Η Ουγγαρία έχει ξεκινήσει μια νέα φάση κριτικής κατά των κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας, καθώς πλησιάζει η προθεσμία ανανέωσης των περιορισμών. Υπάρχουν ανησυχίες ότι η προσπάθεια που καταβλήθηκε για την επιβολή 15 διαφορετικών πακέτων μέτρων θα μπορούσε να καταρρεύσει σύντομα.
Ο περιοριστικός κανονισμός του μπλοκ, που επιβλήθηκε λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, περιλαμβάνει σφοδρές απαγορεύσεις στις ενεργειακές συναλλαγές, στην τεχνολογία, στα χρηματοοικονομικά προϊόντα, σε είδη πολυτελείας, στη μεταφορά και στη ραδιοτηλεοπτική μετάδοση. Περιλαμβάνει επιπλέον την παγίωση περιουσιακών στοιχείων αξίας 210 δισεκατομμυρίων ευρώ από τη ρωσική κεντρική τράπεζα εντός της ΕΕ.
Η παράταση των κυρώσεων απαιτεί έγκριση ανά εξάμηνο, και η επόμενη προθεσμία είναι προγραμματισμένη για τις 31 Ιανουαρίου.
Η ΕΕ χρειάζεται ομόφωνη υποστήριξη από τα κράτη μέλη της για να διατηρήσει τις κυρώσεις, αλλά η Ουγγαρία έχει αναλάβει την ευκαιρία να αμφισβητήσει την κανονιστική τους αξία, ισχυριζόμενη ότι η πρόσφατη εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ ως πρόεδρου των ΗΠΑ εισάγει νέα πολιτική διάσταση.
«Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας έχουν προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά στην Ευρώπη από ότι στη Ρωσία. Κυρώσεις που πλήττουν περισσότερο αυτούς που τις επιβάλλουν παρά εκείνους στους οποίους επιβάλλονται, δεν έχουν νόημα», δήλωσε ο Γκέργκελι Γκούλιας, υπουργός της Ουγγαρίας.
«Γι’ αυτό πάντοτε επιμέναμε ότι θα πρέπει να τερματιστεί η πολιτική των κυρώσεων το συντομότερο δυνατό», πρόσθεσε.
Ο Γκούλιας σημείωσε ότι η δήλωση του Ντόναλντ Τραμπ για τις επαφές του με τον Ρώσο πρόεδρο αποτελεί σοβαρό λόγο για επαναξιολόγηση της πολιτικής της ΕΕ και της διαδικασίας ανανέωσης των κυρώσεων.
«Αυτή τη στιγμή, είναι απαραίτητο να μιλήσουμε με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, αλλά και με τα μέλη της Ευρωζώνης, ενόψει της νέας κατάστασης που διαμορφώνεται», είπε ο Γκούλιας, και υπογράμμισε: «Μέχρι τώρα, η παράταση των κυρώσεων θεωρούνταν φυσιολογική, αλλά αυτή τη στιγμή δεν πιστεύουμε ότι είναι αυτονόητη».
Η δήλωσή του ακολούθησε μόλις δύο μέρες μετά από μια ανάρτηση του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στην οποία καταδίκασε τις «κυρώσεις που επιβάλλονται από τους γραφειοκράτες της ΕΕ».
«Ήρθε η στιγμή για αλλαγές!» έγραψε ο Όρμπαν.
Οι συναντήσεις των πρεσβευτών της ΕΕ την Παρασκευή και των υπουργών Εξωτερικών τη Δευτέρα αναμένεται να ρίξουν φως στη στάση της Βουδαπέστης.
Τα διακυβεύματα είναι υψηλά
Ένας κρίσιμος παράγοντας μπορεί να είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος απειλεί με «υψηλούς δασμούς και κυρώσεις σε όλα τα προϊόντα που πωλούνται από τη Ρωσία» αν ο Πούτιν αρνηθεί να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία.
«Μπορούμε να το κάνουμε με εύκολο ή δύσκολο τρόπο», δήλωσε ο Τραμπ σε πρόσφατη ομιλία του.
Ένα βέτο από την Ουγγαρία θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την κατάρρευση των ισχυρότερων κυρώσεων που έχει επιβάλει η ΕΕ στο Κρεμλίνο λόγω της ουκρανικής κρίσης. Ο Όρμπαν έχει χρησιμοποιήσει το βέτο του για να αποσπάσει υποχωρήσεις στο παρελθόν, αλλά ποτέ για να προκαλέσει τόσο δραστικές αλλαγές.
Πέρυσι, η ΕΕ και οι ΗΠΑ δημιούργησαν ένα σοβαρό δάνειο δισεκατομμυρίων για την Ουκρανία, το οποίο υποστηρίχθηκε από έσοδα από τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας. Μια ακύρωση των κυρώσεων θα μπορούσε να οδηγήσει την οικονομική υποστήριξη που παρέχεται στην Ουκρανία να αποτύχει, αφήνοντας τους δυτικούς συμμάχους με την ευθύνη.
Όταν ρωτήθηκα για αυτό το ενδεχόμενο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε να προκαταλάβει τη συζήτηση μεταξύ υπουργών Εξωτερικών και τονίζει ότι «οι κυρώσεις σχεδιάστηκαν ώστε να διασφαλίσουν ότι η Ρωσία θα πληρώσει για όλα τα εγκλήματα της». Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν παρατήρησε ότι η αντίληψη περί ρωσικής ισχύος είναι εσφαλμένη, αναφερόμενος πρόσφατα γεγονότα στη Συρία.
Εκτός από την Ουγγαρία, οι Βρυξέλλες παρακολουθούν και την Σλοβακία, όπου ο πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίκο συγκρούεται με τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αναφορικά με την απόφαση της Ουκρανίας να διακόψει τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου.
Περίπου νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Φίτσο απείλησε να χρησιμοποιήσει το δικαίωμα βέτο του σε αντιστάθμισμα, χωρίς να αναφέρει λεπτομέρειες. Αυτή την εβδομάδα, φιλοξένησε τον Όρμπαν στη Μπρατισλάβα, ενισχύοντας την αντίστασή τους στην αποδοχή της Ουκρανίας ως μέλους του ΝΑΤΟ.
Και οι δύο ηγέτες διατηρούν ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας με το Κρεμλίνο και έχουν ταξιδέψει στη Μόσχα για προσωπικές συναντήσεις με τον Πούτιν, γεγονός που έχει προκαλέσει αντιδράσεις στους υπόλοιπους Ευρωπαίους ηγέτες.