Είχε προηγηθεί τελεσίγραφο και ακολούθησε υποχώρηση… H Κολομβία κάμφθηκε στις πιέσεις των ΗΠΑ, αποδεικνύοντας την ισχύ της οικονομικής επιρροής στην άσκηση εξωτερικής πολιτικής.
Η Κολομβία υπό την πίεση των δασμών Τραμπ: Ένα θλιβερό παράδειγμα οικονομικού εκφοβισμού;
Στις 27 Ιανουαρίου, η Κολομβία αναγκάστηκε ουσιαστικά να υποκύψει στις πιέσεις του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, έπειτα από πολύωρες διαπραγματεύσεις σχετικά με την απειλή επιβολής δασμών. Οι Κολομβιανές αρχές είχαν δρομολογήσει την ακύρωση δύο πτήσεων επαναπατρισμού μεταναστών, ωστόσο η απειλή δασμών έως και 50% στις εξαγωγές της χώρας προς τις ΗΠΑ άλλαξε τα δεδομένα. Το περιστατικό αυτό αναδεικνύει την δύναμη των Ηνωμένων Πολιτειών να χρησιμοποιούν την οικονομική τους επιρροή για να πιέζουν ακόμα και γειτονικές χώρες και θεωρητικά συμμάχους.
Ο Ντόναλντ Τραμπ είχε αναφερθεί στην προσέγγισή του ως “Fafo”, μια τακτική που μπορεί να μεταφραστεί ως “παίξε μαζί μου και θα δεις τι θα συμβεί”. Ενδεικτική της στάσης του, ήταν και η ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου εμφανίζεται με ενδυμασία που παραπέμπει σε γκάνγκστερ της δεκαετίας του ’20.
Από την αρχή της θητείας του, ο Τραμπ χρησιμοποίησε τους δασμούς ως όπλο για την προστασία της εγχώριας παραγωγής αλουμινίου και χάλυβα. Αυτή η πολιτική πυροδότησε εμπορικούς πολέμους με χώρες όπως η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. Παρόλο που κάποιες χώρες κατάφεραν να εξασφαλίσουν εξαιρέσεις, η Κίνα δεν είχε την ίδια τύχη, με τους δασμούς να παραμένουν σε ισχύ ακόμα και κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν.
Η χρήση των δασμών ως διαπραγματευτικό εργαλείο δεν είναι καινούργια, ωστόσο η εφαρμογή της από τον Τραμπ χαρακτηρίζεται από μια πιο επιθετική και λιγότερο διπλωματική προσέγγιση. Η Κολομβία, ως παραδοσιακός σύμμαχος των ΗΠΑ, θα ανέμενε μια πιο φιλική προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη και τη σημαντική συνεργασία των δύο χωρών στην καταπολέμηση των καρτέλ ναρκωτικών, η οποία καθιστά έναν πιθανό εμπορικό πόλεμο μη βιώσιμο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Κολομβίας, αντιπροσωπεύοντας το 26% του εξωτερικού της εμπορίου. Αντίθετα, οι κολομβιανές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ αντιστοιχούν μόλις στο 1%. Αυτή η σημαντική ανισορροπία υπογραμμίζει την ευαλωτότητα της Κολομβίας και τις πιθανές επιπτώσεις της επιθετικής εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ.
Η κυβέρνηση της Χιλής εξέφρασε την πρόθεσή της να συνεργαστεί στον επαναπατρισμό μεταναστών, ακολουθώντας το παράδειγμα πρωτοβουλιών που είχαν αναληφθεί και κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ. Το 2019, η αύξηση των παράνομων διελεύσεων στα νότια σύνορα των ΗΠΑ, παρά τις προειδοποιήσεις του Τραμπ για επιβολή δασμών, οδήγησε σε συμφωνίες με το Μεξικό για την ενίσχυση της ασφάλειας των συνόρων.
Ο Τραμπ, επηρεασμένος από προσωπικότητες όπως ο Θεόδωρος Ρούσβελτ, υιοθέτησε μια στρατηγική επιθετικής διπλωματίας, όπου οι δασμοί αποτελούσαν το βασικό εργαλείο πίεσης. Αν και η τακτική αυτή φαίνεται να αποδίδει σε μικρότερες χώρες όπως η Κολομβία, οι αναλυτές εκτιμούν ότι θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να εφαρμοστεί σε μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Μεξικό ή η Κίνα, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν νέο, εκτεταμένο εμπορικό πόλεμο.