Τον Φεβρουάριο του 2022, κατά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, οι πυρηνικές δυνάμεις της Μόσχας τέθηκαν σε κατάσταση πλήρους ετοιμότητας. Αυτή η αποκάλυψη προήλθε από έναν πρώην αξιωματικό της ρωσικής στρατιωτικής μηχανής, ο οποίος μοιράστηκε τις λεπτομέρειες από μια μυστική βάση.
Ο Anton (ψευδώνυμο για λόγους ασφαλείας) αποκάλυψε ότι τα πυρηνικά όπλα ήταν έτοιμα για εκτόξευση, παραμένοντας σε ετοιμότητα για κάθε πιθανότητα. Σε συνέντευξή του στο BBC από ασφαλές σημείο εκτός Ρωσίας, δήλωσε ότι οι δυνάμεις τέθηκαν σε συναγερμό από την πρώτη ημέρα του πολέμου. «Η αποστολή μας ήταν μόνο να φυλάμε τα πυρηνικά όπλα», περιέγραψε, προσθέτοντας ότι ο συναγερμός ανέστειλε μετά από δύο έως τρεις εβδομάδες.
Οι μαρτυρίες του Anton προσφέρουν σπάνια γνώσεις για τη λειτουργία των ρωσικών πυρηνικών δυνάμεων. «Η επιλογή του προσωπικού είναι αυστηρή. Μόνο επαγγελματίες στρατιώτες έχουν πρόσβαση στις βάσεις», σημειώνει. Τα μέλη του προσωπικού υποβάλλονται τακτικά σε ελέγχους και τεστ ανίχνευσης ψευδών, ενώ η επικοινωνία με τον έξω κόσμο είναι αυστηρά περιορισμένη.
Η κατάσταση των ρωσικών πυρηνικών δυνάμεων
Η Ρωσία κατέχει περίπου 4.380 πυρηνικές κεφαλές, εκ των οποίων οι 1.700 είναι άμεσα διαθέσιμες για χρήση, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων. Παρά την εκτίμηση ορισμένων Δυτικών ειδικών ότι τα περισσότερα από αυτά τα όπλα είναι ξεπερασμένα, ο Anton διαβεβαίωσε ότι τα πυρηνικά της Ρωσίας είναι πλήρως λειτουργικά και υπό συνεχή συντήρηση.
Μετά την έναρξη του πολέμου, ο Anton κλήθηκε να δώσει διαλέξεις στους στρατιώτες του με κατευθυντήριες γραμμές που, όπως υποστηρίζει, περιλάμβαναν πολεμική προπαγάνδα. «Μας λέγανε ότι οι Ουκρανοί πολίτες είναι εχθροί και πρέπει να εξοντωθούν», σχολίασε. «Αυτό ήταν το σημείο καμπής για μένα» πρόσθεσε.
Η άρνησή του να διαδώσει τη συγκεκριμένη προπαγάνδα τον οδήγησε σε μια μεταφορά σε τακτική ταξιαρχία επίθεσης, με την απειλή να σταλεί στην πρώτη γραμμή. Με την υποστήριξη μιας εθελοντικής οργάνωσης, κατάφερε τελικά να δραπετεύσει από τη Ρωσία, αφού είχε απορρίψει εγγράφως τη συμμετοχή του σε στρατιωτικές ενέργειες.
Η απόφαση του Anton να μιλήσει δημόσια και να βοηθήσει άλλους στρατιώτες να διαφύγουν ενέχει μεγάλους κινδύνους. Σύμφωνα με την οργάνωση «Idite Lesom», περίπου 350 Ρώσοι λιποτάκτες ζητούν μηνιαία βοήθεια για να διαφύγουν, καθώς η Ρωσία εξακολουθεί να καταδιώκει τους λιποτάκτες.
Ο Anton παραμένει ανώνυμος και κρυμμένος, ζώντας με την ανησυχία της πιθανότητας να εντοπιστεί από τις ρωσικές αρχές. «Κατανοώ πως όσο περισσότερο βοηθώ άλλους να διαφύγουν, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να γίνω στόχος», δήλωσε.
Πρόσφατα, η Ρωσία αναθεώρησε το δόγμα χρήσης των πυρηνικών της όπλων, αυξάνοντας τις πιθανότητες χρήσης τους σε περιπτώσεις «μαζικής επίθεσης» με συμμετοχή ή υποστήριξη από πυρηνικό κράτος. Αυτή η εξέλιξη έχει εντείνει τις ανησυχίες για την κλιμάκωση της σύγκρουσης.