουν ότι η μάχη κατά της τρομοκρατίας στην περιοχή δεν έχει τελειώσει, αλλά έχει αλλάξει φάση.
Ανάλυση: Η απόφαση αυτή δεν είναι μόνο μια αναγνώριση της επιτυχίας των ιρακινών δυνάμεων, αλλά και αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη τάση στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ για μείωση της άμεσης στρατιωτικής εμπλοκής σε μακροχρόνιες συγκρούσεις, προτάσσοντας τον ρόλο των τοπικών εταίρων. Αυτό μπορεί να εκληφθεί ως μια νέα προσέγγιση στη μετατροπή των στρατιωτικών παρεμβάσεων σε βιώσιμες συνεργασίες ασφαλείας, με επίκεντρο την ενίσχυση της αυτοδυναμίας των κρατών της περιοχής. Στο πλαίσιο αυτό, η συνέχιση της τεχνικής υποστήριξης και της ανταλλαγής πληροφοριών αναμένεται να είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της σταθερότητας.